Ο μικροσκοπικός δολοφόνος: Πώς το κουνούπι σκοτώνει εκατομμύρια ανθρώπους ετησίως
Ο μικροσκοπικός δολοφόνος: Πώς το κουνούπι σκοτώνει εκατομμύρια ανθρώπους ετησίως. Ξεχάστε καρχαρίες και αρκούδες – Ο πιο θανατηφόρος εχθρός της ανθρωπότητας είναι μικροσκοπικός, φτερωτός
Ο μικροσκοπικός δολοφόνος: Πώς το κουνούπι σκοτώνει εκατομμύρια ανθρώπους ετησίως. Όταν σκεφτόμαστε τα πιο φονικά ζώα στον πλανήτη, το μυαλό μας πηγαίνει συχνά σε μεγάλους θηρευτές όπως οι λευκοί καρχαρίες ή οι αρκούδες, ζώα που πρωταγωνιστούν σε ταινίες τρόμου. Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική και πιο αναπάντεχη. Το πιο θανατηφόρο ζώο στον κόσμο δεν είναι ούτε δυνατό, ούτε σωματώδες. Είναι μικρό, σχεδόν απαρατήρητο, και ευθύνεται για τον θάνατο εκατομμυρίων ανθρώπων κάθε χρόνο.
Ο μικροσκοπικός δολοφόνος: Πώς το κουνούπι σκοτώνει εκατομμύρια ανθρώπους ετησίως
Σύμφωνα με το IFL Science, οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους. Οι καρχαρίες σκοτώνουν κατά μέσο όρο μόλις 10 ανθρώπους τον χρόνο παγκοσμίως. Πιο απίστευτο ακόμα, οι πτώσεις από καρύδες ευθύνονται για περίπου 150 θανάτους ετησίως. Ακόμα και οι αρκούδες στη Βόρεια Αμερική, παρότι πολυάριθμες, προκαλούν κατά μέσο όρο μόλις έναν θάνατο ετησίως. Είναι ενδιαφέρον ότι ακόμα και οι αγελάδες αποδεικνύονται πιο επικίνδυνες, με 20 έως 22 θύματα κάθε χρόνο στις ΗΠΑ.
Ούτε τα τοξικά και δηλητηριώδη είδη βρίσκονται στην κορυφή της λίστας των δολοφόνων. Οι αράχνες ευθύνονται για ελάχιστους θανάτους, αριθμός που έχει μειωθεί σημαντικά χάρη στην ανάπτυξη αντιδότων. Το μοναδικό είδος που ξεχωρίζει σε αυτή την κατηγορία είναι τα δηλητηριώδη φίδια, τα οποία σκοτώνουν περίπου 140.000 ανθρώπους ετησίως, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Παρά τους εντυπωσιακούς αριθμούς των φιδιών, ο τίτλος του πιο φονικού ζώου ανήκει αναμφισβήτητα στο κουνούπι, και πιο συγκεκριμένα στα θηλυκά κουνούπια του γένους Anopheles. Παρά το μικροσκοπικό τους μέγεθος, αυτά τα έντομα είναι υπεύθυνα για περισσότερους από ένα εκατομμύριο θανάτους κάθε χρόνο. Σύμφωνα με υγειονομικές αρχές, ο πραγματικός αριθμός μπορεί να αγγίζει τα 2 ή ακόμα και 3 εκατομμύρια ετησίως, λόγω των πολλαπλών ασθενειών που μεταδίδουν.
Η πιο θανατηφόρα από αυτές τις ασθένειες είναι η ελονοσία. Περίπου 600.000 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους κάθε χρόνο από αυτή τη νόσο. Κατά τη διάρκεια του τσιμπήματος, το παράσιτο Plasmodium εισάγεται στο αίμα, πολλαπλασιάζεται μέσα στα ερυθρά αιμοσφαίρια και προκαλεί σοβαρές επιπλοκές. Οι περιοχές με τη μεγαλύτερη επιβάρυνση είναι οι τροπικές και υποτροπικές ζώνες, όπου τα παιδιά και οι έγκυες γυναίκες αποτελούν τους πιο ευάλωτους πληθυσμούς.
Παρά την πρόοδο σε εμβόλια, φάρμακα και εντομοαπωθητικά, η ελονοσία εξακολουθεί να επιφέρει ένα τεράστιο ανθρώπινο και οικονομικό κόστος. Με την αύξηση των ταξιδιών σε ενδημικές περιοχές, η νόσος επιστρέφει ακόμα και σε χώρες από τις οποίες είχε εξαφανιστεί για δεκαετίες. Στις ΗΠΑ καταγράφονται όλο και περισσότερα «εισαγόμενα» κρούσματα, ενώ στη νότια Γαλλία έχουν ήδη καταγραφεί περιστατικά τοπικής μετάδοσης.
Ωστόσο, η ελονοσία δεν είναι η μοναδική απειλή. Ο ιός του δάγκειου πυρετού είναι επίσης διαδεδομένος σε τροπικές περιοχές και μεταδίδεται από κουνούπια. Αν και σπάνια αποβαίνει θανατηφόρος, προκαλεί έντονα συμπτώματα και απαιτεί παρακολούθηση. Επιπλέον, υπάρχουν και άλλες ασθένειες όπως ο ιός του Δυτικού Νείλου, ο οποίος σε ένα μικρό ποσοστό προκαλεί νευρολογικά προβλήματα και θανάτους, χωρίς να υπάρχει ειδική θεραπεία.
Όλες αυτές οι ασθένειες, μεταδιδόμενες από κουνούπια, υπερβαίνουν κατά πολύ το ένα εκατομμύριο ανθρώπινες ζωές ετησίως. Και καθώς η κλιματική αλλαγή διευρύνει τις περιοχές όπου τα κουνούπια μπορούν να επιβιώσουν, ο κίνδυνος μεγαλώνει ακόμα περισσότερο. Παρότι γίνονται προσπάθειες για τον περιορισμό της εξάπλωσής τους μέσω τεχνολογίας, εκπαίδευσης και φαρμάκων, η «μάχη» με το κουνούπι αναμένεται να διαρκέσει δεκαετίες.