Η κατάρα του χρυσού: Το ναυάγιο των 19 δισ. ευρώ που κανείς δεν μπορεί να διεκδικήσει!
Η κατάρα του χρυσού: Από τα βάθη της Καραϊβικής αναδύεται το “San José” και πυροδοτεί έναν πόλεμο διεκδικήσεων, χωρίς τέλος…
Η κατάρα του χρυσού: Το ναυάγιο των 19 δισ. ευρώ που κανείς δεν μπορεί να διεκδικήσει!
Όπως αναφέρει η Telegraph, η διαμάχη αυτή, που ξεκίνησε το 2015 με την ανακάλυψη ενός ναυαγίου στα ανοικτά των ακτών της Κολομβίας, αναζωπυρώθηκε αυτή την εβδομάδα. Ερευνητές, σε μελέτη τους στο περιοδικό Antiquity, επιβεβαίωσαν ότι πρόκειται όντως για το “ιερό δισκοπότηρο των ναυαγίων”: το San José. Η επιβεβαίωση αυτή προήλθε από τις φωτογραφίες του λαμπερού φορτίου στον βυθό της Καραϊβικής, που τραβήχτηκαν από υποβρύχια drones. Νoμίσματα, κανόνια, ακόμα και κινεζικές πορσελάνες χρονολογούνται στην περίοδο της βύθισης της γαλέρας, στο απόγειο του Πολέμου της Ισπανικής Διαδοχής.
Παλαιότερες έρευνες με drones υποδηλώνουν ότι η συνολική αξία των αντικειμένων που βρίσκονται σε βάθος περίπου 600 μέτρων αγγίζει το αστρονομικό ποσό των 19 δισεκατομμυρίων ευρώ. Το ερώτημα που πλανάται στον αέρα, και που έχει δημιουργήσει ένα παγκόσμιο νομικό μπέρδεμα, είναι: σε ποιον ανήκει σήμερα αυτός ο αμύθητος θησαυρός;
Υπάρχουν τουλάχιστον τέσσερις βασικοί διεκδικητές, και οι ειδικοί προβλέπουν ότι η διαμάχη δεν θα έχει εύκολη ετυμηγορία. Η σκληρή αλήθεια είναι ότι κανένα διεθνές δικαστήριο δεν έχει δικαιοδοσία να επιλύσει το ζήτημα, εκτός κι αν όλοι οι ενάγοντες συμφωνήσουν – κάτι που καθιστά την επίλυση των διεκδικήσεων σχεδόν αδύνατη.
- Η Ισπανία διεκδικεί τον θησαυρό με το επιχείρημα ότι το San José ήταν ιδιοκτησία του ισπανικού κράτους, και τα ορυχεία στο Περού και τη Βολιβία που παρήγαγαν τον πλούτο βρίσκονταν υπό ισπανική κυριαρχία την εποχή εκείνη. Από τον 16ο αιώνα, γαλέρες μετέφεραν τον πλούτο από τα θρυλικά ορυχεία του Ποτόσι (σημερινή Βολιβία, τότε Ανω Περού) για να τροφοδοτήσουν την πολεμική μηχανή της Ισπανικής Αυτοκρατορίας.
- Η Κολομβία διεκδικεί τον θησαυρό με τον απλό λόγο ότι το ναυάγιο βρίσκεται εντός των χωρικών της υδάτων στην Καραϊβική. Το θέμα είναι τόσο ευαίσθητο που η Κολομβία κρατά μυστική την ακριβή τοποθεσία της βυθισμένης γαλέρας και σχεδιάζει να εκθέσει ό,τι απομείνει από το πλοίο σε μουσείο.
- Το Περού θεωρείται τρίτος πιθανός διεκδικητής, καθώς το ανεκτίμητο φορτίο του πλοίου προερχόταν από την τότε επικράτειά του.
- Τέλος, υπάρχουν κοινότητες αυτοχθόνων των οποίων οι πρόγονοι εργάζονταν στα ορυχεία που δημιούργησαν τον θησαυρό. Ισχυρίζονται ότι εκείνοι είναι οι νόμιμοι κληρονόμοι του.
Η κατάσταση περιπλέκεται ακόμα περισσότερο από την αμερικανική εταιρεία διάσωσης Sea Search Armada (SSA), η οποία ισχυρίζεται ότι είχε εντοπίσει το ναυάγιο από το 1981, δεκαετίες πριν η Κολομβία ανακοινώσει τη δική της ανακάλυψη το 2015. Η SSA μηνύει τώρα την κυβέρνηση της Κολομβίας για φερόμενη παραβίαση της σύμβασής της, καθώς δεν την αποζημίωσε οικονομικά για την ανακάλυψη. Η εταιρεία υποστηρίζει ότι αποκάλυψε την τοποθεσία του πλοίου σε Κολομβιανούς αξιωματούχους υπό την προϋπόθεση ότι θα λάμβανε ένα μερίδιο από την αμοιβή.
Αυτή η υπόθεση, που εκκρεμεί ενώπιον του Μόνιμου Διαιτητικού Δικαστηρίου στη Χάγη, είναι μια εμπορική διαμάχη που δεν καλύπτει το ζωτικό ζήτημα της ιδιοκτησίας του ναυαγίου. Και δυστυχώς, σήμερα, δεν υπάρχει ρεαλιστική μέθοδος με την οποία θα μπορούσε να διευθετηθεί το ζήτημα. Ενώ η Ισπανία έχει υπογράψει τις διεθνείς συμβάσεις που προβλέπουν την επίλυση τέτοιων διαφορών από διεθνή δικαστήρια (Σύμβαση Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, Σύμβαση UNESCO για την Προστασία της Υποβρύχιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς), η Κολομβία δεν έχει υπογράψει καμία από αυτές. Αυτό σημαίνει ότι, θεωρητικά, οι δύο χώρες θα μπορούσαν να διαπραγματευτούν διμερώς, όπως συνέβη με τον Τιτανικό, αλλά δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι κάτι τέτοιο είναι εφικτό.
Ακόμα κι αν Ισπανία και Κολομβία έβρισκαν κοινό έδαφος, αυτό θα απέκλειε τις διεκδικήσεις του Περού και των αυτοχθόνων κοινοτήτων. Οι αξιώσεις των αυτοχθόνων, ειδικότερα, είναι δύσκολο να διεκδικηθούν σε διεθνή δικαστήρια, καθώς αναγνωρίζονται μόνο κρατικές οντότητες. Οι μέχρι σήμερα ενδείξεις είναι δυσοίωνες: αυτό το πολύπλοκο και πολυεθνικό ζήτημα πιθανότατα δεν θα επιλυθεί ποτέ. Ο αμύθητος θησαυρός, που βρίσκεται στον βυθό της Καραϊβικής εδώ και τρεις αιώνες, ενδέχεται να καταλήξει στην ιδιοκτησία… του ωκεανού, μαζί με τα αμέτρητα άλλα ναυάγια του παρελθόντος. Η κατάρα του χρυσού παραμένει, εγκλωβισμένη στα βάθη.
