Νέο κύμα απάτης στα ΑΤΜ: Ο συναγερμός των “αόρατων” skimmers. Η χρήση των ΑΤΜ (Αυτόματων Ταμειακών Μηχανών) για αναλήψεις μετρητών και άλλες τραπεζικές συναλλαγές έχει ενσωματωθεί τόσο βαθιά στην καθημερινότητά μας, που συχνά θεωρείται δεδομένη. Ωστόσο, ένα νέο και ιδιαίτερα εξελιγμένο κύμα απάτης έχει σημάνει συναγερμό, απειλώντας τόσο την ασφάλεια των καταναλωτών όσο και την εμπιστοσύνη τους στις ηλεκτρονικές συναλλαγές. Οι δράστες, αξιοποιώντας την τεχνολογία, εξελίσσουν διαρκώς τις τεχνικές τους, καθιστώντας τις παραβιάσεις όλο και πιο δύσκολα ανιχνεύσιμες από το γυμνό μάτι.

Την τελευταία περίοδο, παρατηρείται μια ανεξέλεγκτη αύξηση στα περιστατικά skimming, μιας διαδεδομένης τεχνικής υποκλοπής δεδομένων τραπεζικών καρτών. Σύμφωνα με στοιχεία της FICO, το 2023 στις Ηνωμένες Πολιτείες καταγράφηκε μια άνοδος 96% στα περιστατικά υποκλοπής καρτών, με πάνω από 315.000 κάρτες να έχουν πέσει θύματα απάτης. Το κλασικό skimming βασίζεται στην τοποθέτηση ειδικών συσκευών, γνωστών ως skimmers, στα ΑΤΜ, οι οποίες αντιγράφουν τη μαγνητική ταινία των καρτών. Παράλληλα, οι επιτήδειοι χρησιμοποιούν κρυφές κάμερες ή ψεύτικα πληκτρολόγια για να καταγράψουν τον προσωπικό αριθμό αναγνώρισης (PIN). Τα υποκλαπέντα δεδομένα χρησιμοποιούνται είτε για άμεσες αναλήψεις είτε για τη δημιουργία πλαστών καρτών, με τις οποίες πραγματοποιούνται παράνομες συναλλαγές.

Παρά την εισαγωγή των καρτών με chip (EMV chip), οι οποίες έχουν περιορίσει την αποτελεσματικότητα του παραδοσιακού skimming, οι απατεώνες δεν έχουν μείνει αδρανείς. Έχουν αναπτύξει και υιοθετήσει νέες, υψηλής τεχνολογίας μεθόδους, καθιστώντας τον εντοπισμό τους ακόμα πιο δύσκολο:

• Shimming: Πρόκειται για τη χρήση υπέρλεπτων συσκευών, σχεδόν αόρατων, οι οποίες τοποθετούνται μέσα στον μηχανισμό ανάγνωσης της κάρτας. Αυτές οι συσκευές είναι σε θέση να καταγράφουν τα δεδομένα του chip, χωρίς να αφήνουν ορατά ίχνη στην εξωτερική όψη του ΑΤΜ.
• Overlayless κάμερες: Πρόκειται για νέου τύπου κάμερες που δεν διαθέτουν εμφανή εξαρτήματα και παρακολουθούν διακριτικά την κίνηση των δακτύλων κατά την πληκτρολόγηση του PIN. Με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης, οι κάμερες αυτές μπορούν να αναγνωρίσουν με εντυπωσιακή ακρίβεια τον κωδικό PIN, ακόμα και αν ο χρήστης προσπαθήσει να τον καλύψει με το χέρι του. Η αορατότητα αυτών των συσκευών καθιστά την έγκαιρη αναγνώρισή τους από τους χρήστες εξαιρετικά δύσκολη.

Αντιμέτωπη με αυτή την αυξανόμενη απειλή, η Ευρωπαϊκή Ένωση ετοιμάζει τη δική της απάντηση. Ο νέος Κανονισμός Υπηρεσιών Πληρωμών (PSR), που τίθεται σε εφαρμογή από το 2026, επιβάλλει στις τράπεζες την άμεση αναφορά περιστατικών απάτης στις αρμόδιες αρχές. Επιπλέον, προβλέπεται η ενίσχυση της διαφάνειας στις συναλλαγές μέσω ΑΤΜ και η υιοθέτηση υψηλότερων προτύπων ασφαλείας με έμφαση στην πρόληψη.

Για να προστατευθούν οι καταναλωτές από τις συνεχώς εξελισσόμενες μεθόδους απάτης, οι ειδικοί προτείνουν την τήρηση των εξής οδηγιών ασφαλείας:

• Οπτικός έλεγχος: Πριν από κάθε χρήση, ελέγξτε προσεκτικά το ΑΤΜ. Οποιοδήποτε εξάρτημα που φαίνεται ασυνήθιστο, χαλαρό, ή «προσαρμοσμένο» (π.χ. στην υποδοχή της κάρτας ή στο πληκτρολόγιο) μπορεί να υποδηλώνει αλλοίωση.
• Κάλυψη PIN: Πάντα να καλύπτετε το πληκτρολόγιο με το χέρι σας κατά την εισαγωγή του PIN, ακόμα κι αν δεν βλέπετε εμφανή κάμερα.
• Προσοχή στην τοποθεσία: Αποφύγετε τη χρήση απομονωμένων ή υπαίθριων ΑΤΜ, ειδικά σε ώρες με χαμηλή κίνηση ή κατά τη διάρκεια της νύχτας. Προτιμήστε ΑΤΜ που βρίσκονται εντός τραπεζικών καταστημάτων ή σε καλά φωτισμένους και πολυσύχναστους χώρους.
• Έλεγχος λογαριασμού: Ελέγχετε συχνά τις κινήσεις του τραπεζικού σας λογαριασμού (μέσω e-banking, mobile banking ή εκτυπώσεων). Οποιαδήποτε ύποπτη ή μη εξουσιοδοτημένη συναλλαγή πρέπει να αναφέρεται αμέσως στην τράπεζα.

Με την αυξημένη επαγρύπνηση και την εφαρμογή απλών μέτρων προφύλαξης, οι καταναλωτές μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο να πέσουν θύματα αυτών των εξελιγμένων απατών.