Το «Λευκό φάντασμα» του μεσογειακού δάσους

Η απαθανάτιση του σπάνιου ιβηρικού λύγκα. Η ιστορική φωτογραφία που αποδεικνύει την επιτυχία των προσπαθειών διατήρησης του είδους

Το «Λευκό φάντασμα» του μεσογειακού δάσους. Η απαθανάτιση του σπάνιου ιβηρικού λύγκα. Η ιστορική φωτογραφία που αποδεικνύει την επιτυχία των προσπαθειών διατήρησης του είδους. Μια σχεδόν «μυθική» στιγμή για την άγρια ζωή της Ισπανίας καταγράφηκε στις 22 Οκτωβρίου από τον φωτογράφο Άνχελ Ιντάλγκο στις οροσειρές της πόλης Χαέν στη νότια Ισπανία. Ο Ιντάλγκο κατάφερε να απαθανατίσει, για πρώτη φορά στην ιστορία, έναν λευκό Ιβηρικό Λύγκα (Lynx pardinus), ένα από τα σπανιότερα και πιο απειλούμενα είδη αιλουροειδών στον πλανήτη.

Ο Ισπανός φωτογράφος, γνωστός για την αφοσίωσή του στην καταγραφή της φύσης, συνάντησε το ζώο που φέρει λευκισμό (leucism), μια γενετική πάθηση που προκαλεί μερική ή ολική απώλεια χρωστικής στο τρίχωμα, σε αντίθεση με τα αλμπίνο ζώα, καθώς τα μάτια του λύγκα διατηρούν το κανονικό τους χρώμα.

Ο Ιντάλγκο περιέγραψε την εμπειρία του στα social media ως ονειρική: Μετά από μήνες αναζήτησης σε ένα νέο σημείο, είδε ξαφνικά «ένα λευκό σχήμα που φαινόταν να ακτινοβολεί το δικό του φως» μετά από μια νύχτα βροχής. Ένιωσε «παράλυτος» και «πολύ τυχερός» που έγινε μάρτυρας αυτής της σπάνιας στιγμής, ελπίζοντας η ιστορία να εμπνεύσει προστασία για τη φυσική ομορφιά.

Η εμφάνιση αυτού του λευκού λύγκα θεωρείται θετική ένδειξη για την πρόοδο του Προγράμματος Διατήρησης του Ιβηρικού Λύγκα που υλοποιείται από την Ισπανία και την Πορτογαλία, ειδικά μετά την έναρξη των απελευθερώσεων το 2011, όταν το είδος βρισκόταν κυριολεκτικά στο χείλος της εξαφάνισης.

Παρόλα αυτά, ο Ιβηρικός Λύγκας εξακολουθεί να κατατάσσεται ως «ευάλωτος» από τη Διεθνή Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN). Το λευκό τρίχωμα, αν και εντυπωσιακό, λειτουργεί ως κακό καμουφλάζ στη μεσογειακή χλωρίδα, αυξάνοντας την ευπάθειά του.

Ο Ιβηρικός Λύγκας, ενδημικός στην Ιβηρική Χερσόνησο, είναι απαραίτητος για την οικολογική ισορροπία του τοπίου, καθώς η κύρια πηγή της τροφής του είναι τα κουνέλια. Η εξαφάνισή του θα οδηγούσε σε υπερπληθυσμό κουνελιών και θα διατάρασσε ολόκληρη την τροφική αλυσίδα.

Το είδος κινδύνευσε σοβαρά λόγω λαθροθηρίας και το 2002 ο πληθυσμός είχε πέσει κάτω από τα 100 μεγάλα αιλουροειδή. Χάρη στις συντονισμένες προσπάθειες των ισπανικών και πορτογαλικών αρχών, ΜΚΟ και των χρηματοδοτήσεων της ΕΕ (προγράμματα Life), το είδος ανέκαμψε εντυπωσιακά. Η απογραφή του 2015 έδειξε 404 ενήλικες, ενώ το 2023 ο πληθυσμός ξεπέρασε τα 2.000 άτομα στις δύο χώρες.

Ωστόσο, η πρόοδος αυτή δέχεται πιέσεις, καθώς αγροτικοί και κυνηγετικοί σύλλογοι σε ορισμένες περιοχές της Ισπανίας αντιτίθενται στην περαιτέρω επανεισαγωγή του λύγκα, ισχυριζόμενοι ότι απειλείται η τοπική άγρια ζωή, όπως κουνέλια και πέρδικες. Η ακριβής τοποθεσία της σπάνιας αυτής φωτογράφισης παραμένει μυστική για λόγους προστασίας του σπάνιου ζώου.