Ψάχνοντας τον Θεό στο Πράσινο Μίλι – Εκτελείται ο θανατοποινίτης που αλληλογραφούσε με το μητροπολίτη Ναυπάκτου
Από την Κλαίρη Τζωρτζάκη
«Ακόμη και σήμερα μένω κατάπληκτος από την ταχύτητα με την οποία η ζωή μου βγήκε εκτός ελέγχου. Τη μια στιγμή ήμουν ένας επιτυχημένος αθλητής εξαιρετικής κλάσης και ένας πρωτοετής δόκιμος σε ένα σχολείο μεγάλου κύρους, και την άλλη, όλα καταποντίστηκαν με αστραπιαία ταχύτητα…».
Κάπως έτσι ξεκινά την εξιστόρηση της ζωής του ο Φρανκ Τζάρβις Άτγουντ, έγκλειστος στις φυλακές υψίστης ασφαλείας στην Αριζόνα, που πρόκειται να εκτελεστεί στις 8 Ιουνίου. Αυτό που δεν γνώριζε ο νεαρός τότε Φρανκ, όταν στην ηλικία των 16 ετών άφηνε τον εαυτό του να παρασυρθεί από μια συμμορία παραβατών, ήταν ότι θα κατέληγε να περάσει ολόκληρη τη ζωή του πίσω από τα κάγκελα, προσπαθώντας να αποδείξει μάταια ότι είναι αθώος.
«Τα δεκαοχτώ μου χρόνια τα έκλεισα στο αναμενόμενο μέρος: στη φυλακή», έγραψε ο Άτγουντ, που σήμερα, 66 ετών πια, βλέπει την αντίστροφη μέτρηση να έχει πλέον ξεκινήσει, τέσσερις σχεδόν δεκαετίες μετά την καταδίκη του σε θάνατο.
Η έλλειψη άλλοθι αλλά και το βεβαρημένο ποινικό μητρώο του (είχε ήδη στην πλάτη του μια καταδικαστική απόφαση με αναστολή για σεξουαλική παρενόχληση ανηλίκου) ήταν αρκετά για να συλληφθεί ως ο βασικός ύποπτος στην απαγωγή και τη δολοφονία ενός 8χρονου κοριτσιού, στην Αριζόνα. Η εξαφάνιση της Βίκι Λιν Χόσκινσον τον Σεπτέμβριο του 1984, την ώρα που πήγαινε με το ποδήλατό της να ταχυδρομήσει μια ευχετήρια κάρτα γενεθλίων στη θεία της, σήμανε συναγερμό στην Τουσόν, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη στην πολιτεία της Αριζόνα. Παρά το γεγονός ότι αυτόπτης μάρτυρας είχε περιγράψει στους αστυνομικούς μια γυναίκα να αρπάζει το κορίτσι, η μαρτυρία του θεωρήθηκε ότι δεν είχε σχέση με την υπόθεση και οι Αρχές προχώρησαν στη σύλληψη του 28χρονου τότε Άτγουντ, τον οποίο τοποθετούσε στη σκηνή του «εγκλήματος» ένας δάσκαλος δημοτικού σχολείου της περιοχής που τον είχε δει να κινείται ύποπτα την ημέρα της εξαφάνισης. Μερικούς μήνες αργότερα, περιπατητής βρήκε τυχαία στην έρημο το κρανίο του άτυχου κοριτσιού και ο Άτγουντ καταδικάστηκε σε θάνατο το 1987.
Στη δίκη που διεξήχθη σε άλλη πόλη της Αριζόνα, λόγω της εκρηκτικής κατάστασης που είχε διαμορφωθεί στην Τουσόν, ο Φρανκ Άτγουντ δήλωσε αθώος. Στα χρόνια που ακολούθησαν προσπάθησε να αποδείξει ότι αποτέλεσε τον «αποδιοπομπαίο τράγο» σε μια υπόθεση που είχε συγκλονίσει και τρομάξει την τοπική κοινωνία, για την οποία γρήγορα έπρεπε να βρεθεί ο ένοχος. Με συνεχόμενες προσφυγές του αγωνίστηκε για τη δικαστική επανεξέταση της υπόθεσής του, ωστόσο οι αγωνιώδεις προσπάθειές του απορρίπτονταν η μία μετά την άλλη, παρότι τα στοιχεία που είχε συγκεντρώσει στα χέρια του έχουν δημιουργήσει σοβαρές αμφιβολίες για την ενοχή του.
