Η κραυγή των πάγων. Τον περασμένο Μάιο, η Γροιλανδία και η Ισλανδία βίωσαν ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες, οι οποίες προκάλεσαν μια δραματική επιτάχυνση της τήξης των πάγων. Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση του επιστημονικού δικτύου World Weather Attribution (WWA), αυτό το πρωτόγνωρο ανοιξιάτικο κύμα καύσωνα είχε ως αποτέλεσμα το στρώμα πάγου της Γροιλανδίας να λιώσει με ρυθμό 17 φορές ταχύτερο από τον ιστορικό μέσο όρο.

Οι επιστήμονες είναι κατηγορηματικοί: το φαινόμενο αυτό αποτελεί άμεση συνέπεια της κλιματικής αλλαγής, τονίζοντας ότι τέτοια ακραία επεισόδια δεν θα μπορούσαν να συμβούν χωρίς την ανθρώπινη παρέμβαση στο κλίμα.

Η Φρίντερικε Ότο, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Imperial College του Λονδίνου και συντάκτρια της έκθεσης, δήλωσε χαρακτηριστικά: «Ο ρυθμός τήξης της παγοκάλυψης αυξήθηκε κατά 17 φορές, γεγονός που οδηγεί σε ταχύτερη άνοδο της στάθμης της θάλασσας απ’ ό,τι θα βλέπαμε χωρίς τον καύσωνα.»

Στην Ισλανδία, στις 15 Μαΐου, η θερμοκρασία εκτοξεύτηκε πάνω από τους 26°C, καταρρίπτοντας κάθε ρεκόρ για την εποχή και υπερβαίνοντας κατά 13 βαθμούς Κελσίου τον μέσο όρο της περιόδου 1991-2020. Η εθνική μετεωρολογική υπηρεσία της χώρας ανέφερε ότι το 94% των μετεωρολογικών σταθμών κατέγραψε θερμοκρασίες υψηλότερες από κάθε προηγούμενη καταγραφή για τον μήνα Μάιο. Ταυτόχρονα, στην ανατολική Γροιλανδία, η υψηλότερη θερμοκρασία ήταν περίπου 3,9°C υψηλότερη από τα προ-βιομηχανικά επίπεδα, σύμφωνα με την WWA. Ενώ μια θερμοκρασία 20°C μπορεί να μην φαντάζει εξαιρετικά υψηλή για άλλες περιοχές του πλανήτη, για την Αρκτική συνιστά σοβαρή απειλή, σηματοδοτώντας μια επικίνδυνη αλλαγή στο κλιματικό της σύστημα.

Οι συνέπειες αυτής της ανεξέλεγκτης τήξης των πάγων είναι παγκόσμιες και δυσοίωνες. Η επιτάχυνση της ανόδου της στάθμης της θάλασσας δεν επηρεάζει μόνο τις τοπικές κοινότητες των χωρών αυτών, αλλά απειλεί άμεσα παράκτιες περιοχές σε όλο τον κόσμο, θέτοντας σε κίνδυνο εκατομμύρια ανθρώπους και υποδομές. Οι αυτόχθονες πληθυσμοί της Γροιλανδίας βλέπουν την παραδοσιακή τους ζωή να απειλείται, καθώς το κυνήγι πάνω στον πάγο καθίσταται πλέον επισφαλές, διαταράσσοντας τον αιώβιο τρόπο ζωής τους.

Επιπλέον, οι υποδομές τόσο στη Γροιλανδία όσο και στην Ισλανδία δεν είναι σχεδιασμένες για να αντέχουν τέτοιες ακραίες θερμοκρασίες. Οι καύσωνες προκαλούν ταχύτερη τήξη του μόνιμου παγετού (περμαφρόστ), οδηγώντας σε πλημμύρες και καταστροφές σε δρόμους και κτίρια, όπως επισημαίνεται στην έκθεση της WWA. Η πιθανότητα εμφάνισης τέτοιων ακραίων θερμοκρασιών, που κάποτε θεωρούνταν σπάνιες, ενδέχεται πλέον να επαναλαμβάνεται κάθε 100 χρόνια, ένας αριθμός που αναμένεται να μειώνεται δραματικά όσο η κλιματική κρίση εντείνεται, φέρνοντας τις περιοχές αυτές και, κατ’ επέκταση, τον πλανήτη, αντιμέτωπους με ένα ολοένα και πιο αβέβαιο μέλλον.

---