Άνοια: Οι 11 παράγοντες που προβλέπουν τον κίνδυνο εμφάνισης εντός 14 ετών
Ένα νέο εργαλείο αξιολόγησης του κινδύνου για την εμφάνιση άνοιας ανακάλυψαν οι επιστήμονες.
Υποστηρίζουν ότι θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως αρχικό όργανο ελέγχου για την άνοια, κατηγοριοποιώντας τους ανθρώπους σε «ομάδες κινδύνου».
Οι επιστήμονες εντόπισαν 11 βασικούς προγνωστικούς παράγοντες για την άνοια, δημιουργώντας ένα εργαλείο που μπορεί να προβλέψει την πιθανότητα κάποιος να αναπτύξει την πάθηση μέσα στα επόμενα 14 χρόνια.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης ανέλυσαν δεδομένα ανθρώπων ηλικίας 50 έως 73 ετών που συμμετείχαν σε δύο μεγάλες μακροχρόνιες βρετανικές μελέτες, τη μελέτη UK Biobank και τη μελέτη Whitehall II.
Περίπου 220.762 συμμετέχοντες μέσης ηλικίας 60 ετών από τη μελέτη UK Biobank εξετάστηκαν διεξοδικά για την ανάπτυξη αυτού του εργαλείου αξιολόγησης κινδύνου. Επιπλέον, 2.934 άτομα μέσης ηλικίας 57 ετών από τη μελέτη Whitehall II, συνέβαλαν στην επιβεβαίωση των ευρημάτων.
Αρχικά, οι ερευνητές συνέταξαν μια λίστα με 28 γνωστούς παράγοντες που σχετίζονται με τον κίνδυνο άνοιας. Στη συνέχεια, αυτή η λίστα βελτιώθηκε για να εντοπίσει τους ισχυρότερους προγνωστικούς παράγοντες, με αποτέλεσμα μια τελική λίστα 11 παραγόντων, οι οποίοι στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία του εργαλείου UK Biobank Dementia Risk Score (UKBDRS).
Οι 11 παράγοντες είναι:
- Η ηλικία
- Η εκπαίδευση
- Το ιστορικό διαβήτη
- Το ιστορικό κατάθλιψης
- Το ιστορικό εγκεφαλικού επεισοδίου
- Το οικογενειακό ιστορικό άνοιας
- Τα επίπεδα στέρησης
- Η υψηλή αρτηριακή πίεση
- Η υψηλή χοληστερόλη
- Η μοναξιά
- Το φύλο
Οι ερευνητές εξέτασαν επίσης αυτούς τους παράγοντες κινδύνου παράλληλα με το εάν οι άνθρωποι έφεραν ή όχι ένα συγκεκριμένο γονίδιο – το γονίδιο APOE, το οποίο αποτελεί γνωστό παράγοντα κινδύνου για την ανάπτυξη άνοιας. Αυτό το εργαλείο ονομάστηκε UKBDRS-APOE.
Κατά τη διάρκεια της περιόδου της μελέτης, παρατηρήθηκε ότι το 2% των συμμετεχόντων στη μελέτη UK Biobank και το 3% των συμμετεχόντων στη μελέτη Whitehall II, εμφάνισαν άνοια.
Το εργαλείο UKBDRS-APOE αναδείχθηκε ως η κορυφαία απόδοση στην προγνωστική βαθμολόγηση, ακολουθούμενη από το εργαλείο κινδύνου UKBDRS, σύμφωνα με τα ευρήματα που δημοσιεύθηκαν στο έγκριτο περιοδικό BMJ Mental Health.
Οι συγγραφείς είπαν ότι η αξιολόγηση «υπερτερεί σημαντικά» έναντι άλλων παρόμοιων εργαλείων που είναι διαθέσιμα αυτήν τη στιγμή. Αυτά τα εργαλεία όχι μόνο εντοπίζουν αυτούς που κινδυνεύουν, αλλά ρίχνουν επίσης φως σε προληπτικά μέτρα που μπορούν να ληφθούν.
Οι ερευνητές σημειώνουν ότι μελέτες έχουν δείξει ότι έως και το 40% των περιπτώσεων άνοιας θα μπορούσαν να προληφθούν μέσω τροποποιήσεων του τρόπου ζωής, όπως είναι η διακοπή του καπνίσματος, η μείωση της υψηλής αρτηριακής πίεσης, η απώλεια βάρους και η μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ.
Αυτό το νέο καινοτόμο εργαλείο, θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως αρχικό όργανο ελέγχου για την άνοια, κατηγοριοποιώντας τους ανθρώπους σε «ομάδες κινδύνου».
Τα άτομα με μεγάλες πιθανότητες να αναπτύξουν άνοια, με βάση τη βαθμολογία κινδύνου, θα μπορούσαν να τεθούν σε προτεραιότητα για περαιτέρω εξετάσεις, συμπεριλαμβανομένων γνωστικών αξιολογήσεων, τομογραφιών εγκεφάλου και εξετάσεων αίματος.
Ο δείκτης κινδύνου για την υγεία του εγκεφάλου του Ηνωμένου Βασιλείου (UKBDRS) έχει προταθεί ως ένα αρχικό εργαλείο ελέγχου για την κατηγοριοποίηση των ατόμων σε ομάδες κινδύνου για άνοια, σύμφωνα με τον επικεφαλής συγγραφέα Δρα Raihaan Patel από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
«Ο δείκτης UKBDRS μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο αρχικού ελέγχου για τη διαστρωμάτωση των ατόμων σε ομάδες κινδύνου. Όσοι προσδιορίζονται ως υψηλού κινδύνου, θα μπορούσαν στη συνέχεια να υποβληθούν σε πιο εντατικές αξιολογήσεις παρακολούθησης για πιο λεπτομερή χαρακτηρισμό».
Διευκρινίζει ωστόσο, ότι πρέπει να γίνουν αρκετά βήματα ακόμη πριν εφαρμοστεί αυτή η βαθμολογία κινδύνου στην κλινική πράξη.
