Η ιδανική ώρα για δείπνο. Λίγες πτυχές της καθημερινής μας ζωής κουβαλούν τόσο μεγάλο πολιτισμικό βάρος όσο η “σωστή” ώρα για να φάει κανείς δείπνο. Από τα εθνικά στερεότυπα που θέλουν τους Αμερικανούς να τρώνε νωρίς και τους Ισπανούς πολύ αργά, μέχρι τις βρετανικές αντιλήψεις όπου η ώρα του δείπνου συνδέεται με την κοινωνική τάξη – όσο αργότερα, τόσο πιο “κομψά” – το θέμα είναι φορτισμένο.

Η ιδανική ώρα για δείπνο 

Ένα δείπνο νωρίς μπορεί να προσφέρει ελευθερία για άλλες δραστηριότητες, ενώ ένα αργό δείπνο μετατρέπεται συχνά σε ένα κοινωνικό γεγονός από μόνο του. Όμως, πέρα από τις κοινωνικές συμβάσεις, ποια είναι η ιδανική ώρα για δείπνο από άποψη υγείας;

Σύμφωνα με τον Βάλτερ Λόνγκο, διευθυντή του Ινστιτούτου Μακροζωίας στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας, ο κανόνας είναι απλός: πρέπει να ολοκληρώνετε το φαγητό σας τουλάχιστον τρεις ώρες πριν πάτε για ύπνο. Αυτό σημαίνει ότι αν κοιμάστε συνήθως τα μεσάνυχτα, το δείπνο σας θα πρέπει να έχει τελειώσει μέχρι τις 9 μ.μ.

Ο λόγος είναι άμεσα συνδεδεμένος με τους κιρκαδικούς ρυθμούς του σώματός μας – το εσωτερικό μας ρολόι που ρυθμίζει τη μετάβαση από την ημέρα στη νύχτα. «Αν το δείπνο είναι όλο και πιο αργά, το μήνυμα στο σύστημά σας είναι ότι παραμένετε δραστήριοι», εξηγεί ο Λόνγκο. Αυτό μπορεί να διαταράξει τους φυσικούς ρυθμούς του οργανισμού, με αρνητικές επιπτώσεις, παρόμοιες με αυτές που προκαλεί η έκθεση σε έντονο φως λίγο πριν τον ύπνο.

Η ώρα του δείπνου επηρεάζει άμεσα και τον συνολικό χρόνο νηστείας μεταξύ του τελευταίου γεύματος μιας ημέρας και του πρώτου της επόμενης. Αυτή η πρακτική είναι γνωστή ως διαλειμματική νηστεία. Ένας δημοφιλής τύπος της περιλαμβάνει τη συγκέντρωση όλων των γευμάτων της ημέρας σε ένα παράθυρο 12 ωρών ή λιγότερο, σύμφωνα με τον Άνταμ Κόλινς, αναπληρωτή καθηγητή διατροφής στο Πανεπιστήμιο του Σάρρεϊ.

Όταν παρατείνετε τη νυχτερινή νηστεία (δηλαδή το διάστημα μεταξύ δείπνου και πρωινού), «τότε ενεργοποιείται ο μεταβολισμός, και καίει λίπος», τονίζει ο Κόλινς. «Εκπαιδεύετε το σώμα να κάνει αυτό που έχει σχεδιαστεί να κάνει: να καίει υδατάνθρακες όταν τρώτε υδατάνθρακες και στη συνέχεια να καίει λίπος όταν δεν τρώτε». Αυτή η μεταβολική ευελιξία μπορεί να συμβάλει στην απώλεια βάρους και είναι γενικά ωφέλιμη για τον μεταβολισμό. Ωστόσο, είναι εξίσου σημαντικό να ελέγχετε τις συνολικές θερμίδες που καταναλώνετε.

Η πιο κοινή συνήθεια μεταξύ των αιωνόβιων, όπως αναφέρει ο Λόνγκο, είναι ένα «ελαφρύ δείπνο» αρκετά νωρίς, ώστε να εξασφαλίζεται ένα διάστημα 12 ωρών νηστείας πριν από το πρωινό της επόμενης μέρας. Αυτή η πρακτική ευθυγραμμίζεται με την παλιά παροιμία που λέει «φάε πρωινό σαν βασιλιάς, μεσημεριανό σαν πρίγκιπας και βραδινό σαν φτωχός», υποδηλώνοντας ότι η μειωμένη πρόσληψη τροφής αργότερα μέσα στην ημέρα είναι πιο υγιεινή.

Παρόλα αυτά, η εφαρμογή αυτής της παροιμίας δεν είναι πάντα εφικτή στην πράξη. «Είναι δύσκολο να φας ένα πλούσιο πρωινό, επειδή απλά δεν πεινάς», παρατηρεί ο Κόλινς. Όταν ξυπνάμε, το σώμα έχει ήδη «αρχίσει να εξάγει γλυκόζη στο αίμα», διατηρώντας τα επίπεδα ενέργειας υψηλά. Δεδομένου επίσης ότι οι περισσότεροι άνθρωποι τρώνε συχνά κάτι πρόχειρο για μεσημεριανό, είναι αναπόφευκτο να «φορτώνουμε θερμίδες το βράδυ».

Οι ειδικοί επισημαίνουν την ανάγκη να δίνουμε στο σώμα μας μια «περίοδο ανάπαυσης» μετά το δείπνο, ακολουθώντας ένα πρωινό χαμηλών υδατανθράκων την επόμενη μέρα. Το κλειδί είναι να «παρακολουθείτε το συνολικό σας πρόγραμμα γευμάτων» και να αποφεύγετε την άσκοπη κατανάλωση θερμίδων το βράδυ, όπως «καταναλώνοντας πατατάκια, σοκολάτα και αλκοόλ μπροστά στην τηλεόραση».

Τελικά, οι επιστήμονες καταλήγουν ότι το «κλειδί» για τη βέλτιστη υγεία είναι η τήρηση ενός χρονικού διαστήματος 12 ωρών μεταξύ των γευμάτων και η ολοκλήρωση του δείπνου τρεις ώρες πριν τον ύπνο. Ωστόσο, η αλλαγή των διατροφικών συνηθειών είναι απαραίτητη μόνο εάν το σώμα σας δεν αντιδρά καλά στο ήδη υπάρχον πρόγραμμά σας.

«Εάν τρώτε ένα μεγαλύτερο δείπνο και κοιμάστε καλά, η χοληστερόλη και η αρτηριακή σας πίεση είναι καλά, τότε είστε καλά», σημειώνει ο Κόλινς. «Αλλά αν κοιμάστε άσχημα και έχετε προβλήματα υγείας, ίσως θα έπρεπε να στραφείτε σε ένα μεγαλύτερο πρωινό και μεσημεριανό γεύμα και ένα μικρότερο δείπνο, κάτι που συνήθως φαίνεται να είναι το πιο υγιεινό πρότυπο από όλα». Το σώμα μας είναι ο καλύτερος οδηγός, αρκεί να του δώσουμε την προσοχή που του αξίζει.