Τα μυστικά του κινηματογραφικού “Οδυσσέα”. Το πρώτο, πολυαναμενόμενο teaser trailer της «Οδύσσειας» του Κρίστοφερ Νόλαν κυκλοφόρησε, δίνοντας τις πρώτες συναρπαστικές ενδείξεις για το τι έχει σκεφτεί ο βρετανός κινηματογραφιστής και οι συνεργάτες του για αυτό που αναμένεται να είναι η μεγαλύτερη κινηματογραφική επιτυχία του 2026. Η μεταφορά του ομηρικού έπους στην μεγάλη οθόνη, από έναν σκηνοθέτη συνώνυμο με την καινοτομία και το επικό θέαμα, δημιουργεί ήδη τεράστιες προσδοκίες.

Τα μυστικά του κινηματογραφικού “Οδυσσέα”

 

Μέσα από αινιγματικές, διάσπαρτες εικόνες, το teaser υπονοεί την παρουσία ενός – απροσδόκητα μικρού – Δούρειου Ίππου, σαρωτικά πανοράματα του αρχαίου κόσμου και ένα επιβλητικό voice-over που δηλώνει: «Σκοτάδι. Ο νόμος του Δία συντρίβεται και γίνεται κομμάτια. Ένα βασίλειο χωρίς βασιλιά από τότε που πέθανε ο αφέντης μου. Ήξερε ότι ήταν ένας πόλεμος που δεν μπορούσε να κερδηθεί. Και μετά, με κάποιο τρόπο, τον κέρδισε». Ακολουθούν σύντομα αποσπάσματα διαλόγου μεταξύ του Τηλέμαχου (Τομ Χόλαντ) και ενός πολέμαρχου (Τζον Μπέρνθαλ), ο οποίος φημολογείται ευρέως ότι είναι ο Μενέλαος, σύζυγος της Ωραίας Ελένης.

Με μουσική υπόκρουση που παραπέμπει σε όλεθρο και καταστροφές, οι χαρακτήρες συζητούν εν συντομία για την τύχη του Οδυσσέα (Ματ Ντέιμον). Ο Μπέρνθαλ αναφέρει: «Κάποιοι λένε ότι είναι πλούσιος. Κάποιοι λένε ότι είναι φτωχός. Κάποιοι λένε ότι χάθηκε. Κάποιοι λένε ότι είναι φυλακισμένος». Η τελευταία ατάκα του διαλόγου είναι απλή αλλά δυσοίωνη, καθώς βλέπουμε τον Οδυσσέα να επιπλέει πάνω σε κάτι που μοιάζει με κομμάτι ξύλου που παρασύρθηκε στη θάλασσα: «Τι είδους φυλακή θα μπορούσε να κρατήσει έναν άνθρωπο σαν αυτόν;»

Η ταινία αναμένεται να κυκλοφορήσει στις 17 Ιουλίου 2026, μια ημερομηνία που συνηθίζει να επιλέγει ο Νόλαν για τις καλοκαιρινές του πρεμιέρες. Παρότι βασίζεται σε ένα από τα πιο διάσημα επικά ποιήματα που γράφτηκαν ποτέ, οι λεπτομέρειες για το πώς προσέγγισε το θέμα ο σκηνοθέτης παραμένουν μυστήριο, όπως παρατηρεί στην εφημερίδα The Telegraph ο Αλεξάντερ Λάρμαν.

Οι θεοί και ο εντυπωσιακός προϋπολογισμός

Μια αφίσα που κυκλοφόρησε στα τέλη Ιουνίου αποκάλυψε ελάχιστα πέρα από μια φωτογραφία με το κεφάλι ενός ασώματου αγάλματος και το σλόγκαν «Αψηφήστε τους θεούς». Αυτό υποδηλώνει ότι ο Νόλαν θα κάνει κάτι που δεν έκανε ο Βόλφγκανγκ Πέτερσεν στην «Τροία» (2004): θα ενσωματώσει τις ευμετάβλητες θεότητες που παίζουν τόσο κρίσιμο ρόλο στο πρωτότυπο κείμενο του Ομήρου. Το ερώτημα για το ποιος χολιγουντιανός σταρ θα υποδυθεί ποιον θεϊκό ρόλο παραμένει ένα καλά φυλαγμένο μυστικό.

