Δεινόσαυροι: Τι ήχους έβγαζαν οι προϊστορικοί γίγαντες
Ο βρυχηθμός τους έκανε το έδαφος να τρέμει;
Δεινόσαυροι: Τι ήχους έβγαζαν οι προϊστορικοί γίγαντες. Μέχρι σήμερα ξέραμε ότι οι δεινόσαυροι έβγαζαν βρυχηθμούς που έκαναν το έδαφος να τρέμει, αλλά οι τελευταίες έρευνες δείχνουν ότι αυτό είναι πιθανώς λάθος.
«Θα το αισθανόσασταν περισσότερο από ό,τι θα το ακούγατε – ένας βαθύς, σπλαχνικός παλμός, που αναδύεται από κάπου πέρα από το πυκνό φύλλωμα. Σαν το βουητό μιας σειρήνας ομίχλης, θα δονούταν στο στήθος σας και θα σηκωνόταν η τρίχα στον σβέρκο σας», περιγράφει ο παλαιοντολόγος Tom Williamson. Στα πυκνά δάση της Κρητιδικής περιόδου, αυτός ο ήχος θα ήταν τρομακτικός.
Οι δεινόσαυροι κυριάρχησαν στον πλανήτη για περίπου 179 εκατομμύρια χρόνια και είχαν τεράστια ποικιλία σε μέγεθος και σχήμα. Από τον μικροσκοπικό Albinykus, βάρους λιγότερο από ένα κιλό, έως τον γιγαντιαίο τιτανοσαύρο Patagotitan mayorum, που ζύγιζε πάνω από 70 τόνους.
Αυτή η ποικιλία σήμαινε και ποικιλία στους ήχους που παρήγαγαν. Όμως, το πρόβλημα είναι ότι ο ήχος δεν απολιθώνεται. Δεν έχουμε δηλαδή άμεσες αποδείξεις για το πώς ακούγονταν, και βασιζόμαστε σε υποθέσεις, αναλύσεις των οστών και σύγκριση με σύγχρονα ζώα.
Δεινόσαυροι: Ήταν (;) άλαλοι
Μια πολύ σημαντική ανακάλυψη έγινε το 1995, όταν βρέθηκε στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Νέου Μεξικού ένα σχεδόν ολόκληρο κρανίο του Parasaurolophus, ενός δεινόσαυρου με έναν χαρακτηριστικό λοφίο στην κορυφή του κεφαλιού του.
Χρησιμοποιώντας αξονική τομογραφία, οι επιστήμονες δημιούργησαν μια ψηφιακή προσομοίωση της εσωτερικής δομής αυτού του λοφίου. Όπως περιγράφει ο Williamson, ο ήχος που προέκυψε ήταν «εξωπραγματικός» και προσομοίαζε περισσότερο σε βαθύ βουητό που αντηχεί, παρά σε βρυχηθμό.
Η επιστημονική εξήγηση είναι ότι ο αέρας που φυσούσε μέσα από τον λοφίο δημιουργούσε ηχητικά κύματα όπως όταν φυσάμε πάνω από το στόμιο μιας κανάτας, παράγοντας έναν ιδιαίτερο ήχο.
Δεν είχαν όμως όλοι οι δεινόσαυροι λοφίο ή ειδικά όργανα για την παραγωγή ήχου. Στην πραγματικότητα, δεν έχουμε απολιθωμένα στοιχεία που να αποδεικνύουν την ύπαρξη φωνητικών κοιλοτήτων στους περισσότερους από αυτούς. Κάποιοι επιστήμονες θεωρούν ότι μπορεί να ήταν «άλαλοι» ή να επικοινωνούσαν με ήχους πολύ διαφορετικούς από τους βρυχηθμούς.
Η παλαιοντολόγος Julia Clarke από το Πανεπιστήμιο του Τέξας καταλήγει πως οι δεινόσαυροι σχεδόν σίγουρα δεν βρυχόντουσαν όπως τα μεγάλα θηλαστικά σήμερα, αλλά μάλλον παρήγαν ήχους με το στόμα κλειστό, φουσκώνοντας τους μαλακούς ιστούς του λαιμού τους. Κάτι παρόμοιο με γουργούρισμα.
Επίσης, ο ήχος με ανοιχτό στόμα θα ήταν επιθετικός και σπάνιος, καθώς θα προειδοποιούσε το θήραμα ή τους ανταγωνιστές, κάτι που δεν εξυπηρετεί πάντα τα αρπακτικά.
«Οι ταινίες Jurassic Park έχουν κάνει λάθος», καταλήγει γελώντας η Clarke.