Ευλογιά: Πάνω από 350 εκατ. ευρώ η ζημιά
Κρίσιμη η κατάσταση που έχει προκαλέσει η ευλογιά των αιγοπροβάτων και η αναγκαστική θανάτωση χιλιάδων ζώων
Σε περισσότερα από 350 εκατομμύρια ευρώ εκτιμώνται οι απώλειες που έχει προκαλέσει η ευλογιά στα πρόβατα και τις αίγες, μια ζωονόσος που εδώ και 14 μήνες αποδεκατίζει κοπάδια σε όλη τη χώρα και απειλεί ευθέως την επιβίωση χιλιάδων κτηνοτρόφων. Το ζοφερό αυτό σκηνικό περιγράφει, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικής Κτηνοτροφίας (ΣΕΚ) Δημήτρης Μόσχος, επισημαίνοντας ότι το ζωικό κεφάλαιο συρρικνώνεται με ανησυχητικούς ρυθμούς.
Ήδη, σύμφωνα με τον ίδιο, έχουν χαθεί πάνω από 300.000 ζώα μόνο από την ευλογιά, ενώ αν προστεθούν και οι απώλειες από άλλες ζωονόσους, ο συνολικός αριθμός φτάνει τις 410.000 κεφαλές. «Η ελληνική κτηνοτροφία βρίσκεται σε κατάσταση συναγερμού. Οι καθυστερήσεις στη λήψη κρίσιμων αποφάσεων ενδέχεται να οδηγήσουν σε απώλειες που δεν θα είναι πλέον αναστρέψιμες. Οι κτηνοτρόφοι ζητούν δράση τώρα, πριν να είναι πολύ αργά», υπογραμμίζει με έμφαση ο κ. Μόσχος.
«Η κατάρρευση έχει ήδη αρχίσει»
Η εικόνα που περιγράφει ο πρόεδρος του ΣΕΚ είναι δραματική: «Η κτηνοτροφία δεν βρίσκεται πια σε κρίσιμο σταυροδρόμι. Έχει ήδη αρχίσει να καταρρέει και η κατάρρευση επιταχύνεται». Όπως εξηγεί, πέρα από την ευλογιά, ο κλάδος δοκιμάζεται και από άλλες ζωονόσους: το καλοκαίρι του 2024 η πανώλη των μικρών μηρυκαστικών κόστισε 80.000 ζώα, ενώ ο καταρροϊκός πυρετός προκάλεσε άλλες 30.000 απώλειες. Μάλιστα, για τον τελευταίο επισημαίνει πως «δεν καταγράφεται επισήμως και έχει εξελιχθεί σε ενδημική νόσο».
«Οι κτηνοτρόφοι κάνουν μόνοι τους τους εμβολιασμούς για να προστατέψουν τα κοπάδια τους», σημειώνει χαρακτηριστικά, προσθέτοντας με έντονο τόνο: «Κανείς δεν έρχεται να μας βοηθήσει».
Η αμφιλεγόμενη εικόνα του ζωικού κεφαλαίου
Με βάση τα στοιχεία του ΣΕΚ, το πραγματικό ζωικό κεφάλαιο δεν ξεπερνά σήμερα τα 6 εκατομμύρια ζώα, ενώ το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) εξακολουθεί να το υπολογίζει σε 7 έως 8 εκατομμύρια.
Νέες εστίες σε όλη τη χώρα
Η Θράκη και η Θεσσαλία παραμένουν οι πιο πληγείσες περιοχές, όμως, σύμφωνα με τον κ. Μόσχο, η ευλογιά εξαπλώνεται πλέον και στη Δυτική Ελλάδα, με την Αχαΐα να βρίσκεται σε σοβαρό κίνδυνο. Παράλληλα, νέα κρούσματα έχουν εντοπιστεί σε Σέρρες, Κατερίνη, Ημαθία και Θεσσαλονίκη, ενώ διάσπαρτες εστίες εμφανίζονται σε όλη τη χώρα, με τις αρμόδιες αρχές να δίνουν μάχη για τον περιορισμό της εξάπλωσης.
Ο εμβολιασμός στο επίκεντρο της διαμάχης
Για τον ΣΕΚ, η λύση είναι ξεκάθαρη: ο εμβολιασμός του ζωικού κεφαλαίου. Ωστόσο, όπως υποστηρίζει ο κ. Μόσχος, το ΥΠΑΑΤ διστάζει, επικαλούμενο τον κίνδυνο για τις εξαγωγές φέτας, αξίας 78 εκατ. ευρώ. Ο ίδιος αντιτείνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ξεκαθαρίσει πως δεν τίθεται θέμα δημόσιας υγείας, αρκεί τα προϊόντα να είναι παστεριωμένα. «Δεν μπορεί να κινδυνεύει ολόκληρος ο πρωτογενής τομέας για τις εξαγωγές φέτας. Η Ε.Ε. έχει ήδη ξεκαθαρίσει πως τα παστεριωμένα προϊόντα μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα», τονίζει.
Προειδοποίηση από τις Βρυξέλλες
Το ζήτημα έχει φτάσει πλέον σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Όπως αποκαλύπτει ο πρόεδρος του ΣΕΚ, τον περασμένο Ιούλιο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέστειλε επίσημη προειδοποίηση προς την ελληνική κυβέρνηση, καλώντας την να ενισχύσει τα μέτρα ελέγχου και να εξετάσει σοβαρά τον καθολικό εμβολιασμό. Παράλληλα, η Επιτροπή Υγείας και Καλής Μεταχείρισης των Ζώων έχει ήδη διαθέσει 500.000 δόσεις εμβολίου, ενώ στις 9 Σεπτεμβρίου προκήρυξε νέο διαγωνισμό για την προμήθεια 4 εκατ. επιπλέον δόσεων.
Το μήνυμα του ΣΕΚ είναι ξεκάθαρο: «Χρειάζονται άμεσες πολιτικές αποφάσεις, ρεαλιστικά μέτρα και θάρρος, αλλιώς η ελληνική κτηνοτροφία κινδυνεύει να μην ανακάμψει ποτέ από το σοκ των τελευταίων ετών».
«Η ευλογιά στα ζώα δεν μεταδίδεται στον άνθρωπο»
Εν τω μεταξύ, οι ειδικοί ξεκαθαρίζουν πως η ευλογιά των αιγοπροβάτων δεν απειλεί τη δημόσια υγεία. Όπως είχε δηλώσει σε πρόσφατο ρεπορτάζ του ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής Μικροβιολογίας και Λοιμωδών Νοσημάτων Κτηνιατρικής του ΑΠΘ, Σπύρος Κρήτας, «ο ιός δεν προσβάλλει τον άνθρωπο, ούτε παραμένει στο γάλα ή το κρέας των άρρωστων ζώων».
Ο ίδιος εξηγεί ότι οι «υποδοχείς» του ανθρώπινου οργανισμού δεν «ταιριάζουν» με τον ιό, άρα δεν υπάρχει τρόπος να μολυνθεί ο άνθρωπος. Η ευλογιά είναι ένα ιδιαίτερα μεταδοτικό, αλλά αποκλειστικά ζωικό νόσημα, που έχει σοβαρές οικονομικές συνέπειες στην κτηνοτροφία, χωρίς ωστόσο να απειλεί τη δημόσια υγεία.