Πάτμος: Με έθιμα αιώνων για ένα υπέρ-κατανυκτικό Πάσχα
Ζήστε μια μοναδική εμπειρία τη μεγάλη Εβδομάδα στην Πάτμο
Το νησί της αποκάλυψης, η Πάτμος, δεν αποτελεί μόνο έναν από τους σημαντικότερους θρησκευτικούς προορισμούς (ιδιαίτερα το Πάσχα), αλλά είναι και πόλος έλξης για όλους τους επισκέπτες που θέλουν να ανακαλύψουν τις φυσικές ομορφιές του νησιού συνδυάζοντας τον κοσμοπολίτικο αιγαιοπελαγίτικο αέρα με την πολιτιστική παράδοση. Ένας ιδανικός προορισμός γαλήνης, ηρεμίας, γραφικότητας, μυστικισμού και αναψυχής!
Το νησί της Πάτμου είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση, εδώ το μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου καθορίζει με κάποιο τρόπο το ύφος και την κουλτούρα του όπως γίνεται και με το νησί της Τήνου, ίσως και λίγο παραπάνω. Τηρώντας πασχαλινά θρησκευτικά και μη έθιμα αιώνων είναι το πιο ιδανικό μέρος για ένα ξεχωριστό και υπέρ-κατανυκτικό Πάσχα. Η Μεγάλη Εβδομάδα στην Πάτμο είναι μοναδική εμπειρία, με τα θρησκευτικά δρώμενα να δημιουργούν ιδιαίτερη ατμόσφαιρα και τις λειτουργίες στο ιστορικό μοναστήρι να διαπνέονται από βαθιά κατάνυξη.
Όλη τη Μεγάλη Εβδομάδα στο Μοναστήρι τελούνται λειτουργίες γύρω στις οκτώμισι το πρωί και το βράδυ στις εννιά. Η μέρα όμως που είναι η πιο ξεχωριστή από όλες είναι η Μεγάλη Πέμπτη. Στις 11:00 το πρωί στην πλατεία του δημαρχείου στη Χώρα τελείται η τελετή του Νιπτήρος. Μια μεγάλη πομπή ξεκινάει από το μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη και καταλήγει στην πλατεία Δημαρχείου, όπου ο ηγούμενος της Μονής πλένει συμβολικά τα πόδια μοναχών, σε αναπαράσταση της πράξης του Χριστού. Δηλαδή ο ηγούμενος αναπαριστά τον Ιησού και οι μοναχοί τους μαθητές στο Μυστικό Δείπνο. Στη συνέχεια κατευθύνεται προς τον τόπο της προσευχής, αναπαριστώντας τη μετάβαση του Ιησού στον κήπο της Γεσθημανής, εκεί όπου ο Ιούδας τον παρέδωσε στους Ρωμαίους. Το έθιμο αυτό πάει πίσω στον 4ο αιώνα και τελούταν κυρίως στα μοναστήρια ενώ στη διάρκεια του Βυζαντίου τον Ιησού αναπαριστούσαν οι αυτοκράτορες και τους μαθητές οι φτωχοί πολίτες. Αξίζει όμως να πάτε και στο πρωινό ευχέλαιο, στις εφτά, όπου στο τέλος ο παπάς σας ευλογεί κάνοντάς σας ένα σταυρό με λάδι στο πρόσωπο και στα χέρια.
Το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου ο κόσμος που συγκεντρώνεται για την Ανάσταση είναι πολύς, γι’ αυτό καλό είναι να λάβετε θέση νωρίς ώστε να μπορέσετε να παρακολουθήσετε τη λειτουργία. Την Κυριακή του Πάσχα, το έθιμο με το ψήσιμο του οβελία τηρείται επίσης με ευλάβεια, με το αιγαιοπελαγίτικο τοπίο να πρωταγωνιστεί στον εορτασμό.
Και επειδή το Πάσχα εκτός από θρησκευτική διάσταση έχει και γαστρονομική δοκιμάστε το δασόαλο ένα ρόφημα από ψωμί, αμύγδαλα, ροδόνερο ή μαστίχα και ζάχαρη πασπαλισμένο με μοσχοκάρυδο. Θεωρείται super food και το πίνουν κυρίως τη Μεγάλη Παρασκευή για να δώσει ενέργεια λόγω της νηστείας. Επίσης μη χάσετε τις πατινιώτικες τυρόπιτες αλλά και το γεμιστό κατσικάκι στο φούρνο με συκωτάκια και ρύζι.