Πάρα πολλά εξαρτώνται από την «Οδύσσεια», κυρίως ο φημολογούμενος προϋπολογισμός της, ύψους 250 εκατ. δολαρίων. Ο Νόλαν έχει θέσει τον πήχη πολύ ψηλά με την προηγούμενη ταινία του, «Οπενχάιμερ», η οποία απέφερε σχεδόν ένα δισεκατομμύριο δολάρια παγκοσμίως, παρά το γεγονός ότι ήταν ένα θέμα που εκ πρώτης όψεως δεν φάνταζε ως εμπορική επιτυχία. Το στούντιο Universal, που χρηματοδοτεί την «Οδύσσεια», λογικά ελπίζει ότι ο συνδυασμός Νόλαν, Ομήρου, αυθεντικών τοποθεσιών και ενός ονειρεμένου καστ, θα μας χαρίσει ένα έπος που θα συζητιέται για δεκαετίες.

Το All-Star cast: Ένας αστερισμός πρωταγωνιστών

Όπως συμβαίνει πάντα με τον Νόλαν, οι ηθοποιοί κάνουν ουρά για να συνεργαστούν μαζί του, ίσως λόγω και της περίφημης πολιτικής του «όχι κινητά τηλέφωνα στο πλατό». Η «Οδύσσεια» δεν αποτελεί εξαίρεση, καθώς μιλάμε για ένα τεράστιο καστ, με περισσότερους σταρ από όσους συναντά κανείς σε ένα πάρτι της βραδιάς των Όσκαρ.

Αρκετοί παλαιότεροι πρωταγωνιστές του Νόλαν επιστρέφουν, συμπεριλαμβανομένων των Ματ Ντέιμον και Αν Χάθαγουεϊ, οι οποίοι έχουν συνεργαστεί τρεις φορές μαζί του στο παρελθόν. Αλλά το καστ είναι γεμάτο με πολλά ενδιαφέροντα πρόσωπα και ονόματα, από το «It» ζευγάρι του Χόλιγουντ, Τομ Χόλαντ και Ζεντάγια, μέχρι τους πάντα αξιόπιστους Σαρλίζ Θερόν, Ρόμπερτ Πάτινσον και Λουπίτα Νιόνγκο.

Επιπλέον, επιστρέφουν πολλοί βασικοί ηθοποιοί του Νόλαν, από τον Έλιοτ Πέιτζ και τον Μπιλ Ίργουιν μέχρι τους Χιμές Πατέλ και Μπένι Σάφντι, καθώς και μερικοί ενδιαφέροντες πρωτοεμφανιζόμενοι, όπως οι πάντα εξαιρετικοί Σαμάνθα Μόρτον, Μία Γκοθ και Τζον Μπέρνθαλ. Καθώς τα γυρίσματα συνεχίζονται, προστέθηκαν στο καστ και νέοι ηθοποιοί, κυρίως ο Τζον Λεγκουιζάμο και ο ειδικός στις πολεμικές τέχνες Γουίλ Γιουν Λι.

Το ερώτημα ποιος θα υποδυθεί ποιον παραμένει, με εξαίρεση τους Ματ Ντέιμον στον ρόλο του Οδυσσέα και Τομ Χόλαντ στον ρόλο του Τηλέμαχου. Είναι αρκετά πιθανό η ευέλικτη Αν Χάθαγουεϊ να υποδυθεί την Πηνελόπη, αν και δεν έχουν ανακοινωθεί περισσότερες λεπτομέρειες. Η Σαρλίζ Θερόν αποκάλυψε σε πρόσφατη συνέντευξη ότι επιλέχθηκε για τον ρόλο της Κίρκης, γεγονός που υποδηλώνει ότι η Ζεντάγια θα μπορούσε να υποδυθεί την Αθηνά, την πιο συμπονετική από τους θεούς και μέντορα του Οδυσσέα.

 

Πίσω από την κάμερα: Η ομάδα των οσκαρικών συνεργατών

Ο Νόλαν, παρά την αποχώρηση εμβληματικών συνεργατών όπως ο κινηματογραφιστής Γουόλι Φίστερ και ο συνθέτης Χανς Τσίμερ, βρήκε άξιους αντικαταστάτες που έχουν έκτοτε κερδίσει Όσκαρ για τη δουλειά τους στις ταινίες του. Ο Χόιτε βαν Χόιτεμα, κινηματογραφιστής όλων των ταινιών του Νόλαν μετά το «Interstellar», αναγνωρίστηκε επάξια για την εκπληκτική δουλειά του στο «Οπενχάιμερ». Αντίστοιχα, ο Λούντβιχ Γκέρανσον κέρδισε Όσκαρ για την εμβληματική μουσική του «Οπενχάιμερ». Και οι δύο επιστρέφουν στην «Οδύσσεια», όπως και η Έλεν Μιρόζνικ, υποψήφια για Όσκαρ ενδυματολογίας για το «Οπενχάιμερ». Η θρυλική ενδυματολόγος θα έχει την ευκαιρία να δημιουργήσει ακόμα πιο φανταχτερά σχέδια για την «Οδύσσεια», που πιθανώς θα θυμίζουν περισσότερο τις δουλειές της για το μιούζικαλ «The Greatest Showman» ή τη σειρά «Μπρίτζερτον» του Netflix.

