Ο Βαγγέλης Μαρινάκης στην ελίτ της Premier League – Το κλειστό κλαμπ με πρίγκιπες και κροίσους
Mεγιστάνες, πρίγκιπες, βασιλικές οικογένειες, κροίσοι, ιδιοκτήτες media, οικονομικοί κολοσσοί. Καλώς ήρθατε στο κλειστό club των ιδιοκτητών της Premier League.
Καλώς ήρθατε σε μια συνάντηση των πιο ισχυρών μελών της παγκόσμιας αθλητικής βιομηχανίας και της παγκόσμιας οικονομίας. Καλώς ήρθατε στην ελίτ των παραγόντων και επενδυτών του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου, στην οποία ανήκει εδώ και μία εβδομάδα ένας Έλληνας: ο Βαγγέλης Μαρινάκης. Έχοντας δώσει σάρκα και οστά στο όνειρο της επιστροφής της θρυλικής Νότιγχαμ Φόρεστ στη μεγάλη κατηγορία έπειτα από 23 ολόκληρα χρόνια, ο ιδιοκτήτης της αγγλικής ομάδας και του Ολυμπιακού εισέρχεται σε ένα «άβατο», στο οποίο ουδείς τολμούσε να διανοηθεί ότι θα μπορούσε να υπάρξει εκπρόσωπος της χώρας μας.
Για να αντιληφθεί κανείς το μέγεθος και την οικονομική ισχύ των μελών του club όπου θα συμμετέχει πλέον ως ισότιμο μέλος ο Βαγγέλης Μαρινάκης, ακολουθεί η «χαρτογράφηση» των ιδιοκτητών των ομάδων που θα λάβουν μέρος στο πρωτάθλημα της Premier League τη σεζόν 2022-23.
Aμύθητες περιουσίες
Δεν διαχειρίζονται απλώς αμύθητες περιουσίες, αλλά κυβερνούν δύο από τις πλέον αναπτυσσόμενες οικονομίες του πλανήτη. Ο σεΐχης Μανσούρ Μπιν Ζαγιέντ αλ Ναχιάν ήταν ο άνθρωπος που με την αγορά της Μάντσεστερ Σίτι το 2008 άλλαξε ολοκληρωτικά τον χάρτη της διεθνούς ποδοσφαιρικής οικονομίας, ανοίγοντας τον δρόμο της στενής σχέσης του αραβικού κόσμου με τους «κολοσσούς» του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου.
Ο ιδιοκτήτης της πρωταθλήτριας Αγγλίας είναι αντιπρόεδρος της κυβέρνησης των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, υπουργός Προεδρικών Υποθέσεων, καθώς και μέλος της βασιλικής οικογένειας του Αμπου Ντάμπι και η περιουσία του ξεπερνά τα 18,60 δισεκατομμύρια ευρώ. Εδώ και λίγους μήνες, όμως, δεν είναι ο μόνος Αραβας μεγιστάνας του κλειστού club των ιδιοκτητών της Premier League.
Δεν είναι καν το πιο πλούσιο αφεντικό. Από τον Οκτώβριο του 2021 ο πιο ισχυρός οικονομικά ιδιοκτήτης ομάδας στο αγγλικό ποδόσφαιρο δεν είναι άλλος από τον εστεμμένο πρίγκιπα της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν, τον άνθρωπο στον οποίο ανήκει ουσιαστικά πλέον η Νιούκαστλ. Τυπικά (λόγω της αυστηρής νομοθεσίας), ως ιδιοκτήτρια εταιρεία της αγγλικής ομάδας εμφανίζεται ένα fund, στο οποίο συμμετέχει και το Ταμείο Δημοσίων Επενδύσεων της Σαουδικής Αραβίας (το οποίο διαχειρίζεται περιουσιακά στοιχεία 400 δισεκατομμυρίων ευρώ), ωστόσο ο πρίγκιπας της αραβικής χώρας είναι αυτός που κινεί τα νήματα. Η περιουσία του; Πάνω από 20 δισεκατομμύρια ευρώ. Και επειδή στις περιπτώσεις της Μάντσεστερ Σίτι και της Νιούκαστλ αναφερόμαστε ουσιαστικά στις βασιλικές οικογένειες των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και της Σαουδικής Αραβίας, η συνολική περιουσία της οικογένειας του σεΐχη Μανσούρ αγγίζει τα 590 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ αυτή του πρίγκιπα Μπιν Σαλμάν ξεπερνά το ένα τρισεκατομμύριο ευρώ. Εκπρόσωπος του αραβικού κόσμου είναι και ο ιδιοκτήτης της Αστον Βίλα, ο Αιγύπτιος επιχειρηματίας Νασέφ Ονσί Σαουίρις, o τέταρτος πλουσιότερος Αφρικανός, σύμφωνα με τη σχετική λίστα του «Forbes» για το 2021, με περιουσία που ανέρχεται στα 7,8 δισεκατομμύρια ευρώ.
