Ο Πασχάλης Τόνιος στο Μέγαρο Μουσικής
Μια διαφορετική μουσική παράσταση
Μεγάλη επιτυχία σημείωσε ο Πασχάλης Τόνιος τραγουδώντας «Τα τραγούδια του γένους» στη κατάμεστη αίθουσα διδασκαλίας του Μέγαρου Μουσικής. Το κοινό δεν σταματούσε να χειροκροτά τον συνθέτη, ενώ στο τέλος όλοι όρθιοι ζητούσαν “κι άλλο”.
Όπως είπε ο Πασχάλης Τόνιος «Είναι πολύ παρήγορο που αυτή η εθνική μουσική, η οποία είναι η μητέρα όλης της μετέπειτα μουσικής μας και είναι συνδεδεμένη με την ιστορία μας, την κουβαλάμε όλοι οι Έλληνες κι ας μην την ακούμε συχνά. Αυτή όμως μένει εκεί αγέρωχη στους καιρούς. Τραγούδια και ήχοι ενός γενετικού κώδικα που συνεχίζει τον ελληνισμό ανά τους αιώνες».
Μια διαφορετική μουσική παράσταση αφού για πρώτη φορά ακούστηκαν τα ιστορικά αιωνόβια τραγούδια μας, γυμνά με έναν ιδιαίτερο και λιτό τρόπο, έτσι ώστε να αναδεικνύεται η μουσική τους αξία και το μεγαλείο τους. Με λίγα λόγια είναι ο πρόγονος όπως τον περιγράφει ο Ν. Καζαντζάκης στην ασκητική του: «Η κραυγή που γροικάς δεν είναι δική σου. Δεν μιλάς εσύ. Μιλούν αρίφνητοι (αμέτρητοι) πρόγονοι με το στόμα σου. Δεν πεθυμάς εσύ. Πεθυμούν αρίφνητες γενιές απόγονοι με την καρδιά σου. Οι νεκροί σου δεν κείτουντε στο χώμα. Γενήκαν πουλιά, δέντρα, αέρας. Κάθεσαι στον ίσκιο τους, θρέφεσαι με τη σάρκα τους, αναπνέεις στο χνώτο τους. Γενήκαν ιδέες και πάθη και ορίζουν τη βουλή σου και την πράξη».
Ο Ίωνας Δραγούμης ο ελληνοκεντρικός αυτός στοχαστής, στις αρχές του περασμένου αιώνα έλεγε τα εξής: «Πήγαινε στα δημοτικά τραγούδια, στη δημοτική τέχνη και στη χωριάτικη και λαϊκή ζωή, για να βρεις τη γλώσσα σου και την ψυχή σου και με αυτά τα εφόδια, αν έχεις ορμή μέσα σου και φύσημα, θα πλάσεις ότι θέλεις, παράδοση και πολιτισμό και αλήθεια και φιλοσοφία».
Ενώ ο Φώτης Κόντογλου τόνιζε ότι: «Ένας λαός που έχει χάσει την παράδοσή του, είναι σαν τον άνθρωπο που έχει χαμένο το μνημονικό του, που έχει πάθει αμνησία».
Ο καθηγητής της νεοελληνικής λογοτεχνίας στο πανεπιστήμιο της Θεσσαλίας Βασίλης Αναγνωστόπουλος πολύ σοφά λέει: «Μην εμπιστεύεστε όσους περιφρονούν την παράδοση. Είναι άνθρωποι αστόχαστοι και επιζήμιοι για το λαό».
Παιδεία παράδοσης ή αλλιώς κατά τον Πλάτωνα «παιδεία νου», η κινητήριος δύναμη κοινωνικής λειτουργίας και «πολιτείας ορθής», η οποία καλύπτει το σύνολο της ανάπτυξης του ανθρώπου και όχι μονάχα την αφομοίωση πληροφοριών και την
απόκτηση δεξιοτήτων. Να ζεις, να αναπτύσσεσαι, να εξελίσσεσαι και τελικά ευτυχώς και αίσια να (εκ)παιδεύεσαι μέσα από την ταυτότητά σου, την παράδοση.
Στην παράδοσή μας, σε αυτήν την πλούσια σε αξίες και ιδανικά καθημερινότητα των προγόνων μας, των παππούδων μας και των δικών τους, συναντά κανείς έννοιες και συναισθήματα πρωτόγνωρα και αυθεντικά, αποκυήματα φαντασίας και σουρεαλιστικών ιστοριών, προϊόντα μυθοπλασίας, δρώμενα διονυσιακά βαπτισμένα με το λαμπρό αρχαιοελληνικό στοιχείο, που όμως με την πάροδο των χρόνων, προσαρμόστηκαν και αφομοιώθηκαν με χριστιανικά επιχρίσματα στις ζωές απλών αλλά κυρίως σοφών ανθρώπων.
Η ώθηση που δόθηκε στην πνευματική μας δημιουργία ήταν ανυπολόγιστη. Δεν θα υπήρχε ούτε Σολωμός, ούτε Παλαμάς, ούτε Ελύτης ούτε Κόντογλου, ούτε Τσαρούχης, χωρίς την αυθεντική καταγραφή –για πρώτη φορά στην Ελληνική Ιστορία– του λαϊκού μας πολιτισμού.
Στην αφήγηση της Δημοτικής ποίησης ήταν ο Γρηγόγης Βαλτινός, προλόγισε ο Ποιητής Τίτος Πατρίκιος, στο Πιάνο ήταν ο Γιώργος Παπαχριστούδης.