Είναι αυτονόητο, φυσικά, ότι η βασική συνεργάτης στα παρασκήνια, όπως σε όλες τις ταινίες του Κρίστοφερ Νόλαν, θα είναι η σύζυγός του και παραγωγός Έμα Τόμας – η οποία τιμήθηκε πρόσφατα με τον τίτλο της ντέιμ, την ίδια στιγμή που ο σύζυγός της χρίστηκε ιππότης. Επιστρέφει για τη δέκατη τρίτη ταινία της μαζί του.

---

Γυρίσματα με IMAX: Μια πρωτοποριακή οπτική εμπειρία

Ο Νόλαν υπήρξε ένας από τους πρώτους κινηματογραφιστές που απέφυγαν την τρισδιάστατη μορφή και προτίμησαν τη χρήση καμερών IMAX, πιστεύοντας ότι κατέγραφαν ένα επίπεδο θεάματος ανώτερο. Από τότε, σε κάθε ταινία του έχει καταβάλει ολοένα και μεγαλύτερες προσπάθειες για να προσφέρει στο κοινό κάτι νέο και συναρπαστικό.

Η «Οδύσσεια» δεν θα αποτελέσει εξαίρεση. Ο Μπρους Μάρκο, επικεφαλής του τμήματος post-production της IMAX, αποκάλυψε ότι η «Οδύσσεια» θα είναι η πρώτη ταινία που θα χρησιμοποιήσει τις κάμερες IMAX νέας γενιάς, οι οποίες είναι πιο αθόρυβες και ελαφρύτερες από τις υπάρχουσες. Αυτό είναι ιδιαίτερα ευπρόσδεκτο νέο, δεδομένου ότι μια κοινή κριτική για τις ταινίες του Νόλαν είναι ότι οι διάλογοι ακούγονται μετά βίας λόγω της άρνησης του σκηνοθέτη να χρησιμοποιεί post-production μεταγλώττιση ή ADR. Το πιο συναρπαστικό είναι ότι η φορητότητα των νέων καμερών σημαίνει πως η «Οδύσσεια» θα είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία που θα γυριστεί εξ ολοκλήρου σε φιλμ IMAX, μια καινοτομία τόσο σημαντική ώστε διαφημίζεται στις αφίσες της ταινίας.

Ο Κρίστοφερ Νόλαν είναι γνωστός για την ικανότητά του να γυρίζει ταινίες εντός προϋπολογισμού και νωρίτερα από το χρονοδιάγραμμα. Ωστόσο, μια επική παραγωγή όπως αυτή απαιτεί ένα αρκετά πλούσιο χρονικό διάστημα. Τα γυρίσματα της «Οδύσσειας» ξεκίνησαν στις 25 Φεβρουαρίου και αναμένεται να ολοκληρωθούν αργότερα αυτόν τον μήνα, γεγονός που σημαίνει ότι θα χρειαστούν πέντε μήνες για να αποτυπωθεί το όραμα του Νόλαν.

Τα γυρίσματα ήταν πράγματι διεθνή. Η παραγωγή ξεκίνησε σε μερικές από τις αρχικές τοποθεσίες που είχε κατά νου ο Όμηρος, όπως η Φαβινιάνα, το λεγόμενο «νησί των κατσικιών» στη Σικελία. Στη συνέχεια τα γυρίσματα μεταφέρθηκαν στο Κάστρο της Μεθώνης και στο Σπήλαιο του Νέστορα στην Πελοπόννησο, για τις σκηνές που αφορούν τον κύκλωπα Πολύφημο. Άλλες χώρες όπου έχουν γίνει γυρίσματα είναι η Ιταλία (Σικελία), η Ισλανδία, οι ΗΠΑ (πιθανώς για σκηνικά Χόλιγουντ) και το Ηνωμένο Βασίλειο. Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, γίνονται γυρίσματα στη Σκωτία και η παραγωγή αναμένεται να ολοκληρωθεί σε λίγες εβδομάδες στην Ιρλανδία.

