“Burnout” στον εγκέφαλο: Η υπερεργασία αλλάζει την αρχιτεκτονική της σκέψης. Η αδιάκοπη εργασία και οι εξαντλητικές υπερωρίες, πέρα από τις γνωστές επιβλαβείς συνέπειες στην σωματική και ψυχική υγεία, φαίνεται πως αφήνουν ένα ανησυχητικό αποτύπωμα στην ίδια τη δομή του εγκεφάλου. Μια πρόσφατη, πρωτοποριακή μελέτη έρχεται να υποστηρίξει αυτή την άκρως ανησυχητική διαπίστωση, καταγράφοντας “σημαντικές αλλαγές” στην εγκεφαλική αρχιτεκτονική ατόμων που βιώνουν χρόνια εργασιακή υπερφόρτωση– έναν συνδυασμό σωματικής και συναισθηματικής εξάντλησης σε συνδυασμό με την ελλιπή ανάπαυση και αποκατάσταση.

“Burnout” στον εγκέφαλο: Η υπερεργασία αλλάζει την αρχιτεκτονική της σκέψης

Η εμπεριστατωμένη έρευνα, τα ευρήματα της οποίας δημοσιεύθηκαν σε έγκριτο επιστημονικό περιοδικό, διεξήχθη από δύο διακεκριμένους επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Chung-Ang και το Πανεπιστήμιο Yonsei της Νότιας Κορέας. Οι ερευνητές παρακολούθησαν στενά μια ομάδα 110 εργαζομένων στον απαιτητικό τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, κατανέμοντάς τους σε δύο διακριτές ομάδες: την ομάδα των “υπεραπασχολούμενων” και την ομάδα των “μη υπεραπασχολούμενων”, με βάση τις ώρες εργασίας τους και τα επίπεδα κόπωσης που ανέφεραν. Η μελέτη έλαβε δημοσιότητα στο έγκριτο περιοδικό Occupational and Environmental Medicine, ρίχνοντας φως στις νευρολογικές επιπτώσεις της εντατικής εργασίας.

Στη Νότια Κορέα, μια χώρα όπου το νομοθετικό πλαίσιο ορίζει τις 52 ώρες εργασίας την εβδομάδα ως το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο, η εργασιακή εξουθένωση έχει αναδειχθεί σε ένα σοβαρό ζήτημα δημόσιας υγείας, με σημαντικές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις.

Η ομάδα των υπεραπασχολούμενων στην εν λόγω μελέτη αποτελούνταν από 32 άτομα που εργάζονταν ακατάπαυστα 52 ή περισσότερες ώρες κάθε εβδομάδα. Αξιοσημείωτο είναι ότι αυτή η ομάδα, κατά μέσο όρο, ήταν νεότερη, είχε μικρότερη εργασιακή εμπειρία και υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο σε σύγκριση με τους συμμετέχοντες που ακολουθούσαν ένα πιο συμβατικό ωράριο εργασίας.

Συγκρίνοντας δεδομένα από μια προγενέστερη μελέτη και αξιοποιώντας προηγμένες τεχνικές μαγνητικής τομογραφίας (MRI), οι ερευνητές κατόρθωσαν να εφαρμόσουν μια εξειδικευμένη τεχνική νευροαπεικόνισης για την λεπτομερή ανάλυση του όγκου διαφόρων περιοχών του εγκεφάλου των εργαζομένων. Η πρωτοποριακή αυτή τεχνική τους επέτρεψε να εντοπίσουν και να συγκρίνουν με ακρίβεια τις διαφορές στα επίπεδα της φαιάς ουσίας σε πολλαπλές εγκεφαλικές περιοχές. Η εφαρμογή της ανάλυσης σήματος σήμαινε ότι οι ερευνητές μπορούσαν να αναγνωρίσουν και να επισημάνουν συγκεκριμένες δομές στις εγκεφαλικές τομογραφίες με πρωτοφανή λεπτομέρεια.

“Τα άτομα που εργάζονταν ακατάπαυστα 52 ή περισσότερες ώρες την εβδομάδα παρουσίασαν σημαντικές αλλαγές στις περιοχές του εγκεφάλου που είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την εκτελεστική λειτουργία (όπως η λήψη αποφάσεων, η επίλυση προβλημάτων και ο σχεδιασμός) και την αποτελεσματική συναισθηματική ρύθμιση, σε σαφή αντίθεση με τους συμμετέχοντες που τηρούσαν ένα κανονικό ωράριο εργασίας”, τόνισαν εμφατικά οι ερευνητές σε σχετικό δελτίο τύπου που συνόδευε τη δημοσίευση της μελέτης.