Προ ημερών, το Ανώτατο Δικαστήριο της Αριζόνα εξέδωσε στο όνομά του ένταλμα εκτέλεσης. Στις 8 Ιουνίου ο Φρανκ Άτγουντ θα είναι ο δεύτερος κρατούμενος που θα εκτελεστεί μέσα στο 2022 μετά από μία περίοδο 8ετούς παύσης των εκτελέσεων στην πολιτεία αυτή των ΗΠΑ, λόγω της θύελλας αντιδράσεων που είχε προκαλέσει ο μαρτυρικός θάνατος του δολοφόνου Τζο Γουντ το 2014.
«Η ημέρα που θα εκτελεστεί θα είναι η έναρξη ενός καινούργιου κεφαλαίου στη ζωή μου. Ενός κεφαλαίου στο οποίο εκείνος δεν θα βρίσκεται πια μέσα» δήλωσε με ανακούφιση την περασμένη εβδομάδα η μητέρα της 8χρονης Βίκι, Ντέμπι Κάρλσον, όταν ενημερώθηκε για την απόφαση της εκτέλεσης. «Δικαιοσύνη που καθυστερεί είναι δικαιοσύνη που δεν αποδίδεται», είπε ενώ πρόσθεσε πως μόνο ο Θεός μπορεί να την κρίνει για την επιθυμία της να εκτελεστεί μετά από τόσα χρόνια ο Φρανκ Άτγουντ.
Ο «Αντώνιος της Ερήμου»
Στα χέρια του ίδιου Θεού έχει εναποθέσει τη ζωή του και ο 66χρονος μελλοθάνατος ο οποίος κάτω από ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες μελέτησε τον Χριστό και βαφτίστηκε ορθόδοξος (ήταν προτεστάντης) λαμβάνοντας το όνομα Αντώνιος. Αθώος ή ένοχος, ο καθηλωμένος πλέον σε αναπηρικό καροτσάκι Άτγουντ, σίγουρα δεν είναι ο ίδιος άνθρωπος με εκείνον που καταδικάστηκε σε θάνατο τριάντα πέντε χρόνια πριν. Και προφανώς δεν θα εκτελεστεί ο ίδιος άνθρωπος.
Μέσα από το κελί του, ο Άτγουντ ανακαλύπτει τον μητροπολίτη Λεμεσού, Αθανάσιο, με τον οποίο αρχίζει να αλληλογραφεί. Εκείνος τον φέρνει σε επαφή με το πρώτο ανδρικό μοναστήρι που ίδρυσε ο γέροντας Εφραίμ στην έρημο της Αριζόνας. Ο ηγούμενος του μοναστηριού επισκέπτεται τακτικά τον κατάδικο, είναι εκείνος που τον βαπτίζει και είναι επίσης ο μόνος στον οποίο σήμερα έχει επιτραπεί να τον βλέπει κατά τις τελευταίες ημέρες της ζωής του.
