Οι τιμές τροφίμων στην Ελλάδα παρουσιάζουν εκρηκτική αύξηση, καταγράφοντας άνοδο 30% από το 2019 σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Eurostat. Αυτή η δραματική κλιμάκωση του κόστους βασικών αγαθών πλήττει ιδιαίτερα τα ελληνικά νοικοκυριά, δημιουργώντας σοβαρές προκλήσεις στην καθημερινή διαβίωση των πολιτών, όπως αναφέρει ρεπορτάζ του Powergame.gr.

Τιμές τροφίμων στην Ελλάδα: Άλμα 30% από το 2019

Σύγκριση τιμών τροφίμων Ελλάδας με ευρωπαϊκές χώρες

Η ανάλυση της Eurostat αποκαλύπτει ότι οι τιμές τροφίμων στην Ελλάδα, παρότι υψηλές, δεν αποτελούν μοναδικό φαινόμενο στην Ευρώπη. Οι χώρες της Βαλτικής και η Σλοβακία καταγράφουν εντυπωσιακό άλμα 50%, ενώ η Γερμανία παρουσιάζει αύξηση 37%. Στη Γαλλία το ποσοστό διαμορφώνεται στο 27%, στην Ιταλία στο 28%, ενώ στην Ισπανία φτάνει το 34%. Οι Κάτω Χώρες καταγράφουν αυξήσεις 38-39%. Το κρίσιμο ζήτημα που διαφοροποιεί την ελληνική πραγματικότητα είναι η περιορισμένη αγοραστική δύναμη των καταναλωτών και το χάσμα στις αμοιβές, στοιχεία που καθιστούν τις αυξήσεις δυσβάσταχτες για τα ελληνικά νοικοκυριά.

Επιπτώσεις στα χαμηλά εισοδήματα και κοινωνικές ανισότητες

Η έκθεση της Eurostat υπογραμμίζει ότι οι τιμές τροφίμων επιβαρύνουν δυσανάλογα τα μικρά εισοδήματα. Τα βασικά αγαθά διατροφής αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του οικογενειακού προϋπολογισμού, αφήνοντας ελάχιστα περιθώρια ελιγμών στις οικονομικά ευάλωτες κατηγορίες. Σύμφωνα με τα στοιχεία, ένας στους τρεις καταναλωτές ανησυχεί για τη δυνατότητά του να προμηθευτεί τα επιθυμητά τρόφιμα. Οι τιμές παραμένουν κατά ένα τρίτο υψηλότερες σε σχέση με την προ πανδημίας περίοδο, δημιουργώντας αίσθημα φτώχειας στους καταναλωτές κατά τις επισκέψεις τους στα σούπερ μάρκετ.

Πληθωρισμός και νομισματική πολιτική στην Ευρωζώνη

Τον Αύγουστο, ο πληθωρισμός στην Ελλάδα οριστικοποιήθηκε στο 3,1%, υπερβαίνοντας σημαντικά τον μέσο όρο της Ευρωζώνης που διαμορφώνεται στο 2%. Αυτό το ποσοστό αντιστοιχεί στον στόχο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για τα επιτόκια. Παρατηρείται αισθητή βελτίωση σε σχέση με τον Οκτώβριο 2022, όταν ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη είχε κορυφωθεί στο 10,6%. Παράλληλα, οι μισθοί αυξήθηκαν, αντισταθμίζοντας μερικώς τις προηγούμενες απώλειες του πραγματικού εισοδήματος.

Οι κεντρικές τράπεζες, συμπεριλαμβανομένης της ΕΚΤ, εστιάζουν στις συνολικές μεταβολές των τιμών, παραβλέποντας συχνά τα επιμέρους στοιχεία όπως ενέργεια, υπηρεσίες και τρόφιμα. Αυτή η προσέγγιση προκαλεί αυξανόμενες επικρισίες για «προσήλωση στους αριθμούς» που δεν ανταποκρίνεται στην πραγματική οικονομία ούτε βελτιώνει την καθημερινότητα των καταναλωτών.

