Μακρόν: Η ώρα της κρίσης και ο 5ος πρωθυπουργός
Νέο αδιέξοδο στη Γαλλία, η δύσκολη θέση του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν – Ποιος θα διαδεχτεί τον Φρασουά Μπαϊρού
Η Γαλλία βρίσκεται αντιμέτωπη με κυβερνητικό αδιέξοδο και το ενδεχόμενο να αποκτήσει πέμπτο πρωθυπουργό μέσα σε λιγότερα από δύο χρόνια, ενώ ήδη δοκιμάζεται από οικονομική κρίση και τον κίνδυνο νέων κοινωνικών αναταραχών. Είναι σαφές πως είναι η ώρα για γενναίες αποφάσεις από πλευράς του Γάλλου Προέδρου, Εμανουέλ Μακρόν. Ο 74χρονος Φρανσουά Μπαϊρού, που ανέλαβε τον Δεκέμβριο, παρουσίασε έναν αυστηρό προϋπολογισμό με βαθιές περικοπές, μεταξύ άλλων και με την κατάργηση δύο εθνικών αργιών –μέτρο που προκάλεσε οργή στην κοινή γνώμη. Παρά τις αντιδράσεις, ο ίδιος και Ευρωπαίοι οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ε.Ε. κινδυνεύει με κρίση χρέους αντίστοιχη με της Ελλάδας, εάν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα.
Η ψήφος εμπιστοσύνης που ζήτησε τον περασμένο μήνα στόχευε να στηρίξει το πακέτο μέτρων, αλλά το Σοσιαλιστικό Κόμμα δηλώνει πλέον έτοιμο να συμπράξει ακόμη και με τον Εθνικό Συναγερμό για την ανατροπή του. Το απόγευμα της Δευτέρας, η Εθνοσυνέλευση θα εξετάσει πρόταση δυσπιστίας·η υπερψήφισή της, που θεωρείται πιθανή, θα επιτείνει την πολιτική και οικονομική αστάθεια και θα ανοίξει θέμα ακόμη και για το μέλλον της προεδρίας Μακρόν.
Η σοσιαλίστρια βουλευτής Σελίν Τιμπο-Μαρτίνεζ υποστηρίζει ότι το σχέδιο Μπαϊρού πλήττει τους πιο ευάλωτους, προτείνοντας έναν ηπιότερο προϋπολογισμό με μικρότερες περικοπές και πιο μακροπρόθεσμη εξυπηρέτηση του χρέους. Απορρίπτει δε τις προειδοποιήσεις περί «ελληνικού σεναρίου» ως κινδυνολογία.
Τα στοιχεία, ωστόσο, δείχνουν άλλα: η Γαλλία δεν έχει ισοσκελισμένο προϋπολογισμό από το 1974, το δημόσιο χρέος της είναι το τρίτο υψηλότερο στην Ευρώπη και τα ετήσια έξοδα για τόκους ξεπερνούν τις δαπάνες για άμυνα ή εκπαίδευση.
Ο Εθνικός Συναγερμός της Μαρίν Λεπέν, που κερδίζει έδαφος στις δημοσκοπήσεις, βλέπει την ψηφοφορία ως ευκαιρία αποδυνάμωσης του Μακρόν και ζητά εκλογές, παρότι το δικό του οικονομικό σχέδιο παραμένει ασαφές.
Σε περίπτωση ήττας, ο Μπαϊρού θα παραμείνει υπηρεσιακός ώσπου να αποφασίσει ο Μακρόν τα επόμενα βήματα: εκλογές, νέο πρωθυπουργό ή άλλες λύσεις, αποκλείοντας πάντως την παραίτησή του.
Εν τω μεταξύ, επιχειρηματίες και εργαζόμενοι εκφράζουν ανησυχία, ενώ οι επικείμενες κινητοποιήσεις προμηνύουν νέο κύμα κοινωνικής αναταραχής σε όλη τη χώρα.
Τι μπορεί να συμβεί στην ΕΕ από την κατάσταση της οικονομίας της Γαλλίας
Μια σοβαρή επιδείνωση της γαλλικής οικονομίας θα είχε άμεσες και ευρείες επιπτώσεις στην Ευρώπη:
- Η Γαλλία είναι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ε.Ε.· τυχόν αμφιβολία για τη βιωσιμότητα του χρέους της θα μπορούσε να προκαλέσει αναταράξεις στις αγορές ομολόγων και να αυξήσει το κόστος δανεισμού για άλλες χώρες.
- Οι επενδυτές θα γίνονταν πιο επιφυλακτικοί απέναντι στο ευρώ, με πιθανή διολίσθηση της ισοτιμίας του.
- Η Γαλλία είναι βασικός πυλώνας της Ε.Ε. και συνδιαμορφωτής των οικονομικών και δημοσιονομικών πολιτικών. Μια αποδυναμωμένη Γαλλία θα άφηνε μεγαλύτερο βάρος στη Γερμανία, αυξάνοντας τις ανισορροπίες στον γαλλογερμανικό άξονα.
- Θα μπορούσε να πυροδοτήσει νέες εντάσεις μεταξύ βορρά–νότου, αφού χώρες με πιο σφιχτούς προϋπολογισμούς (Ολλανδία, Φινλανδία κ.ά.) ίσως αντιδράσουν σε πιθανές ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες στήριξης.
- Μια εσωτερική κρίση στη Γαλλία θα ενίσχυε λαϊκιστικές και ευρωσκεπτικιστικές δυνάμεις, όχι μόνο στο Παρίσι αλλά και αλλού στην Ευρώπη.
- Η δυναμική της Μαρίν Λεπέν, εφόσον συνδυαστεί με απογοήτευση από την Ε.Ε., θα μπορούσε να μετατρέψει τη Γαλλία από «κινητήριο μοχλό» σε «πηγή αβεβαιότητας» για την Ένωση.
- Μια Γαλλία σε ύφεση θα είχε μικρότερη δυνατότητα στρατιωτικής και διπλωματικής δράσης, αποδυναμώνοντας τη φωνή της Ευρώπης σε ζητήματα όπως Ουκρανία, ΝΑΤΟ, μετανάστευση ή εμπορικές διαπραγματεύσεις με ΗΠΑ και Κίνα.
Με λίγα λόγια, μια κρίση στη Γαλλία δεν θα ήταν απλώς «εθνικό ζήτημα», αλλά θα έθετε υπό πίεση την ίδια τη σταθερότητα της Ευρωζώνης και την πολιτική συνοχή της Ε.Ε.
