Χημειοθεραπεία: Ποια ώρα της ημέρας είναι πιο αποτελεσματική – Οι ασθενείς που ωφελούνται περισσότερο
Η χρονοθεραπεία, η επιστήμη που αναζητά το κατάλληλο timing για την χορήγηση των φαρμάκων, είχε βρεθεί στην τρίτη θέση του επιστημονικού countdown του Nature Medicine για το 2018, με τους ερευνητές να σχολιάζουν πως «καθώς πληθαίνουν οι ανακαλύψεις που αφορούν διαφορετικές ασθένειες, είναι σημαντικό να κρατήσουμε αυτήν την ορμή και να μεταφέρουμε τα ευρήματα στην κλινική πράξη».
Στο πνεύμα αυτό θα μπορούσε να ενταχθεί η πρόσφατη κλινική μελέτη ερευνητών από τη Νότια Κορέα για τη διερεύνηση του σωστού χρόνου χορήγησης της χημειοθεραπείας ώστε να επιτυγχάνεται μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα με λιγότερες «παράπλευρες απώλειες», ούτως ειπείν τα υγιή κύτταρα που πεθαίνουν από τα αντικαρκινικά φάρμακα. Τα ευρήματα της επιστημονικής ομάδας από το Ινστιτούτο Βασικών Επιστημών δημοσιεύονται στο JCI Insight.
Πάνω από 12 φορές μικρότερη θνητότητα
Στην έρευνα συμμετείχαν 210 ασθενείς από το Εθνικό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Σεούλ με Διάχυτο από μεγάλα Β-κύτταρα λέμφωμα (DLBCL), έναν από τους συχνότερους υπότυπους του λεμφώματος non-Hodgkin (85% των περιπτώσεων) και πλέον επιθετικούς αιματολογικούς καρκίνους, οι οποίοι λάμβαναν θεραπεία R-CHOP -συνδυασμός χημειοθεραπείας με άλλες στοχευμένες θεραπείες- σε δύο διαφορετικά προγράμματα: τέσσερις έως έξι φορές το πρωί ή το απόγευμα κάθε τρεις εβδομάδες, στις 8:30 π.μ. είτε στις 14:30 μ.μ..
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η λήψη της θεραπείας το απόγευμα μείωσε τα ποσοστά θνητότητας πάνω από 12 φορές και την υποτροπή του καρκίνου σχεδόν τρεις φορές. Συγκεκριμένα, διαπιστώθηκε ότι οι γυναίκες ασθενείς της απογευματινής θεραπείας:
- είδαν μείωση του κινδύνου θανάτου από 25% σε 2%
- σημείωσαν λιγότερες πιθανότητες υποτροπής της νόσου, από 37% σε 13%
καθώς και λιγότερες παρενέργειες όπως εμπύρετη ουδετεροπενία, μια κατάσταση που οφείλεται στη μείωση των ουδετερόφιλων πολυμορφοπύρηνων λευκοκυττάρων κάτω από τα φυσιολογικά όρια.
Ωστόσο, στους άνδρες ασθενείς δεν παρατηρήθηκαν αντίστοιχα αποτελέσματα.
Ο ρόλος του κιρκάδιου ρυθμού
Η επιστημονική ομάδα ανέλυσε 14.000 σχεδόν αιματολογικά δείγματα από ασθενείς του νοσοκομείου με τον αιματολογικό καρκίνο. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ο αριθμός των λευκών αιμοσφαιρίων στις γυναίκες ήταν χαμηλότερος το πρωί και υψηλότερος το απόγευμα. Ο μυελός των οστών, δηλαδή, ήταν πιο δραστήριος το πρωί και έτσι η χημειοθεραπεία τις πρωινές ώρες ήταν πιθανότερο να προκαλέσει ανεπιθύμητες ενέργειες. Εν αντιθέσει, στους άνδρες δεν παρατηρήθηκαν διακυμάνσεις στη διάρκεια της ημέρας, συνεπώς ο χρόνος χορήγησης της θεραπείας δεν παρουσιάζει εμπλοκή.
«Σκοπεύουμε να επαληθεύσουμε τα συμπεράσματα της μελέτης με μια μεγάλης κλίμακας έρευνα παρακολούθησης που θα ελέγξει εμβριθώς τις εμπλεκόμενες μεταβλητές ώστε να επιβεβαιώσουμε αν η χημειοθεραπεία λειτουργεί με παρόμοιο τρόπο και σε άλλους καρκίνους» ανέφερε ο ογκολόγος και επικεφαλής ερευνητής Koh Young-il.