Το αόρατο τέρας των ωκεανών: Πώς ένα υποβρύχιο “φάντασμα” έπληξε το Ιράν. Σε μια κίνηση που φέρεται να σηματοδοτεί μια νέα εποχή στις στρατιωτικές επιχειρήσεις, ένα από τα πιο φονικά και τεχνολογικά προηγμένα μέσα του αμερικανικού στρατού χρησιμοποιήθηκε στο πρόσφατο χτύπημα κατά στρατηγικών στόχων στο Ιράν. Σύμφωνα με διαρροές από διεθνείς πηγές ασφαλείας, η επίθεση πραγματοποιήθηκε με τη χρήση ενός υποβρυχίου κλάσης Ohio, εξοπλισμένου με πάνω από 150 πυραύλους Cruise – Tomahawk, οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα να πλήττουν τον εχθρό με τεράστια ακρίβεια στον στόχο. Το πιο εντυπωσιακό στοιχείο είναι ότι πρόκειται για ένα πυρηνοκίνητο υποβρύχιο, σχεδόν αδύνατο να εντοπιστεί ακόμη και από τις πιο εξελιγμένες αμυντικές τεχνολογίες, καθιστώντας το ένα πραγματικό “φάντασμα” των ωκεανών.

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι, την ώρα που τα βομβαρδιστικά της υπερδύναμης πλησίαζαν τον ιρανικό εναέριο χώρο, ένα αμερικανικό υποβρύχιο αυτού του τύπου εκτόξευε περισσότερες από δύο δεκάδες πυραύλους Cruise – Tomahawk, θαλάσσης – εδάφους. Αυτό υποδηλώνει μια συντονισμένη επίθεση, όπου το υποβρύχιο ανέλαβε το κύριο βάρος του πλήγματος, εκμεταλλευόμενο την αθόρυβη και αόρατη φύση του.

Τα υποβρύχια της κλάσης Ohio αποτελούν εδώ και δεκαετίες τον βασικό πυλώνα της αμερικανικής υποβρύχιας ισχύος. Σχεδιάστηκαν στα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου για να παρέχουν τη λεγόμενη «ικανότητα δεύτερου πυρηνικού πλήγματος» – το στρατηγικό πλεονέκτημα, δηλαδή, να μπορούν να ανταποδώσουν ένα καταστροφικό πλήγμα ακόμη και αν το έδαφος των ΗΠΑ έχει ήδη δεχθεί επίθεση. Αυτό τα καθιστά κορυφαία όπλα αποτροπής σε έναν ενδεχόμενο πυρηνικό πόλεμο.

Από τα συνολικά 18 που κατασκευάστηκαν, 14 εξυπηρετούν τον ρόλο των SSBN (Submersible Ship Ballistic Nuclear), εξοπλισμένα με πυρηνικούς διηπειρωτικούς πυραύλους Trident II D5, δηλαδή πυρηνικά υποβρύχια βαλλιστικών πυραύλων. Τα υπόλοιπα 4 έχουν μετασκευαστεί σε SSGN (Submersible Ship Guided Missile Nuclear), δηλαδή σε υποβρύχιες πλατφόρμες cruise πυραύλων, με δυνατότητα εκτόξευσης δεκάδων πυραύλων θαλάσσης – αέρος (ή μάλλον θαλάσσης – εδάφους) σε κάθε αποστολή. Πρόκειται για τα πιο βαριά εξοπλισμένα υποβρύχια πυραυλικής ισχύος που έχουν υπάρξει ποτέ και περιλαμβάνουν τα:

• USS Ohio (SSGN-726)
• USS Michigan (SSGN-727)
• USS Florida (SSGN-728)
• USS Georgia (SSGN-729)

Τα τεχνικά χαρακτηριστικά αυτών των υποβρυχίων επιβεβαιώνουν το μέγεθος της απειλής και την επιχειρησιακή τους υπεροχή:

