Έντονη ανησυχία έχει προκαλέσει στα Χανιά το γεγονός ότι σε αρκετές περιοχές έχουν ξεβραστεί νεκρά ψάρια, χωρίς μάτια.
Πρόσφατα το συγκεκριμένο φαινόμενο εντοπίστηκε και στη Φαλάσαρνα, με φωτογραφίες και βίντεο να κυκλοφορούν στα social media. Τα περισσότερα από τα νεκρά ψάρια είναι στήρες και ροφοί.
Από τα μέσα Σεπτεμβρίου, καταγράφεται αυξημένη θνησιμότητα σε ψάρια της οικογένειας Epinephelidae (ροφοί, στήρες και σφυρίδες) με μεγάλο αριθμό νεκρών ψαριών να εκβράζεται στις ακτές και να παρατηρούνται ετοιμοθάνατα ψάρια στην επιφάνεια της θάλασσας.
Οι αναφορές για τα συγκεκριμένα ψάρια προέρχονται κυρίως από την Κρήτη, ειδικότερα τον νομό Λασιθίου, αλλά και από Κυκλάδες, όπως η Τήνος, η Σύρος και η Άνδρος.
Τι δείχνουν τα πρώτα στοιχεία
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Βιολογίας, Βιοτεχνολογίας και Υδατοκαλλιεργειών του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών, οι ενδείξεις παραπέμπουν στην ιογενή εγκεφαλοπάθεια και αμφιβληστροειδοπάθεια, που προκαλείται από τον ιό Betanodavirus, ο οποίος είναι ευρέως διαδεδομένος στη Μεσόγειο και προσβάλλει έντονα τα είδη της οικογένειας Epinephelidae, τα οποία εμφανίζουν αυξημένη ευαισθησία στον ιό.
Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν ασυνήθιστη συμπεριφορά, με τα ψάρια να κινούνται αργά και σε σπειροειδή τροχιά στην επιφάνεια της θάλασσας, συχνά με την κοιλιά προς τα πάνω λόγω διόγκωσης της νηκτικής κύστης. Παρόμοια περιστατικά, μικρότερης όμως έντασης, παρατηρούνται κάθε χρόνο με έξαρση κυρίως το φθινόπωρο.
Η πρώτη καταγραφή για την ιογενή εγκεφαλοπάθεια έγινε το 1979, όταν στον κόλπο Κισσάμου στα Χανιά είχαν εντοπιστεί περίπου πέντε τόνοι νεκρών ψαριών. Τότε, οι επιστήμονες είχαν αποδώσει τη θνησιμότητα σε άλλη αιτία και χρόνια αργότερα αποδείχθηκε ότι ενδείξεις παρέπεμπαν, τελικά, στην ιογενή εγκεφαλοπάθεια.
Να σημειωθεί ότι ο ιός προσβάλλει αποκλειστικά τα ψάρια και δεν μεταδίδεται στον άνθρωπο, συνεπώς δεν υπάρχει κίνδυνος για τη δημόσια υγεία. Ωστόσο, τα νεκρά ψάρια που εκβράζονται στις ακτές δεν πρέπει να καταναλώνονται, καθώς ενδέχεται να έχουν αλλοιωθεί.