Ρούντολφ Ες: Το τριώροφο σπίτι της φρίκης
Ρούντολφ Ες: Το τριώροφο σπίτι της φρίκης. Η παλιά κατοικία με θέα το Άουσβιτς, σύμβολο μνήμης και μεταστροφής, ανοίγει τις πόρτες του στο κοινό
Ρούντολφ Ες: Το τριώροφο σπίτι της φρίκης. Για 42 χρόνια, η Γκαρζίνα Γιούρτσακ έζησε σε ένα τριώροφο σπίτι με θέα που θύμιζε τις πιο σκοτεινές στιγμές της ανθρώπινης ιστορίας. Στην αυλή της, ένας κήπος, και λίγο πιο πέρα, ένας πρώην θάλαμος αερίων και μια κρεμάλα. Αυτό ήταν το σπίτι του Ρούντολφ Ες, διοικητή του ναζιστικού στρατοπέδου θανάτου στο Άουσβιτς.
Ρούντολφ Ες: Το τριώροφο σπίτι της φρίκης
Η Γκαρζίνα, 62 ετών σήμερα, το περιγράφει ως ένα “φανταστικό μέρος για να μεγαλώσουν παιδιά”, παρά την ιστορία που έμοιαζε να στοιχειώνει τους τοίχους του. Ο χώρος πρόσφερε ασφάλεια, ησυχία, και έναν όμορφο κήπο, ενώ τα αγόρια της απολάμβαναν χειμερινές στιγμές παίζοντας παγοδρομίες στο ποτάμι.
Η απόφαση να φύγει: Από την ησυχία στη συνειδητοποίηση
Η καθημερινότητα της Γιούρτσακ διαταράχθηκε από το ενδιαφέρον που προκάλεσε η οσκαρική ταινία “Η Ζώνη Ενδιαφέροντος”, η οποία έφερε το σπίτι στο επίκεντρο της προσοχής. Απρόσκλητοι επισκέπτες έμπαιναν στον κήπο, κοιτούσαν από τα παράθυρα και θύμιζαν το παρελθόν που η ίδια προσπαθούσε να αφήσει πίσω.
Το καλοκαίρι του 2023, αποφάσισε να πουλήσει το σπίτι στο Counter Extremism Project, μια οργάνωση που σχεδιάζει να το μετατρέψει σε εκπαιδευτικό κέντρο. “Έπρεπε να φύγω από εκεί,” δηλώνει από το νέο της σπίτι στο Όσβιετσιμ. Η τιμή πώλησης δεν αποκαλύφθηκε, αλλά ξεπέρασε την εκτιμώμενη αξία των 120.000 δολαρίων.
Διαβάστε επίσης:
Απίστευτο: Στη Γερμανία δίνουν σύνταξη σε πρώην στρατιώτες των SS
Ένα σπίτι με ιστορία και συμβολισμούς
Το σπίτι στο νούμερο 88 της οδού Λεγκιόνοφ βρίσκεται έξω από τον φράχτη του στρατοπέδου. Σήμερα, προετοιμάζεται να ανοίξει τις πόρτες του στο κοινό, ως μέρος των εκδηλώσεων για την 80ή επέτειο της απελευθέρωσης του Άουσβιτς.
Στο εσωτερικό, οι εργάτες αφαίρεσαν μοντέρνες προσθήκες, αφήνοντας το σπίτι όπως ήταν όταν η οικογένεια Ες ζούσε εκεί. Στη σοφίτα, βρέθηκε ένα ριγέ παντελόνι κρατούμενου, ενώ στο γραφείο του Ες ανακαλύφθηκαν εφημερίδες της ναζιστικής εποχής και αντικείμενα με τη σφραγίδα των SS.
Κέντρο ενάντια στον εξτρεμισμό
Το Counter Extremism Project σχεδιάζει να μετατρέψει το σπίτι σε Ινστιτούτο Έρευνας για το Μίσος, τον Εξτρεμισμό και τη Ριζοσπαστικοποίηση. Το νέο κέντρο θα περιλαμβάνει το ακίνητο του Ες, καθώς και μια γειτονική ιδιοκτησία, με σκοπό να επεκτείνει την υπόσχεση του “Ποτέ Ξανά” από τη μνήμη στη δράση.
Ο Ντάνιελ Λίμπεσκιντ, διάσημος αρχιτέκτονας, θα ηγηθεί της ανακαίνισης. Ο Γιάζεκ Πούλσκι, διευθυντής πολωνικής αντι-εξτρεμιστικής οργάνωσης, πιστεύει ότι το σπίτι μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο ενάντια στην αναβίωση εξτρεμιστικών ιδεολογιών.
Η σκοτεινή κληρονομιά του Ρούντολφ Ες
Ο Ες, που εκτελέστηκε το 1947 για τα εγκλήματά του, περιέγραψε το πρώτο του “πείραμα” στον θάλαμο αερίων ως καθυσυχαστικό, καθώς σήμαινε την έναρξη της μαζικής εξόντωσης των Εβραίων. Η οικογένειά του έζησε στο σπίτι από το 1941 έως το 1944, και το ακίνητο συμβολίζει σήμερα τη σύνδεση μεταξύ καθημερινότητας και φρίκης.
Καθώς το σπίτι μετατρέπεται σε κέντρο εκπαίδευσης και μνήμης, εκπροσωπεί την πρόθεση να αντιμετωπιστεί ο εξτρεμισμός. “Κανονικοί άνθρωποι μπορούν να γίνουν τέρατα,” λέει ο Πιοτρ Σεβίνσκι, διευθυντής του Μουσείου Άουσβιτς-Μπίρκεναου.
Η ιστορία του σπιτιού δεν είναι μόνο υπενθύμιση της φρίκης, αλλά και εργαλείο για να καλλιεργηθεί η ελπίδα ότι το παρελθόν δεν θα επαναληφθεί. Η μετατροπή του χώρου σε μνημείο διδάσκει ότι η ιστορική μνήμη μπορεί να γίνει κινητήριος δύναμη για δράση.
