Η νόσος Chagas μεταναστεύει: Ραγδαία αύξηση των κρουσμάτων στην Ευρώπη  

Ανησυχητική αύξηση των περιστατικών σε περιοχές όπου η νόσος δεν είναι ενδημική

Η νόσος Chagas μεταναστεύει: Ραγδαία αύξηση των κρουσμάτων στην Ευρώπη. Ανησυχητική αύξηση των περιστατικών σε περιοχές όπου η νόσος δεν είναι ενδημική. Η αμερικανική τρυπανοσωμίαση, ευρύτερα γνωστή ως νόσος Chagas (που προκαλείται από το παράσιτο Trypanosoma cruzi), παραδοσιακά αποτελεί ενδημική ασθένεια της Λατινικής Αμερικής. Ωστόσο, μια πρόσφατη, λεπτομερής παγκόσμια αξιολόγηση από το Institute for Health Metrics and Evaluation του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό The Lancet Infectious Diseases, αποκαλύπτει μια σημαντική γεωγραφική μετατόπιση της νόσου.

Παρόλο που το συνολικό παγκόσμιο φορτίο της νόσου μειώθηκε κατά 16% από το 1990 έως το 2023 (με 10,5 εκατομμύρια ανθρώπους να ζουν με τη νόσο το 2023), παρατηρείται ανησυχητική αύξηση των περιστατικών σε περιοχές όπου η νόσος δεν είναι ενδημική. Συγκεκριμένα, ο αριθμός των κρουσμάτων σε μη ενδημικές περιοχές αυξήθηκε κατά περίπου 50% το ίδιο διάστημα.

Η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφηκε στη Δυτική Ευρώπη, όπου τα περιστατικά εκτοξεύτηκαν κατά πάνω από 200%, και στη Βόρεια Αμερική, με αύξηση άνω του 50% μεταξύ 1990 και 2023. Αυτή η αλλαγή συνιστά μελλοντική πρόκληση για τα συστήματα υγείας των χωρών αυτών, καθώς η νόσος πλήττει πλέον κυρίως άτομα ηλικίας 45-65 ετών. Αυτή η ηλικιακή ομάδα είναι πιο πιθανό να αναπτύξει χρόνιες επιπλοκές της νόσου Chagas, οι οποίες αφορούν σοβαρές βλάβες στο καρδιαγγειακό και το πεπτικό σύστημα.

Στη Λατινική Αμερική, σχεδόν όλες οι χώρες είδαν μείωση στα ποσοστά επιπολασμού, με εξαίρεση το Μεξικό, το οποίο σημείωσε αύξηση 31%. Παρ’ όλα αυτά, οι χώρες με το μεγαλύτερο φορτίο παραμένουν η Βραζιλία (38% των παγκόσμιων περιστατικών), η Αργεντινή (17%) και η Βολιβία (8%) το 2023. Η Βραζιλία κατέγραψε επίσης τους περισσότερους θανάτους (68% των παγκόσμιων θανάτων), ενώ η Βολιβία είχε το υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας προσαρμοσμένο ανά ηλικία.

Η νόσος Chagas εξελίσσεται σε δύο φάσεις:

  1. Οξεία φάση: Συμβαίνει αμέσως μετά τη μόλυνση και περιλαμβάνει μη ειδικά συμπτώματα όπως πυρετό, κόπωση, πρησμένους λεμφαδένες και οίδημα.
  2. Χρόνια φάση: Εμφανίζεται εάν η λοίμωξη παραμείνει αθεράπευτη, οπότε το παράσιτο προκαλεί μη αναστρέψιμες βλάβες σε ζωτικά όργανα, κυρίως την καρδιά και το πεπτικό σύστημα.

Οι ερευνητές υπογραμμίζουν ότι σήμερα διατίθενται μόνο δύο φάρμακα για τη θεραπεία της νόσου, τα οποία αναπτύχθηκαν πριν από πάνω από 50 χρόνια, συχνά προκαλούν σοβαρές παρενέργειες και δεν εξασφαλίζουν πλήρη ίαση. Ωστόσο, υπάρχει ελπίδα, καθώς μια νέα, πιθανή θεραπεία βρίσκεται υπό ανάπτυξη από φαρμακευτική εταιρεία.