Βιταμίνη D: Μπορεί η βιταμίνη του… ήλιου να βελτιώσει τη γονιμότητα;
Μπορεί η βιταμίνη D να χαρίσει το… φως της στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και δη στην εξωσωματική γονιμοποίηση;
Είναι δυνατόν η έλλειψή της να επηρεάσει αρνητικά τη γονιμότητα; Μπορεί η παρουσία της σε φυσιολογικά επίπεδα να συμβάλλει στην επιτυχή έκβαση μιας θεραπείας γονιμότητας; Όλα αυτά τα ερωτήματα απασχολούν τα τελευταία χρόνια την επιστημονική κοινότητα με αιχμή την αναπαραγωγική ιατρική και δικαιολογούν τη διενέργεια σειράς μελετών που θέτουν στο επίκεντρό τους τη σχέση της βιταμίνης D με τη γονιμότητα και τη συμβολή της στην επίτευξη μιας εγκυμοσύνης με μεθόδους υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Όλο και πιο πολλά επιστημονικά ευρήματα καταδεικνύουν πως οι ευεργετικές ιδιότητες της βιταμίνης D επεκτείνονται και στην αναπαραγωγή και δεν πρέπει να υποτιμώνται. Μάλιστα, μελέτες υποστηρίζουν πως γυναίκες με φυσιολογικά επίπεδα βιταμίνης D στον οργανισμό τους είναι τέσσερις φορές πιο πιθανό να συλλάβουν μέσω εξωσωματικής γονιμοποίησης έναντι γυναικών με βιταμίνη D σε έλλειψη.
Η βιταμίνη D ή αλλιώς η βιταμίνη του… ήλιου
Τι είναι όμως η βιταμίνη D και ποιος είναι ο ρόλος της; Η βιταμίνη D είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη, περισσότερο γνωστή ως «βιταμίνη του ήλιου», αφού έχει τη μοναδική ιδιότητα να συντίθεται στο δέρμα μας μετά από έκθεση στην υπεριώδη ηλιακή ακτινοβολία. Εκτιμάται πως για να συνθέσει ο οργανισμός μας τη βιταμίνη D που χρειάζεται, απαιτούνται 15 λεπτά έκθεσης στον ήλιο, εκτός αν υπάρχουν παθολογικές καταστάσεις που μπορεί να επηρεάσουν το διάστημα αυτό.
Πέραν του ήλιου πάντως, μπορεί να προσληφθεί και μέσω τροφών, όπως είναι τα λιπαρά ψάρια, τα αυγά και το συκώτι.
Η παρουσία της συνδέεται άμεσα με την καλή υγεία των οστών, τη θωράκιση του ανοσοποιητικού συστήματος, τη μυϊκή δύναμη, τον έλεγχο του σακχάρου, αλλά και την πρόληψη μιας σειράς παθήσεων, που περιλαμβάνουν από κάποιες μορφές καρκίνου μέχρι την υπέρταση, ενώ τα τελευταία χρόνια έχει συσχετιστεί με τη δημιουργία «ασπίδας» και έναντι καρδιαγγειακών παθήσεων.
Η έλλειψή της μπορεί να κρύβεται πίσω από την οστεοπόρωση στους ενήλικες και τη ραχίτιδα στα παιδιά, ενώ έχει συνδεθεί με αυτοάνοσα νοσήματα, σακχαρώδη διαβήτη, καρδιαγγειακά προβλήματα, κάποιους τύπους καρκίνου, ψυχιατρικές διαταραχές, αλλά και εκφυλιστικές νόσους, όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας.
Βιταμίνη D και γονιμότητα
Η βιταμίνη D όμως δεν είναι μόνο ένας σύμμαχος στη μυοσκελετική μας υγεία, αλλά φαίνεται να επηρεάζει και τη γονιμότητα, γυναικεία και ανδρική. Μάλιστα, μελέτες την έχουν χαρακτηρίσει «συντονιστή» των διεργασιών της αναπαραγωγής, ενώ με όλο και μεγαλύτερη ένταση η βιταμίνη D θεωρείται καταλυτικό στοιχείο στην αύξηση των πιθανοτήτων επιτυχούς έκβασης μιας εξωσωματικής γονιμοποίησης.
Σε κάποιες από τις διενεργηθείσες μελέτες των τελευταίων ετών έχει συσχετιστεί η επιτυχία της εξωσωματικής γονιμοποίησης με την ημερολογιακή σύμπτωση του καλοκαιριού και τις περιόδους ηλιοφάνειας, συμπέρασμα που αποκωδικοποιείται με βάση τη βιταμίνη D.
Τα ερευνητικά ευρήματα καταδεικνύουν πως η βιταμίνη D παίζει σημαντικό ρόλο στην αναπαραγωγή. Είναι ενδεικτικό πως υπάρχουν υποδοχείς της στην ωοθήκη, στη μήτρα και στον πλακούντα κατά την εγκυμοσύνη. Από τη στιγμή που ένα γονιμοποιημένο ωάριο θα εμφυτευθεί στη μήτρα, το ενδομήτριο αρχίζει να συνθέτει βιταμίνη D, δημιουργώντας τις συνθήκες για την επιτυχέστερη δυνατή εμφύτευση, την ανάπτυξη του πλακούντα και τη διευκόλυνση της κύησης. Επίσης, μελέτες έχουν δείξει πως η βιταμίνη D ενισχύει την παραγωγή της AMH, της αντιμυλλέριου ορμόνης, ενδεικτικής για τη γονιμοποιητική ικανότητα. Η έλλειψη της βιταμίνης D άλλωστε έχει συνδεθεί με την πρόωρη ωοθηκική ανεπάρκεια. Μεταξύ άλλων, βοηθά στην ομαλή λειτουργία των κυττάρων του ανοσοποιητικού της μήτρας, θωρακίζοντάς την από πιθανές λοιμώξεις.
Η βιταμίνη D όμως δεν επηρεάζει μόνο τη γυναικεία γονιμότητα, αλλά και την ανδρική. Το αποτύπωμά της εντοπίζεται κυρίως στην ποιότητα του σπέρματος. Άλλωστε, η έλλειψή της έχει συνδεθεί με τη μείωση του αριθμού, τον περιορισμό της κινητικότητας των σπερματοζωαρίων, αλλά και τη διαταραχή της μορφολογίας τους, ενώ άμεση είναι η σύνδεση της επαρκούς παρουσίας της με τα επίπεδα της τεστοστερόνης.
Η Ελλάδα, μια χώρα γνωστή για τη γενναιοδωρία του ήλιου της και τις μεγάλες περιόδους ηλιοφάνειας, προσφέρει τις καλύτερες δυνατές συνθήκες για την παραγωγή της βιταμίνης D. Παρά ταύτα ο σύγχρονος τρόπος ζωής, που έχει μεταφέρει τη ζωή μας εντός κλειστών χώρων για πολλές ώρες ημερησίως, έχει επηρεάσει τα επίπεδά της στον γενικό πληθυσμό, με τους δείκτες έλλειψης να μη συνάδουν με το ηλιακό της… απόθεμα.
Στη NewLife IVF ελέγχουμε κάθε παράμετρο που ευνοεί τη γονιμότητα, ώστε να εξασφαλίζουμε τις πλέον κατάλληλες συνθήκες για την επιτυχία των σύγχρονων μεθόδων υποβοηθούμενης αναπαραγωγής που εφαρμόζουμε. Στο πλαίσιο αυτό θέτουμε στο επίκεντρο τον ρόλο της βιταμίνης D, αλλά και των υπόλοιπων βιταμινών, που μπορεί να επηρεάσουν τη γονιμότητα.
