Τάκης Χρυσικάκος: Zούμε μια πνευματική παρακμή
Τάκης Χρυσικάκος: Zούμε μια πνευματική παρακμή. Ο γνωστός ηθοποιός σε μια εξομολόγηση ψυχής στην “ONtime Σαββατοκύριακο”
Τάκης Χρυσικάκος: Zούμε μια πνευματική παρακμή. Είναι μάγκας με… φλέβα αριστοκράτη. Ένας υπέροχος τζέντλεμαν του θεάτρου και ταυτόχρονα φιλόσοφος της ζωής, που έχει κρατήσει μέσα του την αυθεντικότητα και την απλότητα, με τις καθαρές αξίες του «λαϊκού παιδιού» από την Κοκκινιά όπου μεγάλωσε, μέσα στην εργατιά. Ο Τάκης Χρυσικάκος, σταρ μιας ολόκληρης εποχής στην τηλεόραση και το θέατρο, λατρεύτηκε από χιλιάδες κορίτσια που τον πολιορκούσαν, αλλά πατούσε πολύ γερά στα πόδια του και ήξερε τι ήθελε. Παρολαυτα και εκείνος κάποια στιγμή μπλέχτηκε στα δίχτυα της κατάθλιψης.
Τάκης Χρυσικάκος: Zούμε μια πνευματική παρακμή
Έτσι, έφτασε μισό αιώνα ζωής πάνω στο σανίδι υπηρετώντας με αφοσίωση σπουδαίους ρόλους, πάντα με μια δική του ξεχωριστή κριτική ματιά στη ζωή και στην τέχνη, αδιαφορώντας για τα φτηνά… περιτυλίγματα. Αν και πέρασε από τη μεγάλη λάμψη της δημοσιότητας, τα φώτα και τα… τερτίπια της δεν τον τύφλωσαν. Δούλεψε πολύ και παρέμεινε γνήσιος «εργάτης» της τέχνης, που γεύτηκε τις χαρές αλλά και τις λύπες της. Σε μια συνέντευξη ψυχής, μίλησε στην «ΟΝ time Σαββατοκύριακο» για πολλές αλήθειες, αλλά και για πληγές της ζωής του, για το… ξεχαρβάλωμα της εποχής μας και την πνευματική κατρακύλα, για τη στιγμή της μεγάλης πίστης του και τα όρια που ξεπέρασε, την κατάθλιψη, την ακραία δημοσιότητα και τις σεξουαλικές παρενοχλήσεις, ενώ με απόλυτη ειλικρίνεια μας αποκάλυψε πως μπορεί τότε οι γυναίκες να έτρεχαν πίσω του με λατρεία, αλλά αυτές οι λίγες που ερωτεύτηκε και αγάπησε τον απάτησαν όλες!
Κάθε Σάββατο και Κυριακή, στο θέατρο «Τόπος Αλλού», παρουσιάζετε το τελευταίο αριστούργημα του Νίκου Καζαντζάκη «Αναφορά στον Γκρέκο». Στο έργο αυτό, εκτός από τη συγκλονιστική ερμηνεία σας, έχετε κάνει και τη θεατρική διασκευή/σκηνοθεσία και το πρωτοπαρουσιάσατε πριν από δέκα χρόνια, με πολύ μεγάλη επιτυχία. Μιλήστε μας γι’ αυτό.
Η θεατροποιημένη αφήγηση που υπηρετώ τα τελευταία χρόνια, κάνοντας τις δικές μου παραστάσεις, είναι μια δουλειά στην οποία πιστεύω απόλυτα. Είναι κάτι το οποίο υπηρετώ με πολλή αγάπη και πίστη, γιατί υπάρχει μεγάλο πρόβλημα αυτή τη στιγμή παγκοσμίως στους θεατρικούς συγγραφείς -και όχι μόνο-, καθώς ζούμε μια πνευματική παρακμή. Η «Αναφορά στον Γκρέκο» προέκυψε ξανά όταν η Νίκη Σταύρου έδωσε τα πνευματικά δικαιώματα στον εκδοτικό οίκο Διόπτρα και ζήτησαν από σκηνοθέτες και άλλα πρόσωπα που έχουν ασχοληθεί με τον Καζαντζάκη να μιλήσουν σε εκδήλωση στον Ιανό. Με κάλεσαν και με παρακάλεσαν να διαβάσω ένα απόσπασμα από την «Αναφορά στον Γκρέκο». Τους διάβασα την εισαγωγή από την παράσταση που έχω κάνει, γιατί έπειτα από τόσα χρόνια δεν τη θυμόμουν. Είδα την τρομακτική απήχηση που είχε αφενός στον κόσμο και αφετέρου τη δική μου συγκίνηση και αφύπνιση -ξυπνήσανε μέσα μου πράγματα- και είπα «πρέπει να το ξανακάνω». Κι έτσι άρχισα να το ξαναδουλεύω. Από τις αρχές του χειμώνα έκανα παραστάσεις στην περιφέρεια – και σε απομακρυσμένα μέρη. Αυτό ήταν πολύ σημαντικό, γιατί θίασοι πηγαίνουν στην περιφέρεια συνήθως μόνο το καλοκαίρι.