Αμερικανοί κροίσοι και εφοπλιστές
Τέσσερις από τους πιο ιστορικούς συλλόγους της Premier League βρίσκονται στα χέρια Αμερικανών κροίσων και εφοπλιστών. Το πιο πρόσφατο μέλος του club είναι ο νέος ιδιοκτήτης της Τσέλσι, Τοντ Μπόλι, ο οποίος συμπεριλαμβάνεται στους 500 πιο επιδραστικούς ανθρώπους του πλανήτη την τελευταία πενταετία, με την περιουσία του να ανέρχεται στα 4,2 δισεκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με το «Forbes». Οι υπόλοιποι συμπατριώτες του εμπλέκονται περισσότερα χρόνια με τον μαγικό κόσμο της Premier League.
H Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ ανήκει στην οικογένεια Γκλέιζερ από το καλοκαίρι του 2005. Μετά τον θάνατο του μεγιστάνα Μάλκολμ Γκλέιζερ, η διαχείριση της οικογενειακής περιουσίας, που ανέρχεται σε 5,5 δισεκατομμύρια ευρώ, έχει περάσει στα χέρια των έξι παιδιών του, με τους γιους του, Τζόελ και Αβραάμ, να κινούν τα νήματα των «κόκκινων διαβόλων» από το 2014 εν μέσω θυελλωδών αντιδράσεων των οπαδών της ομάδας. Αμερικανοί είναι και οι ιδιοκτήτες της Λίβερπουλ, καθώς οι «κόκκινοι» ανήκουν από το 2010 στο Fenway Sports Group, ιδιοκτησίας του 73χρονου επιχειρηματία Τζον Χένρι και του συμπατριώτη του, τηλεοπτικού παραγωγού, Τόμας Τσαρλς Βέρνερ. Σύμφωνα με το «Forbes», το 2021 ο Χένρι συμπεριλήφθηκε στη λίστα των 400 πιο πλούσιων Αμερικανών (318ος, με την περιουσία του να υπολογίζεται στα 3,35 δισεκατομμύρια), ενώ η περιουσία του Βέρνερ αγγίζει τα 2 δισεκατομμύρια. Σε αμερικανικά χέρια ανήκει, όμως, και η Αρσεναλ, και μάλιστα στα πιο ισχυρά.
Η περιουσία του 77χρονου ιδιοκτήτη της, Σταν Κρένκε, ανέρχεται στα 9,95 δισεκατομμύρια ευρώ, με τον ίδιο να βρίσκεται στο νούμερο 183 της λίστας του «Forbes» με τους πιο πλούσιους ανθρώπους στον πλανήτη και να θεωρείται ένας από τους πιο ισχυρούς επιχειρηματίες των Ηνωμένων Πολιτειών στο real estate, με ιδιόκτητες εκτάσεις που ξεπερνούν τα 60 εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα. Η πεντάδα των Αμερικανών ιδιοκτητών συμπληρώνεται από τον 57χρονο επενδυτή Τζόσουα Χάρις, που είναι το αφεντικό της Κρίσταλ Πάλας. Συνιδρυτής της Apollo Global Management, μίας από τις πιο εξέχουσες εταιρείες εναλλακτικών επενδύσεων στον κόσμο, έχει περιουσία που αγγίζει τα 5,3 δισεκατομμύρια ευρώ και ισχυρό συμπαίκτη τον επίσης Αμερικανό δισεκατομμυριούχο Γιες Εντενς.
Οι Ασιάτες επενδυτές
Κάθε φορά που αναφερόμαστε σε Ασιάτες επενδυτές της Premier League, το μυαλό όλων ταξιδεύει πίσω στο 2018 και στον τραγικό θάνατο του ιδιοκτήτη της Λέστερ, Βιχάι Σριβανταναπράμπα, που έχασε τη ζωή του σε πτώση ελικοπτέρου έξω από το γήπεδο των «αλεπούδων», το «King Power». Ο γιος του, Αϊγιαβάτ, είναι πλέον ο διαχειριστής της περιουσίας του Ταϊλανδού μεγιστάνα, ιδιοκτήτης της αγγλικής ομάδας και ένας από τους πέντε νεότερους σε ηλικία δισεκατομμυριούχους της Ασίας, σύμφωνα με το «Forbes», με περιουσία που ανέρχεται σε 4,5 δισεκατομμύρια ευρώ. Δεν είναι, όμως, ο μόνος Ασιάτης επενδυτής σε αυτό το ιδιότυπο forum της παγκόσμιας οικονομίας που συνθέτουν οι ιδιοκτήτες ομάδων της Premier League. Από την Κίνα προέρχεται το αφεντικό της Γουλβς, ο επιχειρηματίας Γκούο Γκουανγκτσάνγκ, συνιδρυτής και πρόεδρος της Fosun International Limited, με περιουσία που υπολογίζεται σε 4,74 δισεκατομμύρια ευρώ.
