Νέο όπλο στον πόλεμο κατά του καρκίνου. Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Northwestern στις ΗΠΑ ανέπτυξαν μια επαναστατική μέθοδο που προσφέρει νέα ελπίδα στην αντιμετώπιση του καρκίνου. Αντί να επιτίθενται άμεσα στα καρκινικά κύτταρα, οι ερευνητές επικεντρώθηκαν στην εξάλειψη της ικανότητάς τους να προσαρμόζονται και να αναπτύσσουν αντοχή στη χημειοθεραπεία. Αυτή η προσέγγιση, που βασίζεται στον επαναπρογραμματισμό της χρωματίνης, διπλασίασε την αποτελεσματικότητα της χημειοθεραπείας σε πειράματα με ζώα.

Νέο όπλο στον πόλεμο κατά του καρκίνου

 

Ο επικεφαλής της μελέτης, Βαντίμ Μπάκμαν, εξηγεί ότι τα καρκινικά κύτταρα είναι «εξαιρετικά στο να προσαρμόζονται». Αυτή η ικανότητα τους επιτρέπει να «ξεφεύγουν» από το ανοσοποιητικό σύστημα και να αντιστέκονται σε θεραπείες όπως η χημειοθεραπεία, η ακτινοθεραπεία και η ανοσοθεραπεία. «Δεν προσπαθήσαμε να σκοτώσουμε άμεσα τα καρκινικά κύτταρα. Θέλαμε να αφαιρέσουμε την υπερδύναμή τους – την ικανότητά τους να προσαρμόζονται, να μεταλλάσσονται και να ξεφεύγουν», δηλώνει ο ερευνητής.

Η έρευνα αποκάλυψε πως ο βασικός μηχανισμός που επιτρέπει στα καρκινικά κύτταρα να προσαρμόζονται βρίσκεται στην δομική οργάνωση της χρωματίνης, του συμπλέγματος DNA και πρωτεϊνών που υπάρχει στον πυρήνα των κυττάρων. Η χρωματίνη λειτουργεί σαν ένα πλαίσιο που καθορίζει ποια γονίδια είναι ενεργά και ποια όχι. Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η τρισδιάστατη διάταξη της χρωματίνης όχι μόνο ελέγχει την έκφραση των γονιδίων, αλλά κωδικοποιεί και ένα είδος «μνήμης» που καθορίζει την ανθεκτικότητα των κυττάρων.

Με βάση αυτό το εύρημα, οι ερευνητές δημιούργησαν ένα υπολογιστικό μοντέλο που προέβλεπε την πιθανότητα επιβίωσης καρκινικών κυττάρων μετά από θεραπεία. Στη συνέχεια, αναζήτησαν υπάρχοντα φάρμακα που θα μπορούσαν να τροποποιήσουν τη δομή της χρωματίνης. Η έρευνα αποκάλυψε τη σελεκοξίμπη (celecoxib), ένα αντιφλεγμονώδες φάρμακο που είναι ήδη εγκεκριμένο από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) και χρησιμοποιείται για την αρθρίτιδα.

Σε πειράματα με ποντίκια που έπασχαν από καρκίνο των ωοθηκών, ο συνδυασμός της σελεκοξίμπης με την πακλιταξέλη (ένα κοινό χημειοθεραπευτικό φάρμακο) μείωσε σημαντικά την προσαρμογή των καρκινικών κυττάρων και περιόρισε την ανάπτυξη του όγκου, με αποτέλεσμα να διπλασιαστεί η αποτελεσματικότητα της θεραπείας.

Αυτή η προσέγγιση μπορεί να επιτρέψει στους γιατρούς να χρησιμοποιούν χαμηλότερες δόσεις χημειοθεραπείας, γεγονός που θα μειώσει τις παρενέργειες και θα βελτιώσει σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών. Ο Μπάκμαν πιστεύει ότι η ρύθμιση της χρωματίνης μπορεί να αποτελέσει το κλειδί για την αντιμετώπιση και άλλων σύνθετων ασθενειών, όπως οι καρδιαγγειακές και νευροεκφυλιστικές παθήσεις, όπου τα κύτταρα «ξεχνούν» τη σωστή τους λειτουργία. Η μελέτη αυτή, που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Proceedings of the National Academy of Sciences», ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στην ιατρική έρευνα.