Ιατρική έρευνα: Ποια στρώματα είναι… επικίνδυνα για την σπονδυλική στήλη;
Ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο που “αλειύσαμε” από τον site του γνωστού ορθοπεδικού κ. Μπριλάκη και σας το παραθέτουμε αυτούσιο, ακριβώς διότι αρκετοί από εμάς αντιμετωπίζουμε προβλήματα κατά τη διάρκεια της χαλάρωσής μας στο κρεβάτι, τα οποία τις πιο πολλές φορές οφείλονται στο στρώμα μας:
“Ένα πολύ συχνό ερώτημα που συχνά απευθύνουν οι ασθενείς στον ορθοπαιδικό τους είναι: «Ποιο είναι το πιο κατάλληλο στρώμα;». Ιδιαίτερα άτομα που έχουν χρόνια ενοχλήματα στη μέση, στην ράχη και στους ώμους ή υποφέρουν από πρωινούς πόνους και δυσκαμψία έχουν ιδιαίτερη ανησυχία και νοιώθουν μπερδεμένοι όταν πρέπει να επιλέξουν μέσα από τις πολλές επιλογές που προσφέρει η αγορά. Παρακάτω απαντώνται κάποια συχνά ερωτήματα μέσα από μελέτες ανεξάρτητες από τις εταιρείες κατασκευής στρωμάτων.
Μπορεί το στρώμα να επηρεάσει την ποιότητα του ύπνου και να μειώσει τις ενοχλήσεις και τους πόνους;
Η απάντηση έρχεται από μία μελέτη που πραγματοποίησαν ερευνητές από το πανεπιστήμιο της Οκλαχόμα. Σε 59 υγιείς ανθρώπους, οι οποίοι είχαν αγοράσει το κρεβάτι τους τουλάχιστον 5 χρόνια πριν, δόθηκαν καινούργια κρεβάτια με μέτρια προς σκληρά στρώματα αφρού με ενσωματωμένα ελατήρια. Μετά από 28 νύχτες, όλοι οι συμμετέχοντες στην έρευνα δήλωσαν πως είχαν λιγότερους πόνους στην πλάτη, καλύτερη κίνηση στους ώμους, καλύτερη ποιότητα ύπνου και μεγαλύτερη άνεση στα νέα κρεβάτια.
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά που πρέπει να αναζητήσει κάποιος που πρόκειται να επιλέξει καινούργιο στρώμα;
Δύο χαρακτηριστικά που σχετίζονται με το πόσο άνετο είναι το στρώμα είναι η πίεση που ασκεί στην σπονδυλική στήλη και η παραμόρφωση που επιφέρει σε αυτήν. Ερευνητές από την Νότια Κορέα, μέτρησαν την παραμόρφωση και την πίεση που ασκείται στην σπονδυλική στήλη και την συσχέτισαν με την αξιολόγηση του στρώματος από τους συμμετέχοντες. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι συμμετέχοντες έδειχναν προτίμηση στα στρώματα με τα οποία η καμπυλότητα της σπονδυλικής τους στήλης σε οριζόντια θέση ήταν παρόμοια με τη καμπυλότητα του σώματος τους σε όρθια θέση. Η μελέτη εξέτασε επίσης το εύρος κατανομής της πίεσης που δέχεται το σώμα εκτός από τη μέγιστη πίεση. Οι ερευνητές κατέληξαν πως οι συμμετέχοντες ένοιωθαν πιο άνετα όταν το εύρος της πίεσης ήταν στενότερο.
Αξιοποιώντας αυτά τα αποτελέσματα, οι ίδιοι ερευνητές διεξήγαν μια νέα μελέτη. Σε αυτήν οι συμμετέχοντες παρακολουθήθηκαν για 6 ημέρες και νύχτες σε ένα εργαστήριο ύπνου με τη βοήθεια ηλεκτροεγκεφαλογραφήματος, ηλεκτρομυογραφήματος και αισθητήρων των εγκεφαλικών κυμάτων, των κινήσεων των ματιών, των κινήσεων του πηγουνιού, του καρδιακού ρυθμού και της θερμοκρασίας του σώματος. Όταν οι συμμετέχοντες κοιμόντουσαν σε στρώματα που θεωρούνταν “άνετα”, με βάση την παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης και της κατανομή της πίεσης, η αποδοτικότητα του ύπνου τους και το ποσοστό του βαθύ ύπνου ήταν υψηλότερα, ενώ τα ποσοστά αυτών που ξύπνησαν ήταν χαμηλότερα.
