Διεθνές σκάνδαλο: Φυλή του Αμαζονίου καταθέτει αγωγή 180 εκατομμυρίων δολαρίων κατά των New York Times. Μια φυλή του Αμαζονίου, οι Marubo, κατέθεσε αγωγή διεκδικώντας 180 εκατομμύρια δολάρια κατά των New York Times, καθώς η εφημερίδα, σε αφιέρωμα που έκανε στην κοινότητά τους, ανέφερε ότι τα μέλη της, μετά την επαφή τους με το διαδίκτυο, εθίστηκαν στην πορνογραφία. Η αναφορά αυτή θεωρήθηκε από τα μέλη της φυλής βαθιά προσβλητική και πυροδότησε την οργή τους, οδηγώντας σε αυτή την πρωτοφανή δικαστική διένεξη που φέρνει στο προσκήνιο ζητήματα πολιτισμικής ευαισθησίας, δημοσιογραφικής δεοντολογίας και τις επιπτώσεις της τεχνολογίας σε απομονωμένες κοινωνίες. Πρόκειται με λίγα λόγια για διεθνές σκάνδαλο.

Στην αγωγή που κατατέθηκε, τα μέλη της φυλής καταγγέλλουν την εφημερίδα για δυσφήμιση, υποστηρίζοντας ότι παρουσίασε τους Marubo ως «ανίκανους να διαχειριστούν τη βασική έκθεση στο διαδίκτυο». Το πιο αιχμηρό σημείο της αγωγής είναι η ανάδειξη «ισχυρισμών ότι η νεολαία τους είχε απορροφηθεί από την πορνογραφία».

Οι ιθαγενείς υποστηρίζουν ότι το άρθρο, το οποίο αναμεταδόθηκε από αμέτρητα μέσα ενημέρωσης σε όλο τον κόσμο, «χλευάζει τη νεολαία τους» και «παραποίησε τις παραδόσεις τους». Για αυτόν τον λόγο, ζητούν τώρα αποζημίωση τουλάχιστον 180 εκατομμυρίων δολαρίων για την ηθική και ψυχολογική βλάβη που υπέστησαν.

Από την πλευρά τους, οι New York Times δήλωσαν ότι το ρεπορτάζ τους δεν έλεγε ότι κάποιο από τα μέλη της φυλής ήταν εθισμένο στο πορνό, υποδηλώνοντας ότι η ερμηνεία της φυλής είναι υπερβολική ή παρερμηνεύει το περιεχόμενο του άρθρου

Η ιστορία των NYT γράφτηκε εννέα μήνες αφότου οι Marubo απέκτησαν πρόσβαση στο Starlink, μια υπηρεσία δορυφορικού διαδικτύου από την SpaceX του Έλον Μασκ. Το ρεπορτάζ ανέφερε χαρακτηριστικά: «Η 2.000μελής φυλή Marubo στον Αμαζόνιο στη Βραζιλία, έχει διχαστεί από την άφιξη της υπηρεσίας Starlink του ιδρυτή της Tesla πριν από εννέα μήνες, η οποία συνέδεσε για πρώτη φορά την απομακρυσμένη κοινότητα του τροπικού δάσους κατά μήκος του ποταμού Ituí με το διαδίκτυο».

Το επίμαχο σημείο του άρθρου, που προκάλεσε την οργή της φυλής, ήταν μια δήλωση ενός ηλικιωμένου της φυλής στους NYT: «…πολλοί νεαροί άνδρες της φυλής μοιράζονται βίντεο πορνό σε ομαδικές συνομιλίες και έχει ήδη παρατηρηθεί πιο “επιθετική σεξουαλική συμπεριφορά”». Αυτή η δήλωση, αν και αποδίδεται σε μέλος της ίδιας της φυλής, χρησιμοποιήθηκε από τους Marubo ως βάση για την αγωγή, υποστηρίζοντας ότι η δημοσίευσή της από την εφημερίδα συνέβαλε στη δυσφήμισή τους.

Οι ενάγοντες, ο ηγέτης της κοινότητας Enoque Marubo και η Βραζιλιάνα ακτιβίστρια Flora Dutra, η οποία βοήθησε στη διανομή των 20 κεραιών Starlink αξίας 15.000 δολαρίων στη φυλή, δήλωσαν ότι η ιστορία των NYT βοήθησε να τροφοδοτηθεί «μια παγκόσμια καταιγίδα στα μέσα ενημέρωσης». Αυτό, είπαν, τους υπέβαλε σε «ταπείνωση, παρενόχληση και ανεπανόρθωτη βλάβη της φήμης και της ασφάλειάς τους».

Η ιστορία περιλάμβανε μάλιστα βίντεο με τον Marubo και τον Dutra να διανέμουν τις κεραίες, το οποίο, όπως υποστηρίζουν, «δημιούργησε την αλάνθαστη εντύπωση ότι [οι ίδιοι] είχαν εισάγει επιβλαβές, σεξουαλικά σαφές υλικό στην κοινότητα και διευκόλυνε την υποτιθέμενη ηθική και κοινωνική παρακμή». Αυτό το στοιχείο προσθέτει ένα ακόμα επίπεδο στην αγωγή, καθώς οι ενάγοντες αισθάνονται ότι η δική τους εικόνα και η προσπάθειά τους για τεχνολογική ανάπτυξη παρερμηνεύτηκε και δυσφημίστηκε.

Σε απάντησή τους, οι New York Times δήλωσαν: «Οποιαδήποτε δίκαιη ανάγνωση αυτού του άρθρου δείχνει μια ευαίσθητη και λεπτή διερεύνηση των πλεονεκτημάτων και των επιπλοκών της νέας τεχνολογίας σε ένα απομακρυσμένο χωριό των ιθαγενών με περήφανη ιστορία και διατηρημένο πολιτισμό. Σκοπεύουμε να υπερασπιστούμε σθεναρά την αγωγή».

Αυτή η δήλωση υποδηλώνει ότι η εφημερίδα θεωρεί το ρεπορτάζ της ισορροπημένο και ότι προσπάθησε να προσεγγίσει το θέμα με την απαραίτητη ευαισθησία. Ωστόσο, η αντίδραση της φυλής Marubo αναδεικνύει την χάσμα στην αντίληψη μεταξύ του δυτικού τύπου και των ιθαγενών κοινοτήτων, ειδικά όταν πρόκειται για την απεικόνιση των παραδόσεων και της κοινωνικής τους συμπεριφοράς. Η υπόθεση αυτή αναμένεται να αποτελέσει ένα σημαντικό προηγούμενο για το πώς τα διεθνή μέσα ενημέρωσης προσεγγίζουν και καλύπτουν θέματα που αφορούν αυτόχθονες πληθυσμούς, ειδικά σε σχέση με την εισαγωγή νέων τεχνολογιών και τις κοινωνικές της επιπτώσεις.