Τήλος: Ένα τεράστιο οικολογικό και αρχαιολογικό πάρκο
Το νησί που «κουβαλάει» ιστορία χιλιάδων χρόνων
Η Τήλος είναι ένα από τα μικρότερα νησιά των Δωδεκανήσων, που βρίσκεται μεταξύ της Ρόδου και της Κω. Ψηλοί ορεινοί όγκοι, αλλά και εύφορες παραθαλάσσιες πεδιάδες, απόκρημνες ακτές, καθώς και μεγάλες αμμουδερές παραλίες διαμορφώνουν τη φυσιογνωμία του νησιού ως φυσικού βιότοπου για σπάνια είδη πουλιών, όπως ο Σπιζαετός, ο Μαυροπετρίτης, η Αετογερακίνα και ο Θαλασσοκόρακας. Σε αυτό το μέρος υπάρχουν επίσης μελισσοφάγοι, ερωδιοί, όπως και τετρακόσια είδη λουλουδιών και βοτάνων. Αποτελεί το πρώτο ενεργειακά πράσινο νησί της Μεσογείου, το οποίο είναι και ένα τεράστιο οικολογικό πάρκο που προστατεύεται από διεθνείς συνθήκες.
Εδώ έζησαν οι τελευταίοι ελέφαντες της Ευρώπης: οι νάνοι ελέφαντες εμφανίστηκαν στο νησί πριν από 45.000 χρόνια κι εξαφανίστηκαν πριν από 4.000 χρόνια. Διάσημη στην αρχαιότητα για τα βότανά της, η Τήλος γνώρισε μεγάλη ακμή στα κλασικά χρόνια, την περίοδο άλλωστε που έζησε στο νησί και η φημισμένη ποιήτρια Ήριννα. Σήμερα αποτελεί ένα μέρος ιδανικό για ήρεμες διακοπές, καθώς διαθέτει γραφικά χωριά και μαγευτικές παραλίες. Θεωρείται ένας από τους πιο αυθεντικούς και βιώσιμους προορισμούς της Δωδεκανήσου.
Μεγάλο Χωριό
Πρωτεύουσα του νησιού, το Μεγάλο Χωριό ξεχωρίζει για την απέριττη νησιώτικη αρχιτεκτονική με τα χαρακτηριστικά πετρόκτιστα σπίτια. Το θέαμα που αντικρίζει ο επισκέπτης κάνοντας τη βόλτα του στα στενά δρομάκια είναι πράγματι απολαυστικό. Στην κορυφή του λόφου, υπάρχει το μεσαιωνικό κάστρο που χτίστηκε από Ιωαννίτες ιππότες στη θέση της αρχαίας ακρόπολης του νησιού. Στο εσωτερικό του σώζονται δεξαμενές νερού και ερείπια κτισμάτων, όπως επίσης και η μισογκρεμισμένη εκκλησία του Ταξιάρχη, χτισμένη στη θέση αρχαίων ναών, του Διός Πολιέως και της Αθηνάς Πολιάδος.
Ένα ακόμα μεσαιωνικό κάστρο της Τήλου, το κάστρο της Μεσαριάς (1366), βρίσκεται σε κορυφή υψώματος ανάμεσα στο Μεγάλο Χωριό και στα Λιβάδια, ενώ στο εσωτερικό του υπάρχουν ερείπια κατοικιών και της μικρής εκκλησίας του Προφήτη Ηλία.
Ο παραθαλάσσιος οικισμός του Αγίου Αντωνίου (2 χλμ. δυτικά) αποτελεί το καταφύγιο αλιευτικών και εκδρομικών σκαφών. Μην παραλείψετε να επισκεφτείτε το βυζαντινό μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονα (15ου αιώνα), σε κατάφυτη περιοχή, με γιγαντιαία κυπαρίσσια και πλατάνια (9 χλμ. νοτιοδυτικά). Σώζονται βυζαντινές τοιχογραφίες και το ξυλόγλυπτο τέμπλο (18ου αιώνα).
Η Έριστος είναι μια εξαιρετική παραλία στη δυτική άκρη του νησιού χάρη στην απαλή άμμο που την καλύπτει απ’ άκρη σ’ άκρη. Είναι περικυκλωμένη από εντυπωσιακά βράχια και ουσιαστικά χωρίζεται σε δύο μέρη, ένα οργανωμένο με ομπρέλες και ξαπλώστρες και ένα εντελώς ελεύθερο για να στρώσετε την πετσέτα σας ή όποιον άλλον εξοπλισμό επιθυμείτε.
Λιβάδια
Το χωριό αναπτύσσεται στη νοτιοανατολική ακτή, στους πρόποδες των βουνών που υψώνονται πάνω από την παραλία, ενώ στο βάθος του ορίζοντα διακρίνονται το νησί της Σύμης και τα βουνά της γείτονος (Τουρκίας). Εδώ βρίσκεται το λιμάνι του νησιού που προσφέρει υπηρεσίες ελλιμενισμού για τα πλοία της γραμμής και τα σκάφη αναψυχής. Περιδιαβαίνοντας τους δρόμους του χωριού, θα συναντήσετε πολυάριθμα καταλύματα, ταβέρνες και καφέ με θέα στην παραλία. Για μπάνιο θα πάτε στη μεγάλη βοτσαλωτή παραλία του οικισμού (δίπλα στο λιμάνι) με τα ζεστά κρυστάλλινα νερά. Αν είστε τυχεροί, μπορεί και να κολυμπήσετε συντροφιά με τον περίφημο θαλασσοκόρακα που συχνάζει σ’ αυτή την παραλία!
