2026: Η χρονιά που αλλάζει τους κανόνες στο αδυνάτισμα. Νέα, στοχευμένα φάρμακα για απώλεια βάρους υπόσχονται επανάσταση στη θεραπεία της παχυσαρκίας
Το 2026 αναμένεται να σηματοδοτήσει μια εντελώς νέα εποχή στη φαρμακευτική αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, με τουλάχιστον δύο καινούρια σκευάσματα που έχουν αναπτυχθεί αποκλειστικά για την απώλεια βάρους. Για πρώτη φορά, ένα από αυτά είναι χάπι, ανοίγοντας το δρόμο για πιο εύκολες θεραπείες.
Η τεράστια επιτυχία των ενέσιμων σκευασμάτων GLP-1, που αρχικά προορίζονταν για διαβητικούς, αλλά χρησιμοποιήθηκαν μαζικά για αδυνάτισμα, επιτάχυνε τις εξελίξεις. Έτσι, νέες δραστικές ουσίες σχεδιάζονται πλέον ειδικά για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, μιας σύνθετης, χρόνιας νόσου με σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία.
Τα υπό ανάπτυξη φάρμακα δοκιμάζονται αποκλειστικά σε άτομα με παχυσαρκία ή υπερβολικό βάρος και τουλάχιστον μία σχετιζόμενη πάθηση, όπως υπέρταση ή υπνική άπνοια, με στόχο να μειώσουν τόσο το βάρος όσο και τους καρδιομεταβολικούς κινδύνους. Σημαντικό είναι ότι δεν προορίζονται για γενική χρήση – η λήψη τους από άτομα χωρίς ιατρική ανάγκη μπορεί να είναι επικίνδυνη.
Το χάπι για απώλεια βάρους έως και 12,4%: Η πρώτη δραστική ουσία που αναμένεται να κατατεθεί για έγκριση στον FDA είναι η ορφοργλιπρόνη, ένα μη πεπτιδικό φάρμακο που μιμείται τις επιδράσεις των γνωστών ενέσεων GLP-1. Το μεγάλο πλεονέκτημα; Λαμβάνεται από το στόμα, χωρίς περιορισμούς στην ώρα ή τις τροφές.
Στην πολυεθνική μελέτη φάσης 3 με πάνω από 3.000 συμμετέχοντες, η υψηλότερη δόση επέφερε μέση απώλεια 12,4% του αρχικού βάρους, ενώ και οι μικρότερες δόσεις έδειξαν σημαντική αποτελεσματικότητα. Παράλληλα, παρατηρήθηκε βελτίωση στα επίπεδα της χοληστερόλης, των τριγλυκεριδίων, αλλά και στην πίεση. Οι παρενέργειες ήταν οι κλασικές για GLP-1 ενεργοποιητές: ναυτία και διάρροια στην αρχή της θεραπείας.
Διαβάστε επίσης: Παχυσαρκία, υπέρταση και διαβήτης: Ποια είναι η καλύτερη δίαιτα
Η «τριπλή» ένεση για απώλεια βάρους έως και 24%: Ακόμα πιο εντυπωσιακά αποτελέσματα παρουσίασε η ρετατρουτίδη, ένα υπό ανάπτυξη φάρμακο που μιμείται ταυτόχρονα τρεις ορμόνες (GLP-1, GIP, γλυκαγόνη). Η ισχύς του είναι τέτοια, που χαρακτηρίστηκε «Game Changer» από επιστημονική ομάδα του ΕΚΠΑ.
Οι πρώτες μελέτες δείχνουν απώλεια βάρους έως και 24% στους άνδρες και έως 29% στις γυναίκες, με παράλληλη μείωση των τριγλυκεριδίων, της συσσώρευσης λίπους στο ήπαρ και βελτίωση άλλων μεταβολικών δεικτών. Ωστόσο, επειδή το σκεύασμα βρίσκεται ακόμη σε κλινική ανάπτυξη, η αγορά «μαϊμού» προϊόντων στο διαδίκτυο θεωρείται εξαιρετικά επικίνδυνη.
Η τρίτη υποψήφια ένεση δρα στην όρεξη και στο μεταβολισμό: Σε προχωρημένο στάδιο βρίσκεται και η ελοραλιντίδη. Πρόκειται για έναν εκλεκτικό αγωνιστή των υποδοχέων της αμυλίνης, ορμόνης που σχετίζεται άμεσα με τον κορεσμό. Στόχος του είναι η ρύθμιση της όρεξης και της γαστρικής κένωσης, λειτουργώντας ως εναλλακτική για όσους δεν ανταποκρίνονται στα GLP-1 φάρμακα.
Στη μελέτη φάσης 2 επέφερε απώλεια βάρους 9% έως 20% σε 48 εβδομάδες, ενώ βελτίωσε σχεδόν όλους τους καρδιομεταβολικούς δείκτες. Πλέον, το σκεύασμα με τη συγκεκριμένη δραστική ουσία προχωρά σε δοκιμές φάσης 3.
Κατευθυντήριες οδηγίες
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει αναγνωρίσει πλέον επίσημα την παχυσαρκία ως χρόνια νόσο που απαιτεί μακροπρόθεσμη θεραπεία.
Για πρώτη φορά εκδίδει κατευθυντήριες οδηγίες για τη χρήση φαρμάκων GLP-1 σε ενήλικες με BMI ≥ 30. Οι συστάσεις εστιάζουν σε δύο άξονες:
* Φαρμακευτική αγωγή σε συνδυασμό με αλλαγές στον τρόπο ζωής.
* Μακροχρόνια παρακολούθηση και υποστήριξη.
Παράλληλα, προειδοποιεί ότι τα φάρμακα αποτελούν εργαλείο και όχι «μαγική λύση». Όπως επισημαίνει, η πρόσβαση σε αυτά παραμένει η μεγαλύτερη πρόκληση, καθώς λιγότερο από το 10% των ασθενών παγκοσμίως θα μπορεί να τα λάβει έως το 2030. Οι ειδικοί τονίζουν πως η μακροχρόνια χρήση, τα κόστη και η πίεση στα συστήματα υγείας είναι θέματα που χρειάζονται προσεκτική μελέτη.
Τα νέα φάρμακα, σε συνδυασμό με την επίσημη στάση του ΠΟΥ, αναδιαμορφώνουν συνολικά την προσέγγιση στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας: από προσωπική υπόθεση μετατρέπεται σε κεντρικό θέμα δημόσιας υγείας. Το 2026 φαίνεται πως θα είναι η χρονιά που η επιστήμη θα κάνει ένα τολμηρό βήμα μπροστά. Το αν θα ακολουθήσουν οι κοινωνίες, τα συστήματα υγείας και, κυρίως, οι άνθρωποι που έχουν ανάγκη αυτά τα εργαλεία είναι το επόμενο μεγάλο στοίχημα.
Όλα τα viral video εδώ.