Όσον αφορά την ιστορική ακρίβεια, ο Νόλαν, μετά τα έργα του «The Prestige» (2006), «Δουνκέρκη» (2017) και «Οπενχάιμερ» (2023), συνεχίζει την τάση του να σκηνοθετεί ταινίες εποχής. Ήδη, η εικόνα του Ματ Ντέιμον με την πανοπλία έχει προκαλέσει συζητήσεις. Ο Οδυσσέας έζησε στην Ελλάδα της Εποχής του Χαλκού, οπότε θα φορούσε περίτεχνη χάλκινη πολεμική ενδυμασία της Μυκηναϊκής εποχής, αντί για τη λιγότερο περίτεχνη πανοπλία τύπου οπλίτη που απεικονίζεται να φοράει στην πρώτη εικόνα – η οποία θα ταίριαζε περισσότερο σε έναν απλό στρατιώτη παρά στον βασιλιά της Ιθάκης. Ωστόσο, το κράνος του με τις κόκκινες τρίχες αλόγου είναι ιστορικά αρκετά ακριβές.

Το σενάριο πιστώνεται αποκλειστικά στον Νόλαν, όχι στον αδελφό του Τζόναθαν. Υπήρξε μεγάλο ενδιαφέρον για τη μετάφραση του ομηρικού έπους που θα χρησιμοποιούσε ο σκηνοθέτης. Η πιο αξιοσημείωτη πρόσφατη μετάφραση είναι αυτή της Έμιλι Γουίλσον, η οποία δημοσίευσε επίσης μια καταξιωμένη έκδοση της «Ιλιάδας» το 2023. Η μετάφραση της Γουίλσον –η πρώτη από γυναίκα– κυκλοφόρησε το 2017, και χαρακτηρίζεται για την πιο απλή, καθομιλουμένη γλώσσα και την ανάδειξη της δυναμικής του έργου. Δεδομένου του τεράστιου καστ του Νόλαν, είναι δελεαστικό να φανταστεί κανείς ότι χρησιμοποίησε την εκδοχή της Γουίλσον ως βάση για το σενάριο.

Η πιο διάσημη σκηνή στην «Οδύσσεια» είναι σίγουρα η αιχμαλωσία του Οδυσσέα από τον μονόφθαλμο και αιμοδιψή κύκλωπα Πολύφημο. Ενώ οι περισσότεροι κινηματογραφιστές θα επέλεγαν CGI, ο Νόλαν παραμένει λάτρης της αυθεντικότητας. Ως εκ τούτου, φημολογείται ότι στη Σπηλιά του Νέστορα και στην παραλία της Βοϊδοκοιλιάς, ο ίδιος ο Πολύφημος θα ζωντανέψει στην οθόνη από μια τεράστια μηχανική μαριονέτα ύψους έξι μέτρων. Αναμφίβολα θα υπάρξουν ειδικά εφέ, ενώ είναι πιθανό ένας γνωστός ηθοποιός να προσφέρει motion capture και τη φωνή του στον χαρακτήρα.

Τον Απρίλιο, ο επικεφαλής διανομής της Universal, Τζιμ Ορ, δήλωσε ότι η ταινία θα είναι «ένα οραματικό, μοναδικό στην γενιά του κινηματογραφικό αριστούργημα, για το οποίο ο ίδιος ο Όμηρος θα ήταν πιθανότατα περήφανος». Αυτή η υπερβολή αντιμετωπίστηκε με κάποια ευθυμία, δεδομένου ότι η ταινία βρισκόταν στη μέση των γυρισμάτων. Οι υποθέσεις ότι η ταινία θα έχει διάρκεια τριών ωρών και βαθμολογία R μπορεί να φαίνονται αρνητικές για την εμπορική της επιτυχία, ωστόσο το «Οπενχάιμερ» απέδειξε το αντίθετο. Ένα meme στο διαδίκτυο δηλώνει: «In Nolan We Trust».

Ο Αλεξάντερ Λάρμαν σημειώνει, τέλος, στην Telegraph πως, αν και είναι πολύ νωρίς για να δηλώσουμε ότι η «Οδύσσεια» θα είναι πράγματι ένα κινηματογραφικό αριστούργημα, λίγοι θα στοιχημάτιζαν εναντίον ενός τέτοιου ενδεχομένου, δεδομένης της προηγούμενης επιτυχίας του σκηνοθέτη.