Στα Λιβάδια αξίζει να επισκεφτείτε τις εκκλησίες του Αγίου Νικολάου, του Αγίου Γεωργίου και της Αγίας Άννας (στον λόφο «Καστέλλο»). Λίγο πιο έξω από τον οικισμό, σε κοντινή απόσταση από το χωριό, στη θέση Μισοσκάλι, βρίσκονται οι εκκλησίες του Αγίου Νικολάου (14ου αιώνα), της Παναγίας της Πολίτισσας (19ου αιώνα) και των Αγίων Πέτρου και Παύλου με ενδιαφέρουσες τοιχογραφίες.
Κάνοντας βόλτα στα Λιβάδια, σίγουρα θα εντυπωσιαστείτε από το κτίριο του αστυνομικού τμήματος, με θαυμάσια αρχιτεκτονική από την εποχή της ιταλικής κατοχής του νησιού (1912-1948). Συνεχίστε τη βόλτα σας προς το μικρό μεσαιωνικό λιμάνι του Αγίου Στέφανου, με το φάρο. Πάνω από το χωριό, στην κορυφή του ορεινού όγκου, δεσπόζει το κάστρο της Αγιοσυκιάς (15ος αιώνας).
Νάνοι ελέφαντες πριν από 4.000 χρόνια
Το σπήλαιο Χαρκάδιο βρίσκεται ανάμεσα στο Μεγάλο Χωριό και στα Λιβάδια, σε μια περιοχή στρωμένη με ηφαιστειακή λάβα, και απέχει 3,5 χλμ. από το λιμάνι. Με τις ανασκαφές που έγιναν από το Μουσείο Γεωλογίας και Παλαιοντολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, σε συνεργασία με το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Βιέννης, στο Σπήλαιο Χαρκάδιο ανακαλύφθηκαν 15.000 οστά προερχόμενα από 40 νάνους ελέφαντες, που είχαν ύψος 120-150 εκατοστά. Άλλα ζώα που βρέθηκαν με την ανασκαφή αυτή, αλλά σε βαθύτερα σημεία, ήταν ελάφια τα οποία εξαφανίστηκαν πριν φτάσουν στο νησί οι ελέφαντες. Έχουν βρεθεί ακόμα οστά από χελώνες, από μικροθηλαστικά, αλλά και θραύσματα από χαυλιόδοντες που πιθανόν να χρησιμοποιήθηκαν ως εργαλεία. Τα ευρήματα αυτά χρονολογούνται από το 8000-7000 π.Χ. και βρίσκονται στο Παλαιοντολογικό Μουσείο, ενώ ευρήματα παραμένουν και στο μουσείο στο Μεγάλο Χωριό. Υπάρχει λεωφορείο του δήμου που εκτελεί τακτικά δρομολόγια από Λιβάδια προς Μεγάλο Χωριό, Έριστο, Άγιος Αντώνιο.
Ροκ καταστάσεις στο (άδειο) Μικρό Χωριό
Το Μικρό Χωριό χτίστηκε το 15ο αιώνα στους λόφους πάνω από τα Λιβάδια και εγκαταλείφθηκε μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο από τους κατοίκους του. Μερικοί από αυτούς μετοίκησαν στα Λιβάδια για να ξεκινήσουν μια νέα ζωή, καθώς το εμπόριο αναπτυσσόταν γύρω από το λιμάνι. Σήμερα μπορείτε να δείτε τα ερείπια κάστρου, εγκαταλελειμμένα, μισογκρεμισμένα πετρόκτιστα σπίτια, λιθόστρωτους δρόμους, βυζαντινές εκκλησίες (Αγίου Ιωάννη Αβδαλλά, Αγίας Ζώνης, Σωτήρας κ.ά.) με πανάρχαιες τοιχογραφίες και μοναδική ατμόσφαιρα! Στο απογυμνωμένο από κάθε ίχνος ζωής χωριό, οι αιωνόβιες βελανιδιές και ελιές στέκουν πάντα εκεί, φυλάσσοντας τα μυστικά του παρελθόντος του νησιού, και προσφέρουν καταφύγιο στα πουλιά που χτίζουν τις φωλιές τους κάθε άνοιξη. Τα καλοκαίρια σάς προτείνουμε να επισκεφθείτε το Μικρό Χωριό τις βραδινές ώρες, όταν «ξαναζωντανεύει» με ροκ καταστάσεις στο μπαρ του οικισμού! Φωτίζεται ακόμα και το εσωτερικό παλιών γκρεμισμένων σπιτιών γύρω του, δημιουργώντας μοναδική ατμόσφαιρα! Μένει ανοιχτό μέχρι το πρωί, αφορμή για να απολαύσει κανείς την ανατολή.
Όλα τα viral video εδώ.