Κάπως έτσι, μέσα στις σκληρότατες φυλακές της Αριζόνα, ο Φρανκ Άτγουντ ή Αντώνιος, μοναχογιός ενός στρατιωτικού από τη Νότια Καλιφόρνια που είχε ξεκινήσει τη ζωή του με τις καλύτερες προοπτικές και κατέληξε θανατοποινίτης, πραγματοποίησε στροφή 180 μοιρών, μετανοώντας για κάθε αδίκημα που είχε διαπράξει. Επιπλέον, συνέχισε το σχολείο που είχε διακόψει στην εφηβεία του, παίρνοντας πτυχίο από το κολέγιο της Αριζόνα, ακολούθησαν σπουδές γύρω από τις Τέχνες στο Πανεπιστήμιο του Οχάιο, πτυχίο Αγγλικής Φιλολογίας και Νομικής, μάστερ Λογοτεχνίας, ενώ τα τελευταία χρόνια σπουδάζει Θεολογία θέλοντας να αποκτήσει διδακτορικό κι έχει γράψει 6 βιβλία τα οποία υπογράφει ως «Αντώνιος της Ερήμου». Κι όλα αυτά, έχοντας στο πλευρό του τη Ραχήλ, η οποία επίσης βαφτίστηκε χριστιανή ορθόδοξη και πήρε το όνομα Σάρα, μια άλλοτε αθλήτρια μεγάλων αποστάσεων που λόγω ενός ατυχήματος είχε καθηλωθεί όταν διεξαγόταν η δίκη του κι έτσι την παρακολούθησε έως το τέλος με αποτέλεσμα να πειστεί για την αθωότητά του.
Η νεαρή γυναίκα άρχισε να επικοινωνεί μαζί του και με τη βαθιά πίστη της στον Θεό τον βοήθησε να αντέξει τις απάνθρωπες συνθήκες μέσα στη φυλακή στρέφοντάς τον προς την πνευματική ζωή. Με το πέρασμα των ετών αναπτύχθηκε ισχυρός δεσμός μεταξύ τους. Παντρεύτηκαν το 1991, κυρίως για να αποκτήσει η Ραχήλ το δικαίωμα να τον επισκέπτεται ως σύζυγός του. Αυτή την κοινή πολύχρονη πορεία τους μετέφεραν σε ένα βιβλίο που έγραψαν μαζί και κυκλοφόρησε πέρυσι στην Ελλάδα με τίτλο «Φως μέσα από τα κάγκελα», από τις εκδόσεις ΑΘΩΣ.
Η επιστολή στον μητροπολίτη Ναυπάκτου
Με αφορμή την απόφαση εκτέλεσης του Φρανκ Άτγουντ ο μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιερόθεος, μέσα από ένα συγκλονιστικό κείμενό του στην ιστοσελίδα orthodoxianewsagency.gr, αποκάλυψε πως αλληλογραφεί με τον θανατοποινίτη επί σειρά ετών, ενώ του είχε στείλει προ ημερών επιστολή ζητώντας του να προσευχηθεί για εκείνον. «Στο γράμμα του έχει τρία αιτήματα. Με το ένα με παρακαλεί να προσευχηθώ να γίνει κάτι και να μην πιει “το ποτήριο της εκτέλεσης”» σημείωνε ο μητροπολίτης.
«Το δεύτερο αίτημα είναι: “Αν ο Θεός, στην άπειρη αγάπη και σοφία Του, ξέρει ότι είναι το καλύτερο για μένα να εκτελεσθώ για να περάσω από τα τελώνια και να μπω στον Παράδεισο, Σας παρακαλώ να προσευχηθείτε να έχω δύναμη για να αντέξω μέχρι το τέλος, για να είμαι γενναίος και να έχω εμπιστοσύνη στον Θεό!”.
Το τρίτο αίτημα είναι να του δώσω την “τελική συμβουλή”. Γράφει: “Επίσης θα ήθελα πάρα πολύ να ακούσω οποιαδήποτε τελική συμβουλή που μπορείτε να μου δώσετε. Σας παρακαλώ! Ο χρόνος είναι λίγος”».
Η αλληλογραφία του μητροπολίτη Ναυπάκτου με τον Αντώνιο άρχισε το 2015 όταν ο μητροπολίτης Λεμεσού του έστειλε το βιβλίο του «Oρθόδοξη Ψυχοθεραπεία».
