Όταν οργιάζει η φύση στα Θρακικά Μετέωρα
Ένας απίστευτος φυσικός πλούτος στα ορεινά της Ροδόπης
Τα Θρακικά Μετέωρα είναι μια πανέμορφη περιοχή του νομού Ροδόπης με χαρακτηριστικές συστάδες βράχων ψαμμιτικής σύστασης, οι οποίες φέρνουν στο μυαλό τα Μετέωρα. Βρίσκεται βόρεια του Ιάσμου, στα ορεινά της Ροδόπης κοντά στα σύνορα με το νομό Ξάνθης και κοντά στους οικισμούς της Αστραίας, του Πολύαρνου και του Εύθυμου, οι οποίοι δεν κατοικούνται πλέον. Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Ιάσμου έχει δημιουργήσει ένα ορεινό καταφύγιο στον Πολύαρνο και έχει σηματοδοτήσει αρκετά μονοπάτια στην περιοχή για χρήση των επισκεπτών. Ένα από αυτά ξεκινά από την Αστραία και μετά από διαδρομή 5,5 χιλιομέτρων καταλήγει στον Ίασμο. Ένα άλλο ξεκινά από το χωριό Τσαλαπετεινός και μέσω του οικισμού Εύθυμου καταλήγει στην Αστραία μετά από 11 χιλιόμετρα. Ένα τρίτο ενώνει το χωριό Κορφοβούνι με το Εύθυμο, μέσω μιας διαδρομής 6 χιλιομέτρων. Η απόσταση Πολύαρνος-Θρακικά Μετέωρα είναι περίπου 3,5 χιλιόμετρα.
Όταν οργιάζει η φύση στα Θρακικά Μετέωρα
Από την περιοχή περνάει και το ορειβατικό μονοπάτι Ε6. Ξεκινάει από τις όχθες του ποταμού Κομψάτου, εκεί που βρίσκεται η γέφυρα Τρίκορφου. Υπάρχουν φυσικές πηγές νερού γεγονός που καθιστά ευκολότερη την πεζοπορία. Όλη η περιοχή των Θρακικών Μετεώρων, αλλά και της κοιλάδας του Κομψάτου, διατρέχεται από ένα δίκτυο μονοπατιών. Χαρακτηριστική είναι και η λιθόκτιστη μεσαιωνική γέφυρα που ο μύθος θέλει να τη διέσχισε ο Μέγας Αλέξανδρος. Ιδανική εποχή για να επισκεφθεί κανείς τα Θρακικά Μετέωρα είναι το φθινόπωρο ή την Άνοιξη. Ο πεζοπόρος θα διασχίσει ένα τοπίο πλούσιο σε χλωρίδα, ανάμεσα σε βελανιδιές, καρυδιές, αμυγδαλιές, κρανιές, κέδρους, αγριοκυδωνιές και ένα υπόροφο πνιγμένο σε αρωματική ρίγανη, σπαθόχορτο, και κατακόκκινες παιονίες.
Η περιοχή φιλοξενεί πολλά είδη ερπετών, όπως οχιές, λαφιάτες, νερόφιδα, δενδρογαλιές και πολλά είδη σαύρας. Θηλαστικά που έχουν καταγραφεί στην περιοχή είναι ο λύκος, το αγριογούρουνο, ο λαγός, η αλεπού. Υπάρχουν αναφορές για αγριόγατες αλλά σπάνιες. Εκτός από την κοινή ορνιθοπανίδα της ευρύτερης περιοχής, στα ψηλά βράχια παρατηρούνται διάφορα είδη γερακιών και φιδαετοί, ενώ στην περιοχή του Κομψάτου συχνάζουν μαυροπελαργοί. Υπάρχουν επίσης καταγραφές για τον ασπροπάρη και τον μαυρόγυπα.
Σε όλη αυτήν την περιοχή συναντάς μικρά κοπάδια από άγρια άλογα. Η ύπαρξη των αγρίων αυτών αλόγων μας συνδέει με την προϊστορία που τότε εκεί κοντά στην Βιστωνίδα λίμνη οι αρχαίοι Θράκες οι Βίστονες που είχαν βασιλιά τον Διομήδη έτρεφαν κατά την παράδοση ίππους ανθρωποφάγους. Εκεί ο Ηρακλής πραγματοποίησε τον 8ο άθλο του αιχμαλωτίζοντας τα τέσσερα ανθρωποφάγα άλογα. Επειδή κάποια ρίζα από τους μύθους ξεκινάει από την πραγματικότητα ίσως μερικά από τα άγρια αυτά άλογα που ζουν εδώ στην κοιλάδα του Κομψάτου και τα Θρακικά Μετέωρα να είναι απομεινάρια της ντόπιας θρακικής ράτσας των όχι βέβαια ανθρωποφάγων αλόγων των Βιστόνων. Όπου συναντάς κοπάδια άγριων αλόγων στην περιοχή αυτή είναι πάντα σε εγρήγορση, ελέγχουν τον χώρο που κινούνται, κρατούν ασφαλή απόσταση από τους ανθρώπους, είναι περήφανα, λίγο πιο κοντά από τα άλλα άλογα έχουν όμως δυνατά πόδια. Το κοπάδι το ελέγχει πάντα με το άγρυπνο μάτι του το περήφανο αρσενικό. Ορισμένα πάλι κοπάδια τον χειμώνα κατεβαίνουν πιο χαμηλά εκεί δίπλα στην επαρχιακή οδό Κομοτηνής – Ιάσμου πριν το χωριό.