Βασικά συμπεράσματα για τις υψηλές τιμές τροφίμων

Η Eurostat καταλήγει σε τρία κρίσιμα συμπεράσματα:

• Το χάσμα μεταξύ τιμών τροφίμων και συνολικών τιμών είναι μεγαλύτερο και πιο επίμονο από το παρελθόν
• Οι τιμές τροφίμων επηρεάζουν συνεχώς όλους και διαμορφώνουν τις προσδοκίες πληθωρισμού
• Οι αυξήσεις πλήττουν περισσότερο τα φτωχότερα νοικοκυριά

Από την εισαγωγή του ευρώ το 1999, οι τιμές τροφίμων παρουσιάζουν ανοδική τάση, ωστόσο το χάσμα από το 2022 είναι εξαιρετικά επίμονο, ενώ η συζήτηση για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην επισιτιστική ασφάλεια της Ευρώπης εντείνεται.

Ποια προϊόντα παρουσιάζουν τις μεγαλύτερες αυξήσεις

Η εξέλιξη των τιμών τροφίμων παρουσιάζει ετερογένεια μεταξύ κατηγοριών και κρατών μελών. Το μοσχαρίσιο κρέας, τα πουλερικά και το χοιρινό καταγράφουν αυξήσεις άνω του 30% σε σχέση με τα τέλη του 2019. Το γάλα παρουσιάζει άλμα περίπου 40%, ενώ το βούτυρο φτάνει το 50% σε σχέση με τα προ πανδημίας επίπεδα. Ακόμη πιο εντυπωσιακές είναι οι αυξήσεις σε καφέ, ελαιόλαδο και σοκολάτα.

Αιτίες της εκτόξευσης των τιμών τροφίμων

Ο πόλεμος στην Ουκρανία αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για το άλμα των τιμών τροφίμων. Η ρωσική εισβολή στις 24 Φεβρουαρίου 2022 ανέτρεψε τις εφοδιαστικές αλυσίδες και αποδιοργάνωσε το ενεργειακό σύστημα, καθώς το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο τροφοδοτούσαν επί χρόνια την Ευρώπη. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η αύξηση εισοδημάτων στις αναδυόμενες αγορές ενίσχυσε τη ζήτηση γεωργικών προϊόντων, ασκώντας ανοδική πίεση στις τιμές. Παράλληλα, η αύξηση παραγωγικότητας στη γεωργία υστερεί για διάφορους λόγους.

Η κλιματική αλλαγή αναδεικνύεται ως κρίσιμος παράγοντας επηρεασμού των τιμών τροφίμων. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως ξηρασίες και πλημμύρες, γίνονται συχνότερα και διαταράσσουν σοβαρά τις αλυσίδες εφοδιασμού, μειώνοντας κατακόρυφα την παραγωγή.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι παρατεταμένες ξηρασίες στη νότια Ισπανία το 2022 και 2023, που οδήγησαν σε απότομη αύξηση των τιμών ελαιολάδου, με τον τενεκέ να φτάνει τα 200 ευρώ. Επίσης, οι τιμές καφέ και κακάου εκτοξεύτηκαν μετά από δυσμενείς καιρικές συνθήκες σε βασικές χώρες εξαγωγής όπως η Γκάνα και η Ακτή του Ελεφαντοστού, με αποτέλεσμα ο καφές take away να κοστίζει 2,20 έως 2,70 ευρώ. Παράλληλα, οι καταναλωτές αντιμετωπίζουν «κρυφές αυξήσεις» μέσω του shrinkflation, καθώς το υψηλό ενεργειακό κόστος πιέζει τις βιομηχανίες να προχωρήσουν σε νέες ανατιμήσεις, μειώνοντας το μέγεθος των προϊόντων.

Δημοσιεύτηκε στα “Parapolitika.gr”. 

Ακολουθήστε την ontime24 στο Google News!