Τι ρόλο παίζει η σκληρότητα του στρώματος;
Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, το 95% των ορθοπαιδικών πιστεύει ότι το στρώμα παίζει ρόλο στη αντιμετώπιση της χρόνιας οσφυαλγίας, και το 76% από αυτούς συστήνει ένα σκληρό στρώμα. Ερευνητές στο Ινστιτούτο εμβιομηχανικής της Βαλένθια, εξέτασαν τη σκληρότητα του στρώματος και κατέληξαν ότι η «αντικειμενική σκληρότητα» – όπως υπολογίζεται τη σχέση φορτίου/παραμόρφωσης και τη «μέση πίεση», όπως μετράται με τη βοήθεια μοντέλων, συσχετίζονται με υποκειμενική αντίληψη της σκληρότητας. Βρήκαν, επίσης, ότι η αντικειμενική σκληρότητα και η μέση πίεση συνδέονται με τη συνολική άνεση που νοιώθει κανείς και με την μικρότερη δυσκολία στην κίνηση πάνω στο στρώμα. Τέλος, διαπίστωσαν ότι τα άτομα που έχουν υψηλότερο δείκτη μάζας σώματος τείνουν να αντιλαμβάνονται με μεγαλύτερη ευαισθησία τις μεταβολές της σκληρότητας. Έτσι, θα μπορούσε κανείς να συμπεράνει πως όσο σκληρότερο είναι το στρώμα, τόσο το καλύτερο”.
Όμως, μια ομάδα ερευνητών στο Ίδρυμα Kovacs στην Πάλμα ντε Μαγιόρκα και άλλα 6 ισπανικά κέντρα, θέλοντας να εξετάσουν αυτή την πεποίθηση, έβαλαν 313 ενήλικες με χρόνια οσφυαλγία, σε σκληρά ή μέτριας σκληρότητας στρώμα. Μετά από 90 ημέρες, οι εθελοντές που χρησιμοποιούσαν μέτριας σκληρότητας στρώμα είχαν καλύτερα αποτελέσματα όσον αφορά στον πόνο κατά την κατάκλιση, στον πόνο κατά την αφύπνιση και στον περιορισμό των δραστηριοτήτων τους συγκριτικά με τους ασθενείς που χρησιμοποίησαν σκληρό στρώμα.
Λαμβάνοντας όλα αυτά υπόψιν, καταλήγουμε πως οι ασθενείς θα πρέπει να διαλέγουν στρώματα που δεν παραμορφώνουν την σπονδυλική στήλη, που κατανέμουν ομοιόμορφα το βάρος του ασθενούς και που είναι μέτριας σκληρότητας.
Συμπέρασμα
Φυσικά, ελάχιστοι είναι αυτοί που έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν ειδικό εξοπλισμό προκειμένου να ελέγξουν το στρώμα που πρόκειται να αγοράσουν. Έτσι δεν είναι εύκολο να γνωρίζει κανείς την παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης που προκαλεί το συγκεκριμένο στρώμα και την κατανομή του βάρους του, όταν ξαπλώσει σε ένα στρώμα.
Όμως, όπως προαναφέρθηκε, αυτοί οι παράγοντες και η υποκειμενική αίσθηση της άνεσης συμπίπτουν. Έτσι, η λογική προσέγγιση εξακολουθεί να είναι η καλύτερη συμβουλή για την επιλογή αγοράς στρώματος «Επιλέξτε αυτό που σας κάνει να αισθάνεστε πιο άνετα».
Ο ιατρός Εμμανουήλ Μπριλάκης είναιΟρθοπαιδικός Χειρουργός, επιμελητής του Τμήματος Αθλητικών Κακώσεων και συνεργάτης του Κέντρου Αρθροσκόπησης και Χειρουργικής Ώμου του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών και Υπεύθυνος Ορθοπαιδικός του Γυναικείου Τμήματος Basket του Ολυμπιακού Πειραιώς και του Πανιωνίου ΓΣ
