Πλανήτης Άρης: Ένας απέραντος υπόγειος ωκεανός αποκαλύπτεται
Πλανήτης Άρης: Ένας απέραντος υπόγειος ωκεανός αποκαλύπτεται. Νέα σεισμικά δεδομένα αποκαλύπτουν την πιθανή ύπαρξη ενός τεράστιου ωκεανού
Πλανήτης Άρης: Ένας απέραντος υπόγειος ωκεανός αποκαλύπτεται. Σήμερα ο Άρης είναι μια παγωμένη και άνυδρη έρημος – αλλά ίσως να καλυπτόταν από ποτάμια, λίμνες και θάλασσες πριν από περίπου τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια. Μάλιστα, μόλις πριν από 3,1 δισεκατομμύρια χρόνια, μπορεί να εξακολουθούσε να διαθέτει «λαμπερό» υγρό νερό σε μεγάλες ποσότητες. Οι επιστήμονες λένε ότι μέρος αυτού διέφυγε στο διάστημα ή πάγωσε στους πολικούς παγετώνες – καθώς και το νερό που παγιδεύτηκε στα ορυκτά. Ωστόσο, οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι υπάρχει ακόμη μια σημαντική ποσότητα «απόντος» νερού που μπορεί να κρύβεται κάτω από το έδαφος.
Πλανήτης Άρης: Ένας απέραντος υπόγειος ωκεανός αποκαλύπτεται
Στην πραγματικότητα, αυτό το «χαμένο» νερό είναι αρκετό για να καλύψει ολόκληρο τον πλανήτη σε έναν ωκεανό «τουλάχιστον 700 μέτρων βάθους, και ίσως έως και 900 μέτρων βάθος», σύμφωνα με τον καθηγητή Χρβόγιε Τκάλσιτς του Αυστραλιανού Εθνικού Πανεπιστημίου. Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν σεισμικά δεδομένα από τον ανιχνευτή InSight της NASA, ο οποίος εκτοξεύτηκε το 2018. Και αυτό μπορεί να έχει αποκαλύψει έναν τεράστιο υπόγειο ωκεανό.
«Ανακαλύψαμε στοιχεία ότι τα σεισμικά κύματα επιβραδύνονται σε ένα στρώμα μεταξύ 5,4 και 8 χιλιομέτρων κάτω από την επιφάνεια», εξήγησε ο Τκάλσιτς. «Κάτι που θα μπορούσε να οφείλεται στην παρουσία υγρού νερού σε αυτά τα βάθη». Το InSight της NASA χρησιμοποιεί ένα σεισμόμετρο για να «ακούσει» το εσωτερικό του Άρη. Και οι επιστήμονες μπόρεσαν να εντοπίσουν μια «σημαντική υπόγεια ανωμαλία».
Αυτό ήταν ένα στρώμα όπου οι δονήσεις κινούνταν πιο αργά – ένα «στρώμα χαμηλής ταχύτητας». Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι πρόκειται για πολύ πορώδες πέτρωμα που έχει γεμίσει με υγρό νερό – ακριβώς όπως ένα σφουγγάρι. «Υπολογίσαμε ότι το “υδροφόρο στρώμα” στον Άρη θα μπορούσε να συγκρατήσει αρκετό νερό για να καλύψει τον πλανήτη σε έναν παγκόσμιο ωκεανό βάθους 520-780 μέτρων», δήλωσε ο Τκάλσιτς. «Πολλές φορές περισσότερο νερό από αυτό που συγκρατείται στο παγετώνα της Ανταρκτικής». Το μειονέκτημα είναι ότι τα σεισμικά δεδομένα καλύπτουν μόνο ένα μικρό τμήμα του Άρη.
Έτσι, οι επιστήμονες θα χρειαστούν περισσότερα σεισμόμετρα στον κόκκινο πλανήτη για να χαρτογραφήσουν πλήρως αυτά τα πιθανά στρώματα νερού. Εάν μπορέσουν να βρουν αυτά τα στρώματα νερού και να τα τρυπήσουν, θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια σημαντική ανακάλυψη στην αναζήτηση εξωγήινης ζωής. «Το υγρό νερό είναι απαραίτητο για τη ζωή όπως την γνωρίζουμε. Στη Γη, τα μικρόβια ευδοκιμούν σε βαθιά, γεμάτα νερό πετρώματα», εξήγησε ο Τκάλσιτς. «Θα μπορούσε παρόμοια ζωή, ίσως λείψανα αρχαίων αρειανών οικοσυστημάτων, να επιμείνει σε αυτές τις δεξαμενές; Υπάρχει μόνο ένας τρόπος για να το μάθουμε».
Ο Τκάλσιτς συνέχισε: «Το νερό μπορεί να είναι σωτηρία και για πιο σύνθετους οργανισμούς – όπως οι μελλοντικοί ανθρώπινοι εξερευνητές». «Καθαρισμένο, θα μπορούσε να παρέχει πόσιμο νερό, οξυγόνο ή καύσιμα για πυραύλους». «Φυσικά, η γεώτρηση χιλιομέτρων βάθους σε έναν μακρινό πλανήτη είναι μια τρομακτική πρόκληση».
Ένας σύντομος οδηγός για τον Άρη…
- Ο Άρης είναι ο τέταρτος πλανήτης από τον Ήλιο και ο διαστημικός γείτονας της Γης.
- Ο κατακόκκινος πλανήτης πήρε το όνομά του από τους αρχαίους Ρωμαίους θεό του πολέμου.
- Έχει πλάτος περίπου 3.400 χιλιόμετρα και είναι περίπου το μισό μέγεθος της Γης.
- Ο πλανήτης απέχει κατά μέσο όρο περίπου 228 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τον Ήλιο, με το ηλιακό φως να χρειάζεται 13 λεπτά για να φτάσει στην επιφάνεια του κόκκινου πλανήτη.
- Μια αρειανή ημέρα διαρκεί περίπου 24,6 ώρες – ενώ ένα έτος διαρκεί 669,6 σολ ή 687 γήινες ημέρες.
- Ο πλανήτης έχει δύο μικρούς δορυφόρους που ονομάζονται Φόβος και Δείμος.
- Είναι η πατρίδα του Όρους Όλυμπος, του μεγαλύτερου ηφαιστείου στο ηλιακό μας σύστημα και περίπου τρεις φορές το ύψος του Έβερεστ.
Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτό το χαμένο νερό θα μπορούσε να εξηγήσει το «απόν» νερό στον πλανήτη. Μπορεί να κατέληξε υπόγεια διαρρέοντας ρωγμές στον φλοιό. Αυτές οι ρωγμές μπορεί να σχηματίστηκαν αφού ο Άρης «βομβαρδίστηκε έντονα από μετεωρίτες». «Βαθιά κάτω από την επιφάνεια, οι θερμότερες θερμοκρασίες θα διατηρούσαν το νερό σε υγρή κατάσταση – σε αντίθεση με τα παγωμένα στρώματα πιο κοντά στην επιφάνεια», εξήγησε ο Τκάλσιτς. Αυτή η έρευνα δημοσιεύθηκε στο National Science Review και συντάχθηκε από επιστήμονες από την Κινεζική Ακαδημία Επιστημών, το Αυστραλιανό Εθνικό Πανεπιστήμιο και το Πανεπιστήμιο του Μιλάνο-Μπικόκα.
