Ένας από τους ομορφότερους και δημοφιλέστερους οικισμούς του Πηλίου με μερικά από τα πιο εντυπωσιακά δείγματα τοπικής αρχιτεκτονικής είναι αυτός στη Βυζίτσα. Σε μεγάλο βαθμό, αυτό οφείλεται σε ένα «πείραμα» που έλαβε χώρα τη δεκαετία του ’70. Απέχει από τον Βόλο 29 χιλιόμετρα και 2 χιλιόμετρα από τις Μηλιές Μαγνησίας και πολλά από τα αρχοντικά του χωριού έχουν μετατραπεί σε πανέμορφους ξενώνες, λειτουργώντας όλο τον χρόνο.
Η Βυζίτσα θα μπορούσε να είναι ένα υπαίθριο μουσείο Πηλιορείτικης αρχιτεκτονικής καθώς διασώζονται είκοσι, περίπου, αναστηλωμένα τριώροφα αρχοντικά από τα τέλη του 18ου έως τα μέσα του 19ου αιώνα. Χτισμένα με ντόπια πέτρα και πλάκες, με χαγιάτια, οντάδες, ξύλινα πατώματα, ξυλόγλυπτο διάκοσμο και με περίτεχνες αυλές, είτε περιτειχισμένες είτε όχι, μικρότερα παράσπιτα όπως φούρνο, σπίτι για τον επιστάτη και στάβλο, τα αρχοντικά της Βυζίτσας, υπογραμμίζουν με μοναδικό τρόπο την κουλτούρα και την ξεχωριστή παράδοση του τόπου. Για τη θέση τους και το πώς θα τα εντοπίσετε, θα σας κατατοπίσει ο ζωγραφισμένος χάρτης στο υπαίθριο πάρκινγκ.
Ο κατάλογος με τα αρχοντικά
Η «κρίσιμη» στιγμή για την διατήρηση του αρχιτεκτονικού χαρακτήρα του οικισμού ήταν το 1976 όταν ο Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού (ΕΟΤ) ενέταξε, με τη συγκατάθεση των ιδιοκτητών, αρκετά από τα κτίρια σε πρόγραμμα αποκατάστασης και διατήρησης, μετατρέποντας τα σε παραδοσιακούς ξενώνες, οι οποίοι πήραν τα ονόματα των παλιών ή νεότερων ιδιοκτητών τους όπως Κόντου, Καραγιαννόπουλυ, Βέργου, Κυριακόπουλου, Δήμου, Γερουλάνου.
Πλατεία για βραβείο
Από τον υπαίθριο χώρο στάθμευσης, ένα ανηφορικό καλντερίμι οδηγεί στην «καρδιά» του χωριού, την υπέροχη πλατεία του, αναμφισβήτητα μια από τις ομορφότερες του Πηλίου. Τα πλατάνια προσφέρουν άπλετη σκιά τους πιο ζεστούς μήνες του χρόνου και διάσπαρτες κρήνες συνεισφέρουν τη δροσιά τους, ενώ ταβέρνες και καφέ θα καλύψουν τις πιο «γήινες» ανάγκες σας. Η πλατεία ανακηρύχθηκε ως μνημείο το 1967 και ο υπόλοιπος οικισμός ακολούθησε το 1976. Ακτινωτά απλώνονται πέτρινα σοκάκια που θα σας οδηγήσουν στις διάφορες γειτονιές του χωριού, αλλά και ακόμα πιο πέρα, στις κατάφυτες πλαγιές που το περιβάλλουν.
Η θέα προς τον Παγασητικό Κόλπο
Επιστρέφοντας στο χώρο στάθμευσης, δεν πρέπει να παραλείψετε μια επίσκεψη στο ναό Ζωοδόχου Πηγής. Ο ναός, μια πετρόκτιστη, τρίκλιτη βασιλική έχει μακρά και «ταραγμένη» ιστορία. Κτίστηκε το 1725, καταστράφηκε από τους Τούρκους το 1821, ξαναχτίστηκε μόλις δύο χρόνια αργότερα, αλλά υπέστη σοβαρά πλήγματα από τους σεισμούς του 1864, του 1955 και του 1957 και τελικά έκλεισε. Αναστηλώθηκε το 2001 και έκτοτε λειτουργεί κανονικά. Εντυπωσιάζει το παμπάλαιο ξυλόγλυπτο τέμπλο της, σε ασυνήθιστους γαλάζιους τόνους, αλλά και οι μικροί θόλοι, οι οποίοι κρύβουν αναποδογυρισμένα πιθάρια που βελτιώνουν την ακουστική.