Στενή σχέση με την Ασία έχουν τόσο ο ιδιοκτήτης της Εβερτον όσο και το αφεντικό της Φούλαμ. Ο 67χρονος Φαρχάντ Μοσίρι είναι Βρετανοϊρανός επιχειρηματίας, με έδρα το Μονακό της Γαλλίας, και η περιουσία του εκτιμάται στα 3 δισεκατομμύρια ευρώ. Ακόμα πιο ισχυρός οικονομικά είναι ο 71χρονος δισεκατομμυριούχος Πακιστανοαμερικανός επιχειρηματίας Σαχίντ Χαν, ιδιοκτήτης της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας Flex-N-Gate και της Φούλαμ, με περιουσία που ξεπερνά τα 8 δισεκατομμύρια ευρώ.
Οι Άγγλοι μεγιστάνες
Οι Βρετανοί αποτελούν τη μειονότητα του ιδιότυπου «Πύργου της Βαβέλ» της παγκόσμιας αθλητικής -και όχι μόνο- βιομηχανίας. Σε βρετανικά χέρια παραμένει η Τότεναμ, καθώς η Enic International του Τζο Λιούις και του Ντάνιελ Λέβι εξακολουθεί να διατηρεί υπό τον έλεγχό της το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών, με την περιουσία των δύο επιχειρηματιών να εκτιμάται σε 5,58 δισεκατομμύρια ευρώ.
Σε ομάδα Βρετανών επιχειρηματιών ανήκει και η Γουέστ Χαμ, με τη συνολική περιουσία των Τζον Σάλιβαν, Ντέιβιντ Γκολντ, Ντάνιελ Κρετίνσκι και Τζέι Αλμπερτ Σμιθ να ξεπερνά τα 6 δισεκατομμύρια ευρώ. Βρετανός πολίτης θεωρείται εδώ και χρόνια και ο Ρώσος ιδιοκτήτης της Μπόρνμουθ, ο 52χρονος επιχειρηματίας Mαξίμ Ντεμίν, και γι’ αυτό δεν είχε την τύχη του Ρομάν Αμπράμοβιτς. Δραστηριοποιείται στη βιομηχανία των πετρελαιοειδών και η ατομική του περιουσία υπολογίζεται στα 1,18 δισ. ευρώ.
Ο Βαγγέλης Μαρινάκης θα γίνει μόλις ο τρίτος εκπρόσωπος της Μεσογείου και των Βαλκανίων που κατορθώνει να γίνει μέλος της ελίτ των παραγόντων του παγκόσμιου ποδοσφαίρου στην κορυφαία λίγκα του πλανήτη. Στην Premier League θα συναντήσει τον Σέρβο μεγιστάνα των media Ντράγκαν Σόλακ, ιδιοκτήτη της Σαουθάμπτον, με περιουσία 1,12 δισεκατομμυρίων ευρώ, αλλά και τον 47χρονο Ιταλό επιχειρηματία (επίσης «μεγιστάνα των ΜΜΕ» και ιδιοκτήτη των καναλιών Eleven Sports) Αντρέα Ραντριτσάνι, της Λιντς με περιουσία που ξεπερνά τα 4 δισεκατομμύρια ευρώ. Αφήσαμε τελευταίους δύο ιδιοκτήτες που ούτε κληρονόμοι οικονομικών κολοσσών ούτε γόνοι πριγκιπικών ή ζάπλουτων οικογενειών υπήρξαν. Αμφότεροι δημιούργησαν τις περιουσίες τους βγάζοντας τεράστια κέρδη στον κόσμο του τζόγου και της επαγγελματικής χαρτοπαιξίας.
Ο ιδιοκτήτης της Μπράιτον, Αντονι Γκραντ Μπλουμ, είναι Άγγλος επαγγελματίας παίκτης του στοιχήματος, με περιουσία 1,5 δισ. ευρώ, το μεγαλύτερο μέρος της οποίας προήλθε από τα κέρδη του στο πόκερ. Ακόμα πιο απίθανη υπήρξε η διαδρομή του ιδιοκτήτη της Μπρέντφορντ, Μάθιου Μπένχαμ. Ο απόφοιτος του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης αξιοποίησε τις γνώσεις του στις μαθηματικές επιστήμες και έχει κάνει περιουσία ως επαγγελματίας παίκτης τυχερών παιχνιδιών. Αν και τυπικά εμφανίζεται να διαχειρίζεται 32 εκατομμύρια ευρώ, είναι ο μόνος για τον οποίο είναι εξαιρετικά δύσκολο να υπολογιστεί το ακριβές ποσό της οικονομικής του ισχύος.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά το Σάββατο 4/6