Από τις εκατοντάδες σπηλιές που υπάρχουν εκεί ορισμένες είναι εύκολα προσβάσιμες. Όπως μια διώροφη που την χρησιμοποιούσε παλιά Πομάκος βοσκός της περιοχής για να συγκεντρώνει τα κατσίκια του εκεί μέσα. Υπάρχει μια τρύπα στη σπηλιά για να επικοινωνούν οι δύο όροφοι. Επίσης υπάρχουν ακόμα απομεινάρια του φράχτη από την πλευρά του γκρεμού. Πριν χρόνια ο Δήμος Ιάσμου έφτιαξε ένα μονοπάτι 500 μέτρων περίπου που ξεκινούσε από τον χωματόδρομο και έφτανε μέχρι αυτήν τη σπηλιά. Σε ορισμένες σπηλιές πάλι υπάρχουν ακόμη απομεινάρια από κτίσματα. Η περιοχή των εκατοντάδων αυτών σπηλιών είναι ανεξερεύνητη, όχι όμως από τους «χρυσοθήρες» που ψάχνουν εκεί για θησαυρούς.
Το Βυζαντινό πέτρινο τοξωτό γεφύρι στον Κομψάτο ποταμό
Ο Κομψάτος είναι ποταμός της Θράκης στη Βόρεια Ελλάδα. Έχει συνολικό μήκος 68 χιλιόμετρα και πηγάζει από την οροσειρά της Ροδόπης (περιοχή Διάσπαρτου) και καταλήγει στη λίμνη Βιστωνίδα. Η περιοχή του ποταμού είναι σημαντικός βιότοπος για ορνιθοπανίδα για 130 περίπου είδη πουλιών τα οποία έχουν παρατηρηθεί, ορισμένα από τα οποία είναι απειλούμενα με εξαφάνιση. Η λεκάνη απορροής του Κομψάτου είναι 567 τ.χ. Στην έξοδο του ποταμού από την οροσειρά της Ροδόπης στη Θρακική πεδιάδα βρίσκεται το Βυζαντινό πέτρινο τοξωτό γεφύρι, χτισμένο τον 15ο αιώνα με πλακαρές πέτρες από Ηπειρώτες μάστορες. Το κυρίως τόξο έχει άνοιγμα 21,80 μέτρα και ύψος 12 μέτρα ενώ το ανατολικό τόξο έχει άνοιγμα 17 μέτρα. Είναι γέφυρα Βυζαντινής αρχιτεκτονικής και χρονολογείται τον 15ο αιώνα. Το γεφύρι μπορεί να το επισκεφτεί κανείς εύκολα ακολουθώντας τις οδικές σημάνσεις που υπάρχουν δίπλα στο χωριό Πολύανθος, και με πεζοπορία 400-600 μέτρων. Στην ευρύτερη περιοχή του ποταμού υπάρχουν προχριστιανικές και χριστιανικές αρχαιότητες, όπως το βυζαντινό κάστρο του Πολύανθου και η παλαιοχριστιανική βασιλική ανατολικά του τοξωτού γεφυριού.
Το υδραγωγείο του Ιουστινιανού στο φρούριο της Αναστασιούπολης
Ίσως λίγοι κάτοικοι της Θράκης έχουν δει από κοντά το φρούριο της Αναστασιούπολης, λόγω της πυκνής βλάστησης, ενώ το μεγάλο τείχος/υδραγωγείο είναι ορατό από το δρόμο σαν μια λωρίδα πρασίνου, που διασχίζει τις γεωργικές καλλιέργειες. Το υδραγωγείο της Αναστασιούπολης, που χτίστηκε από τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό, ξεκινά από τις βουνοπλαγιές της Ροδόπης και κατευθύνεται προς τα νότια, προς το κάστρο. Αυτό το υδραγωγείο υδροδοτούσε τη μεγάλη πόλη-κάστρο με αυτό το μεγάλο κατασκευαστικό έργο που επιτελούσε διπλό σκοπό: να αναχαιτίζει τις επιδρομές και να παρέχει νερό στο φρούριο. Το πλάτος του τείχους δεν είναι ίδιο σε όλο το μήκος του. Υπάρχουν σημεία που είναι μόλις 1.30 μ. Σε αρκετές περιπτώσεις το ύψος ξεπερνά τα 2 μ. Το συνολικό μήκος του τείχους από το βουνό μέχρι τη Βιστωνίδα ήταν περίπου 4 χλμ. Η περίμετρος των τειχών της Αναστασιούπολης σώζεται σχεδόν στο σύνολό της. Τα τείχη έχουν σχήμα πολυγωνικό (ακανόνιστο επτάγωνο) και ενισχύονται με ορθογώνιους και κυκλικούς πύργους.