• Μήκος: 170 μέτρα – ένα μέγεθος που παραπέμπει σε πλοίο επιφανείας.
• Εκτόπισμα: 18.750 τόνους βυθισμένο – τα καθιστά από τα μεγαλύτερα υποβρύχια στον κόσμο.
• Πλήρωμα: Περίπου 155 άτομα, σε εναλλασσόμενες ομάδες (Blue & Gold), εξασφαλίζοντας συνεχή επιχειρησιακή ετοιμότητα.
• Πυρηνικός αντιδραστήρας: S8G, που τους προσφέρει θεωρητικά απεριόριστη αυτονομία, επιτρέποντας τους να παραμένουν εν καταδύσει για μήνες.
• Ταχύτητα: 25+ κόμβοι εν καταδύσει, καθιστώντας τα εξαιρετικά γρήγορα για το μέγεθός τους.
• Οπλισμός: 154 πύραυλοι Tomahawk σε κάθετο σύστημα εκτόξευσης (VLS), 4 τορπιλοσωλήνες για τορπίλες Mk-48, και δυνατότητα μεταφοράς ομάδων ειδικών επιχειρήσεων (SEALs) για μυστικές αποστολές.

Τα υποβρύχια διαθέτουν κορυφαία συστήματα sonar και ECM (ηλεκτρονικά αντίμετρα), ώστε να παραμένουν αόρατα ακόμη και για τους πιο εξελιγμένους αισθητήρες εντοπισμού. Επιπλέον, είναι εξοπλισμένα με θαλάμους αποσυμπίεσης και δυνατότητα υποστήριξης αποστολών ειδικών δυνάμεων, μέσω υποθαλάσσιων καταδυτικών πλατφορμών (Dry Deck Shelter), ενισχύοντας τις δυνατότητές τους σε ειδικές επιχειρήσεις.

Η επιλογή υποβρυχίου τύπου SSGN για το πλήγμα στο Ιράν έχει απόλυτη επιχειρησιακή λογική. Τα SSBN είναι σχεδιασμένα κυρίως για πυρηνική αποτροπή και δύσκολα θα εκτεθούν σε τακτικά πλήγματα. Τα SSGN, αντίθετα, ειδικεύονται στην αθόρυβη προσέγγιση στόχων και στην εκτόξευση ακριβών πυραύλων Cruise κατά χερσαίων στόχων υψηλής αξίας, με σχεδόν μηδενική πιθανότητα εντοπισμού τους.

Οι πύραυλοι που φέρει ένα Ohio SSGN μπορούν να πλήξουν στόχους σε απόσταση έως και 1.600 χιλιομέτρων, μεταφέροντας είτε συμβατικές είτε – θεωρητικά – πυρηνικές κεφαλές. Το πλήγμα στο Ιράν στόχευσε σε κρίσιμες υποδομές, ήτοι κέντρα πυρηνικού εμπλουτισμού ή εγκαταστάσεις προηγμένης τεχνολογίας, δείχνοντας μια στοχευμένη και υψηλής ακρίβειας επιχείρηση. Αξίζει να σημειωθεί ότι κάθε πύραυλος εκτοξεύεται αυτόνομα, καθιστώντας δυνατή τη μαζική επίθεση σε διαφορετικούς στόχους, σχεδόν ταυτόχρονα. Αυτό σημαίνει ότι ένα μόνο Ohio μπορεί να διαλύσει δεκάδες εγκαταστάσεις χωρίς να έχει προηγηθεί προειδοποίηση ή να έχει χρειαστεί αεροπορική κάλυψη.

Το κόστος κατασκευής κάθε υποβρυχίου κλάσης Ohio ξεπερνά τα 2 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ οι μετασκευές των SSGN εκτόξευσαν την αξία τους πάνω από τα 3 δισεκατομμύρια δολάρια ανά μονάδα. Παρά την ηλικία τους (κατασκευάστηκαν τη δεκαετία του ’80), βρίσκονται ακόμη στην πρώτη γραμμή χάρη σε εκτεταμένα προγράμματα εκσυγχρονισμού. Αναμένεται να παραμείνουν ενεργά τουλάχιστον μέχρι το 2040, οπότε θα αντικατασταθούν σταδιακά από την επόμενη γενιά υποβρυχίων κλάσης Columbia (για τα SSBN) και Virginia Block V (για τα SSGN), διασφαλίζοντας τη συνεχή υποβρύχια υπεροχή των ΗΠΑ.