Πολύ κοντά στον ναό θα βρείτε το κατάστημα του Αγροτουριστικού Συνεταιρισμού Γυναικών Βυζίτσας – “Εσπερίδες”, όπου μπορείτε να προμηθευτείτε πεντανόστιμα χειροποίητα κεράσματα, γλυκά του κουταλιού, τσιτσίραβλα, τουρσί, πίτες, συροπιαστά, τραχανά, σταφιδόψωμα, αμυγδαλόπιτες, τσουρέκια κ.α. Στο φιλόξενο εργαστήρι τους θα μάθετε τα μυστικά τους. Οι γυναίκες του συνεταιρισμού συχνά αναλαμβάνουν να «στήσουν» τραπέζια, παρουσιάζοντας τη φημισμένη πηλιορείτικη κουζίνα σε επίσημους καλεσμένους. Πάντα βγάζουν το χωριό τους, αλλά και ολόκληρο το Πήλιο, ασπροπρόσωπο!
Ένα από τα πολλά αρχοντικά που διαθέτει η Βυζίτσα
Σύντομη ιστορική αναδρομή
Μπορεί σήμερα η Βυζίτσα να είναι ένας από τους πιο γνωστούς προορισμούς του Πηλίου, αλλά κάποτε ήταν ένας «ταπεινός» μαχαλάς του Αγίου Γεωργίου Νηλείας. Οι πρώτοι κάτοικοί της υπολογίζεται ότι εγκαταστάθηκαν εδώ περί το 1650 μ.Χ. και δεν πρέπει να ήταν πάνω από 30 οικογένειες. Υπό τον φόβο των πειρατών παρέμεναν στην αθέατη πλευρά του βουνού και μόνο όταν αυτός ο φόβος εξέλιπε, εξαπλώθηκαν ανατολικότερα. Με τη διάνοιξη του κεντρικού δρόμου, τη δεκαετία του 1970, το χωριό επεκτάθηκε και προς τα νότια φτάνοντας σε ένα αριθμό οικημάτων που σήμερα ξεπερνάει τα 300.
Μηλιές: Η πολιτιστική καρδιά του Πηλίου
Ανάμεσα στις κατάφυτες πλαγιές του Πηλίου, εκεί όπου η φύση συναντά την πλούσια ιστορία, βρίσκονται οι Μηλιές – ένα από τα σημαντικότερα και πιο γραφικά χωριά του βουνού των Κενταύρων. Πέρα από τη φυσική του ομορφιά, το χωριό κατέχει ξεχωριστή θέση στην πολιτιστική και πνευματική ιστορία της περιοχής. Οι Μηλιές θεωρούνται το πολιτιστικό κέντρο του Πηλίου, καθώς από εδώ κατάγονταν σπουδαίοι Διδάσκαλοι του Γένους, όπως ο Άνθιμος Γαζής, ο Γρηγόριος Κωνσταντάς και ο Δανιήλ Φιλιππίδης – προσωπικότητες που συνέβαλαν καθοριστικά στη διάδοση των γραμμάτων και των ιδεών του Διαφωτισμού. Εδώ, μάλιστα, υψώθηκε για πρώτη φορά το λάβαρο της Επανάστασης του 1821 στην περιοχή, καθιστώντας το χωριό σύμβολο ελευθερίας και αντίστασης. Αυτό το λάβαρο και πολλά ακόμα ιστορικά κειμήλια μπορείτε να δείτε στη Βιβλιοθήκη «Ψυχής Άκος», η οποία φιλοξενεί σπάνια βιβλία, χειρόγραφα και ιστορικές εκδόσεις. Είναι μια από τις παλαιότερες βιβλιοθήκες του ελλαδικού χώρου.
Βόλτα στα χωριά με τον Μουντζούρη
Ο σιδηρόδρομος Βόλου-Μηλεών, ή το τρενάκι του Πηλίου, όπως είναι γνωστότερο, ή αλλιώς Μουντζούρης, είναι ένα τρένο – τουριστικό αξιοθέατο των χωριών του Πηλίου στην Ελλάδα. Ο σιδηρόδρομος κατασκευάστηκε σε δύο στάδια, μεταξύ του 1894 και του 1903. Αποτέλεσε για 80 χρόνια σημείο αναφοράς για την περιοχή. Στις μέρες μας το τρενάκι συνεχίζει να ανεβαίνει στα χωριά του Πηλίου, έχοντας κάνει μια διακοπή στο διάστημα 1971-1996. Σήμερα, με τη βοήθεια της τοπικής κοινωνίας, ο Μουντζούρης δε σταματά να ταξιδεύει στα χωριά του Πηλίου, με ταχύτητα 25 χιλιομέτρων την ώρα. Ο σιδηρόδρομος ξεκινά από τα Άνω Λεχώνια και κάνει μια ολιγόλεπτη στάση στην Άνω Γατζέα. Ακολουθούν: Αγία Τριάδα, Πινακάτες, Αργυραίικα και Μηλιές. Η κατεύθυνση της μηχανής αναστρέφεται χειροκίνητα, με περιστροφική πλάκα στον σταθμό των Μηλεών και παίρνει φορά για την επιστροφή στα Άνω Λεχώνια. Η στάση στις Μηλιές διαρκεί μερικές ώρες.
Όλα τα viral video εδώ.