Αν και την λειτουργία της Αγάπης το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα συνήθως την προσπερνάμε, εδώ αξίζει τον κόπο να την παρακολουθήσετε καθώς το Ευαγγέλιο διαβάζεται σε εφτά διαφορετικές γλώσσες όπως αγγλικά, γαλλικά, ρώσικα, ιταλικά, αραβικά κ.α. Τα έθιμα και ο εορτασμός του Πάσχα ολοκληρώνεται τη Νέα Τρίτη με τις ενορίες να περιφέρουν τα ιερά εικονίσματα στα σπίτια των πιστών για να έχουν την ευλογία του Θεού ενώ εικονίσματα και λείψανα του Μοναστηριού μεταφέρονται για προσκύνημα στην πλατεία της Αγίας Λεβιάς στη Χώρα.
Ανεξάντλητος πνευματικός θησαυρός στη Μονή
H Πάτμος, μικρό, ευλίμενο, ξηρό και άνυδρο νησί οφείλει τη φήμη της στον Ευαγγελιστή Ιωάννη, τον αγαπημένο μαθητή του Kυρίου, και στη μονή που στον 11ο αιώνα δημιουργήθηκε εδώ τιμώντας το όνομά Του. H Mονή υπήρξε η καρδιά του νησιού. Κέντρο του μοναστηριακού συγκροτήματος αποτελεί η εσωτερική μικρή αυλή που φέρνει το φως από ψηλά, καθώς ένα πλήθος καμάρες ορθώνονται προς τον ουρανό και ομορφαίνουν τον ασφυκτικό χώρο. Γύρω από την κεντρική αυλή είναι χτισμένα το παλαιό καθολικό της μονής του Iωάννου του Θεολόγου και το παρεκκλήσι αφιερωμένο στη Θεοτόκο, περίφημο για τις τοιχογραφίες του 12ου αιώνα, με συνεκτική σχέση προς την ομόλογη τέχνη της Κωνσταντινούπολης που αποτελεί αδιάψευστο μάρτυρα της υψηλής πνευματικότητας σε έναν τόσο μακρινό για το Bυζάντιο τόπο. H οργάνωση του φρουριακού συγκροτήματος της μονής είναι λαβυρινθώδης. Παρεκκλήσια, κελλιά, αποθήκες, στέρνες, το σκευοφυλάκιο (ο συμβολικός χώρος του κοινού βίου των μοναχών), η τράπεζα και τόσοι άλλοι βοηθητικοί χώροι σχημάτισαν έναν δημιουργικό πνευματικό πυρήνα στο Αρχιπέλαγος αλλά και στη Mικρά Aσία. H συσσώρευση πνευματικών θησαυρών υπήρξε συνεχής και αδιάπτωτη.
Το σπήλαιο-καταφύγιο του Ευαγγελιστή Ιωάννη
Το σπήλαιο της Αποκαλύψεως στην Πάτμο έχει συμπεριληφθεί στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Το σπήλαιο της Αποκαλύψεως, το οποίο βρίσκεται στο μέσον της διαδρομής από τη Xώρα της Πάτμου προς το λιμάνι της Σκάλας, αποτέλεσε κατά την παράδοση καταφύγιο του Ιωάννη, του αγαπημένου μαθητή του Κυρίου, το 95 μ.Χ., όταν αυτός εξορίστηκε από το ρωμαίο αυτοκράτορα Δομιτιανό λόγω της κήρυξης του λόγου του Θεού στην Έφεσο. Στο σπήλαιο αυτό, και πάλι σύμφωνα με την παράδοση, συνέγραψε το Βιβλίο της Αποκαλύψεως, το μοναδικό προφητικό βιβλίο της Καινής Διαθήκης, ο Θεολόγος και Ευαγγελιστής Iωάννης. Μαρτυρείται, μάλιστα, ότι η τριπλή σχισμή του βράχου της οροφής σχηματίστηκε κατά τη στιγμή του οράματος της Αποκαλύψεως της Τριαδικής Θεότητας, συμβολίζει δε την τριπλή υπόσταση του Θεού. Σε αυτόν το χώρο, πριν από την έλευση του Οσίου Χριστόδουλου στην Πάτμο, ιδρύθηκε ναΐσκος στη μνήμη της Μεταστάσεως του Ευαγγελιστή Ιωάννη.
Όλα τα viral video εδώ.