«Είχε ήδη μετανοήσει, είχε ήδη βαφτιστεί, όταν μου έστειλε την πρώτη του επιστολή», είπε στην «ON time» ο σεβασμιότατος κ. Ιερόθεος και πρόσθεσε: «“Έχω κάνει πολλά αλλά αυτό δεν το έχω κάνει’’ μου είπε. Εγώ τον αντιμετώπισα ως ιερέας, ως ένας πνευματικός πατέρας με αγάπη, να τον προετοιμάσω για όλα. Ήταν άλλη η αποστολή μου, να τον βοηθήσω να αντέξει, να καταλάβει τα λάθη του γενικότερα, και ότι δεν είμαστε μόνιμοι στη ζωή. Σε μια επιστολή τού έγραφα “εσύ είσαι θανατοποινίτης αλλά όλοι μια μέρα θα πεθάνουμε”. Έκανα μια ποιμαντική πολύ δύσκολη γιατί άλλο να μιλάς σε έναν άνθρωπο που είναι ευτυχισμένος και χαρούμενος και άλλο να μιλάς σε έναν πονεμένο, κλεισμένο μες στη φυλακή υψίστης ασφαλείας, σε ένα κελί χωρίς παράθυρα».
Όπως είπε ο μητροπολίτης, η μεγαλύτερη αγωνία του ανθρώπου αυτού, όπως αποτυπώνεται στις επιστολές του, είναι η ώρα του θανάτου του: «Να συναντήσει τον Χριστό χωρίς ο Χριστός να τον τιμωρήσει».
Και ως προς την τελευταία συμβουλή που θα μπορούσε να του δώσει, μη θέλοντας να προχωρήσει σε λεπτομέρειες, ο μητροπολίτης Ναυπάκτου ανέφερε: «Να έχει θάρρος. Θέλει τώρα να συναντήσει τον Χριστό. Έχει την αίσθηση ότι δεν πάει στο τίποτα. Ότι φεύγει και πάει στον Χριστό. Είναι δύσκολο να καθοδηγήσεις έναν τέτοιο άνθρωπο. Είμαι 50 χρόνια στην πνευματική πατρότητα, πρώτη φορά αντιμετωπίζω κάτι τέτοιο: να προσπαθείς να βοηθήσεις έναν άνθρωπο που πρόκειται να εκτελεστεί. Τα παλαιότερα χρόνια πήγαινε ο ιερέας και κοινωνούσε τον κατάδικο το προηγούμενο βράδυ. Αυτός ο άνθρωπος προετοιμάζεται πάρα πολλά χρόνια γι’ αυτό».
Η θανατική ποινή
* Ο Φρανκ Άτγουντ έχει δικαίωμα να επιλέξει τον θάνατό του (θανατηφόρα ένεση ή θάλαμος αερίων), καθώς είχε καταδικαστεί πριν από το 1992. Χθες, μέσω του δικηγόρου του, δήλωσε ότι επιθυμεί να εκτελεστεί με αέριο άζωτο.
* Μετά τη δολοφονία της κόρης της, η Ντέμπι Κάρλσον πρωτοστάτησε το 2000 στη δημιουργία του συστήματος Amber Alert στη Νότια Αριζόνα.
* Σε δημοσκόπηση που έγινε στις ΗΠΑ το 2019 διαπιστώθηκε πως όταν οι ερωτώμενοι μπορούν να επιλέξουν μεταξύ της θανατικής ποινής και της ισόβιας κάθειρξης (αλλά χωρίς δυνατότητα αποφυλάκισης), το 60% δήλωσε ότι θεωρεί καλύτερη ποινή για φόνο την ισόβια κάθειρξη.
* Το «Πράσινο μίλι» στην πραγματικότητα είναι το «τελευταίο μίλι» που διανύουν οι θανατοποινίτες στις φυλακές. Στην ομώνυμη ταινία, το τελευταίο μίλι της Λουιζιάνας ονομαζόταν «πράσινο» λόγω του πράσινου μουσαμά στο διάδρομο που οδηγούσε από τα κελιά στο χώρο εκτέλεσης.
*Δημοσιεύθηκε στην ΟΝ ΤΙΜΕ Σαββατοκύριακο στις 21/5
