Διπλωματική ένταση για την «Αστερομάτα», γράφει ο τουρκικός Τύπος
Δεν είναι η πρώτη φορά που αντιδρούν οι Τούρκοι. Τι έγινε το 1976 με τη Μαρίζα Κωχ
Διπλωματική ένταση για την «Αστερομάτα», γράφει ο τουρκικός Τύπος. Εκτενείς αναφορές από τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης έχει προκαλέσει η επιλογή του τραγουδιού «Αστερομάτα» για να εκπροσωπήσει την Ελλάδα στον 69ο Διαγωνισμό Τραγουδιού της Eurovision. Σύμφωνα με την τουρκική ιστοσελίδα Nefes, το τραγούδι φέρεται να έχει προκαλέσει διπλωματική ένταση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, με την τουρκική δημόσια ραδιοτηλεόραση (TRT) να ανακοινώνει πως εξετάζει τους στίχους του τραγουδιού και ενδέχεται να καταθέσει επίσημη καταγγελία στην EBU.
Οι αντιδράσεις και οι αιτιάσεις
Η «Αστερομάτα», ερμηνευμένη από την Κλαυδία, φέρεται να έχει εμπνευστεί από τη γενοκτονία των Ποντίων στις αρχές του 20ού αιώνα, σύμφωνα με το δημοσίευμα. Η τραγουδίστρια δήλωσε σε συνέντευξή της στην ΕΡΤ ότι η οικογένειά της είναι ποντιακής καταγωγής και πως το τραγούδι αντλεί έμπνευση από τις ιστορίες της γιαγιάς της. «Ήθελα να δημιουργήσω ένα τραγούδι που θα συνδέεται με τις ρίζες μου και θα αναφέρεται στις δυσκολίες του εκτοπισμού και της προσφυγιάς», δήλωσε η Κλαυδία.
Η οικογένειά της, όπως ανέφερε, είχε εκτοπιστεί στη Σοβιετική Ένωση μετά τον διωγμό τους και επέστρεψε στην Ελλάδα το 1991. Οι αναφορές αυτές φαίνεται να ενόχλησαν την τουρκική πλευρά, καθώς η Τουρκία δεν αναγνωρίζει τη γενοκτονία των Ποντίων και τη θεωρεί μέρος των εσωτερικών συγκρούσεων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας την περίοδο 1914-1923.
Η στάση της Τουρκίας
Το TRT έχει ήδη ανακοινώσει πως θα αναλύσει τους στίχους του τραγουδιού. Εάν θεωρήσει ότι αναφέρεται ευθέως στη γενοκτονία των Ποντίων, θα καταθέσει επίσημη καταγγελία στην EBU, ώστε να διερευνηθεί η νομιμότητα της συμμετοχής του τραγουδιού.
Σημειώνεται ότι το 1994 η Ελλάδα αναγνώρισε επίσημα τη γενοκτονία των Ποντίων από την Οθωμανική Αυτοκρατορία και καθιέρωσε την 19η Μαΐου ως ημέρα μνήμης. Η Τουρκία, ωστόσο, διαφωνεί με αυτή την αναγνώριση και υποστηρίζει ότι τα γεγονότα εκείνης της εποχής αποτελούν μέρος του γενικότερου πλαισίου πολέμου και ταραχών.
Μια πολιτιστική αλλά και πολιτική επιλογή
Η συμμετοχή της Ελλάδας στον διαγωνισμό της Eurovision με την «Αστερομάτα» φαίνεται να έχει αποκτήσει πολιτικές προεκτάσεις, επαναφέροντας στην επικαιρότητα τις διαφορετικές ερμηνείες της ιστορίας μεταξύ των δύο χωρών. Η αντίδραση της Τουρκίας φανερώνει την ευαισθησία που υπάρχει για το ζήτημα και καταδεικνύει πως η μουσική, πέρα από καλλιτεχνική έκφραση, μπορεί να λειτουργήσει και ως μέσο διπλωματικής πίεσης.
Δεν είναι η πρώτη φορά που αντιδρούν οι Τούρκοι. Τι έγινε το 1976 με τη Μαρίζα Κωχ
Η Μαρίζα Κωχ, η σπουδαία Ελληνίδα ερμηνεύτρια, εκπροσώπησε τη χώρα μας στη Eurovision το 1976, με το τραγούδι «Παναγιά μου, Παναγιά μου». Το τραγούδι, ένα μοιρολόι αφιερωμένο στην Κύπρο, γράφτηκε δύο χρόνια μετά την τουρκική εισβολή του 1974, αποτυπώνοντας τον πόνο και τη θλίψη για τα γεγονότα εκείνης της περιόδου.
Η Μαρίζα Κωχ εξιστόρησε τις συνθήκες της συμμετοχής της. Όπως ανέφερε, η Ελλάδα συμμετείχε για δεύτερη φορά στη Eurovision το 1976, απέχοντας από τον διαγωνισμό το 1975 σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη συμμετοχή της Τουρκίας. Η Μαρίζα Κωχ αποκάλυψε ότι ο Μάνος Χατζιδάκις ήταν εκείνος που της πρότεινε να εκπροσωπήσει τη χώρα με ένα μοιρολόι για την τουρκική εισβολή. «Ένα βράδυ με κάλεσε και μου ζήτησε να πάω στη Eurovision με αυτό το τραγούδι», ανέφερε.
Φτάνοντας στη Χάγη, όπου διεξαγόταν ο διαγωνισμός, η κατάσταση ήταν τεταμένη. Όπως αποκάλυψε, είχαν προγραμματιστεί διαδηλώσεις από 60.000 Τούρκους που ταξίδεψαν από όλη την Ευρώπη, διαμαρτυρόμενοι για τη συμμετοχή της Ελλάδας.
Στη γενική πρόβα, η Κωχ τραγούδησε στα αγγλικά, γεγονός που προκάλεσε έντονες αντιδράσεις. «Οι μουσικοί χτυπούσαν με τα δοξάρια τα βιολιά σε ένδειξη διαμαρτυρίας», θυμάται.
Η απειλή και η απόφαση
Λίγο πριν την εμφάνισή της, η ασφάλεια του κτιρίου την ενημέρωσε για την ύπαρξη ελεύθερου σκοπευτή. «Ήμουν έτοιμη να βγω στη σκηνή, αλλά με σταμάτησαν και μου είπαν ότι δεν μπορώ να εμφανιστώ χωρίς να υπογράψω ότι αναλαμβάνω την ευθύνη. Άκουσα την εισαγωγή του τραγουδιού και υπέγραψα αμέσως», ανέφερε.
Η Μαρίζα Κωχ περιγράφει την απόφασή της ως αυτονόητη, τονίζοντας: «Δεν νομίζω ότι ήταν παλικαριά. Όποιος άλλος ήταν στη θέση μου, με τον καημό που είχαμε, θα έκανε το ίδιο. Δεν σκέφτηκα ούτε το παιδί μου που θα άφηνα πίσω…».
Μια στιγμή που έγραψε ιστορία
Η εμφάνισή της στη Eurovision του 1976 δεν ήταν απλώς μια καλλιτεχνική στιγμή αλλά και μια δυναμική δήλωση μνήμης και διαμαρτυρίας. Το «Παναγιά μου, Παναγιά μου» παραμένει ένα από τα πιο εμβληματικά τραγούδια στην ιστορία της ελληνικής εκπροσώπησης στο διαγωνισμό.
Όλα τα viral video εδώ.
