Κρίσιμη Σύνοδος του ΝΑΤΟ: Το σκληρό πόκερ Ερντογάν και τα «όπλα» της Αθήνας
Επιμέλεια: Εύη Απολλωνάτου
Σήμερα ξεκινάει στην Μαδρίτη η κρίσιμη Σύνοδος του ΝΑΤΟ, καθώς η Άγκυρα ετοιμάζεται να ξεδιπλώσει την σκληρή στρατηγική της έναντι της ένταξης της Φινλανδίας και της Σουηδίας στην βορειοατλαντική Συμμαχία.
Όλο το προηγούμενο διάστημα η Άγκυρα με τοποθετήσεις της έχει προειδοποιήσει ότι θα ασκήσει βέτο στην είσοδο των δύο νέων μελών. Έτσι σήμερα ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα συναντηθεί σήμερα με την πρωθυπουργό της Σουηδίας Εύα Μαγκνταλένα Άντερσον και με τον πρόεδρο της Φινλανδίας Σάουλι Νιινίστε στη Μαδρίτη για να συζητήσουν το αδιέξοδο.
Ο γενικός γραμματέας του NATO, ο Γενς Στόλτενμπεργκ θα είναι παρών στις συναντήσεις με στόχο να αποτρέψει το ενδεχόμενο η τουρκική αντίθεση στην ένταξη των δύο σκανδιναβικών χωρών στην ατλαντική συμμαχία να επισκιάσει τη σύνοδο.
Σύμφωνα με αναλυτές, η Άγκυρα έχει δει μία «χρυσή» ευκαιρία ενός της Συμμαχίας προκειμένου να αποσπάσει την καλύτερη δυνατή συμφωνία για την ίδια. Με την επιμονή σε βέτο η Τουρκία επιχειρεί να φέρει πιο κοντά την Ουάσινγκτον που επιθυμεί να δει τις δύο χώρες μέσα στο ΝΑΤΟ την στιγμή που η Ρωσία βρίσκεται σε πόλεμο με την Ουκρανία.
Παράλληλα η Τουρκία επιθυμεί να ξεπαγώσει η πώληση των αμερικανικών μαχητικών F-35 που μπλόκαρε μετά την αγορά από την Άγκυρα του ρωσικού πυραυλικού συστήματος S-400. Οι αμερικανοί δεν θέλουν να παραδώσουν αμερικανικά μαχητικά που θα εποπτεύονται από ένα ρωσικό σύστημα, το οποίο θα μπορεί να βρει τα «τρωτά» σημεία τους. Επίσης η Άγκυρα θέλει οι ΗΠΑ να εγκαταλείψουν τους Κούρδους συμμάχους τους στην βόρεια Συρία και γι’ αυτό το τελευταίο διάστημα απειλεί με στρατιωτική επέμβαση στην περιοχή.
Μέχρι στιγμής ο Αμερικανός πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν τηρεί στάση αναμονής και δεν έχει προσεγγίσει τον Τούρκο ομόλογο του. Αν και έχουν γίνει συναντήσεις υψηλόβαθμων αξιωματούχων ο Τζο Μπάιντεν δεν έχει απαντήσει ακόμη ξεκάθαρα αν θα συναντηθεί με τον Ταγίπ Ερντογάν στην Σύνοδο του ΝΑΤΟ. Ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, Τζέικ Σάλιβαν ρωτήθηκε για το ενδεχόμενο συνάντησης και απάντησε ότι μπορεί ο Αμερικανός πρόεδρος να έχει την ευκαιρία δει τον Τούρκο ομόλογο του αν και δεν έχει προγραμματιστεί τίποτα μέχρι στιγμής.
Η Ουάσινγκτον θα περιμένει να δει πως θα εξελιχθεί η συνάντηση του Τούρκου προέδρου με τους ομολόγους του από την Σουηδία και την Φινλανδία προτού παρέμβει. Άλλωστε είναι γνωστό στους διπλωματικούς κύκλους ότι η Άγκυρα πάντα κρατάει κρυφούς άσσους στο μανίκι της τους οποίους εμφανίζει πάντα την τελευταία στιγμή στις διαπραγματεύσεις.
Αναλυτές υποστηρίζουν ότι οι Αμερικανοί δεν θέλουν να μπουν επίσημα στο μέσον της διαμάχης της Συμμαχίας με την Τουρκία διότι τότε αυξάνεται το τίμημα και η Άγκυρα είναι πιθανόν να ζητήσει περισσότερα προκειμένου να πει το «ναι» στην ένταξη των δύο χωρών. Επιπλέον αξιωματούχος του αμερικανικού υπουργείου Άμυνας ανέφερε ανώνυμα στον αμερικανικό Τύπο ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν θεωρεί ότι το ερώτημα είναι πότε θα ενταχθούν στην Συμμαχία τα δύο νέα μέλη και όχι εάν θα γίνει κάτι τέτοιο.
Έτοιμη για όλα η Αθήνα
Όλο το προηγούμενο διάστημα οι διπλωμάτες επιχείρησαν να πείσουν την Άγκυρα να κρατήσει θέματα εκτός της ατζέντας της Συνόδου, η οποία είναι ήδη βεβαρυμμένη εξαιτίας της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Το τελευταίο διάστημα ο τουρκικός Τύπος αναφερόταν σε πληροφορίες που θέλουν τον Ταγίπ Ερντογάν να θέτει θέμα αποστρατικοποίησης των νησιών του Αιγαίου.
Αν και δεν είναι ξεκάθαρο τι θα αποφασίσει να πράξει τελικά ο Τούρκος πρόεδρος η Αθήνα προετοιμάζεται για κάθε ενδεχόμενο. Μάλιστα η ελληνική πλευρά αναμένει ότι ο Ταγίπ Ερντογάν θα θέσει το θέμα του Αιγαίου σε όλες τις διμερείς επαφές που θα έχει στο περιθώριο της Συνόδου.
Έτσι ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος θα βρεθεί για πρώτη φορά με τον Τούρκο ομόλογο του μετά τις σκληρές δηλώσεις του δεύτερου ότι δεν θα ξανασυνομιλήσει μαζί του. Ο πρωθυπουργός θα είναι έτοιμος με στοιχεία και τον χάρτη της Γαλάζιας Πατρίδας προκειμένου να αποδομήσει πλήρως το αφήγημα της Τουρκίας όπως το έπραξε στις Βρυξέλλες αλλά και κατά την συνάντηση του με τον Γερμανό καγκελάριο, Όλαφ Σολτς.
Σύμφωνα με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, Γιάννη Οικονόμου η Αθήνα δεν πηγαίνει στην Σύνοδο με το «ζωνάρι λυμένο για καυγά» αλλά δεν θα αφήσει αναπάντητη καμία τουρκική πρόκληση.