Οι εγκεφαλικές περιοχές που εμφάνισαν αξιοσημείωτη αύξηση του όγκου περιλαμβάνουν τη μέση μετωπιαία έλικα, μια περιοχή-κλειδί που διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες, την εστίαση της προσοχής, την εδραίωση και ανάκληση μνημών και τις σύνθετες γλωσσικές διεργασίες. Επιπλέον, παρατηρήθηκε αύξηση του όγκου στη νησίδα, μια εγκεφαλική δομή που εμπλέκεται άμεσα στην επεξεργασία των συναισθημάτων, την ανάπτυξη της αυτογνωσίας και την κατανόηση των περίπλοκων κοινωνικών πλαισίων.

Οι ερευνητές ερμηνεύουν αυτά τα ευρήματα ως ενδείξεις μιας “πιθανής αιτιώδους σχέσης” μεταξύ της παρατεταμένης έκθεσης σε αυξημένο φόρτο εργασίας και των παρατηρούμενων αλλαγών σε αυτές τις κρίσιμες περιοχές του εγκεφάλου. Κατά αυτόν τον τρόπο, η μελέτη παρέχει μια βιολογική βάση για την κατανόηση των γνωστικών και συναισθηματικών προκλήσεων που συχνά αναφέρουν τα άτομα που βρίσκονται υπό καθεστώς χρόνιας υπερεργασίας.

“Burnout” στον εγκέφαλο: Η υπερεργασία αλλάζει την αρχιτεκτονική της σκέψης

Ο Joon Yul Choi, ένας από τους συν-συγγραφείς της μελέτης και αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Βιοϊατρικής Μηχανικής του Πανεπιστημίου Yonsei, σε δηλώσεις του στο CNN τόνισε ότι αυτές οι δομικές αλλαγές στον εγκέφαλο μπορεί να είναι, “τουλάχιστον εν μέρει, αναστρέψιμες” εάν αντιστραφούν οι περιβαλλοντικοί στρεσογόνοι παράγοντες που τις προκάλεσαν. Ωστόσο, υπογράμμισε ότι η πλήρης επιστροφή στην αρχική, βασική κατάσταση του εγκεφάλου θα μπορούσε να απαιτήσει ένα σημαντικά μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Προηγούμενες ερευνητικές προσπάθειες είχαν ήδη αναδείξει τις πολλαπλές αρνητικές επιπτώσεις της υπερβολικής εργασίας στην ανθρώπινη υγεία. Χαρακτηριστικά, το 2021, μια κοινή έρευνα της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ) και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) κατέληξε στην εκτίμηση ότι η υπερεργασία υπήρξε η αιτία για περισσότερους από 745.000 θανάτους σε ένα μόνο έτος παγκοσμίως, αναδεικνύοντας την σοβαρότητα του προβλήματος σε παγκόσμιο επίπεδο. Επιπλέον, έχει διαπιστωθεί ότι η παρατεταμένη εργασία αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη στις γυναίκες και συμβάλλει στην σταδιακή μείωση των γνωστικών ικανοτήτων.

Ενώ αυτές οι συμπεριφορικές και ψυχολογικές συνέπειες της υπερεργασίας είναι πλέον ευρέως γνωστές στην επιστημονική κοινότητα, οι υποκείμενοι νευρολογικοί μηχανισμοί και οι συγκεκριμένες αλλαγές στην ανατομία του εγκεφάλου παρέμεναν σε μεγάλο βαθμό ανεξερεύνητοι και λιγότερο κατανοητοί, όπως επισημαίνεται στην εν λόγω μελέτη.

Ο Frank Pega, ο επικεφαλής της προαναφερθείσας μελέτης του ΠΟΥ-ΔΟΕ του 2021, σε δηλώσεις του στο CNN χαρακτήρισε τα νέα αυτά ευρήματα ως “σημαντικά νέα στοιχεία” που θα μπορούσαν να συμβάλουν καθοριστικά στην βαθύτερη κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η παρατεταμένη εργασία επηρεάζει “ριζικά” τη σωματική υγεία των εργαζομένων σε νευρολογικό επίπεδο.

Ο Pega, τεχνικός αξιωματούχος του ΠΟΥ που δεν συμμετείχε στην πιο πρόσφατη μελέτη, υπογράμμισε ότι η νέα έρευνα ενισχύει τα ευρήματα της έκθεσης του ΠΟΥ-ΔΟΕ, σύμφωνα με τα οποία “η υπερβολική εργασία συμβάλλει στο μεγαλύτερο φορτίο ασθενειών από όλους τους επαγγελματικούς παράγοντες κινδύνου που έχουν εντοπιστεί μέχρι σήμερα”, καθιστώντας την ένα κορυφαίο ζήτημα επαγγελματικής υγείας.

Ακολουθήστε την ontime24 στο Google News!