Είναι ένα έργο πάντα επίκαιρο. «Αλάκερη η ψυχή μου μια κραυγή κι όλο μου το έργο το σχόλιο στην κραυγή αυτή. Φωνάζω τη μνήμη να θυμηθεί», γράφει ο Καζαντζάκης.
Η μνήμη συνδέει τα πράγματα. Είναι η αλυσίδα και αλίμονο όταν κοπεί, που πολλές φορές γίνεται αυτό από υπέρμετρη φιλοδοξία ή μια τάση ανατροπής. Η αλυσίδα δεν πρέπει να κόβεται. Και μετά λέει: «…περμαζώνω από τον αέρα τη ζωή μου, στέκουμαι σαν στρατιώτης και κάνω την αναφορά μου στον Γκρέκο»… όπως ακριβώς βγαίνει ένας στρατιώτης στο λόχο του και κάνει την αναφορά στο λοχαγό. Και συνεχίζει λέγοντας για τον Γκρέκο: «…γιατί αυτός είναι ζυμωμένος από το ίδιο κρητικό χώμα με μένα και καλύτερα απ’ όλους τους αγωνιστές που ζουν ή που έχουν ζήσει μπορεί να με νιώσει». Ο Καζαντζάκης αισθάνεται ότι πρέπει να τα πει σε αυτόν, γιατί το λέει στην «Αναφορά» του τι αγώνα και πόσο κυνηγητό πέρασε στη ζωή του. Ο Θεοτοκόπουλος κατηγορήθηκε ως αιρετικός, το ίδιο και ο Καζαντζάκης και κυνηγήθηκε λυσσαλέα. Πρόκειται για το τελευταίο έργο του πριν πεθάνει και είναι το απόσταγμα από όλη αυτή την αναζήτηση. Ο Καζαντζάκης ήταν ένας στοχαστής που δεν έπαιρνε a priori το ότι μας τα λένε έτσι τα πράγματα και τα ακολουθούμε. Έψαχνε. Ταξίδεψε για να γνωρίσει όλες τις πολιτικές φιλοσοφίες και τις θρησκείες. Βλέπουμε πως έχει τρομερή πίστη και λατρεία στον Χριστό.
Λατρεία στον Χριστό ο Καζαντζάκης;
Ναι. Λέει, όταν πήγε στην Ιερουσαλήμ και σε όλα εκείνα τα ιερά μέρη: «Ένιωθα με τόσο πόνο, με τόση γλύκα να πέφτει στάλα στάλα το αίμα του Χριστού στην καρδιά μου». Το αιρετικός προήλθε από κάποιους φανατικούς παπάδες για τον «Τελευταίο Πειρασμό», το Βατικανό τον αποκήρυξε και αυτό το χρησιμοποίησαν οι παπάδες και ζήτησαν να τον αφορίσει το Πατριαρχείο, γιατί μόνο αυτό μπορεί να το κάνει. Αρνήθηκε ο τότε Πατριάρχης Αθηναγόρας με το επιχείρημα ότι η βιβλιοθήκη του Πατριαρχείου κοσμείται από τα βιβλία του Καζαντζάκη.
Πόσο ήρθατε σε σύγκρουση μελετώντας τον Καζαντζάκη, που τον χαρακτήρισαν αιρετικό και άθεο;
Μα, δεν υπάρχει αυτό. Ο Καζαντζάκης κάθε άλλο παρά αιρετικός και άθεος υπήρξε. Μάλιστα, σε επιστολή που απηύθυνε στα μέλη της Ιεράς Συνόδου που ήθελαν να τον αφορίσουν, έγραψε: «Μου δώσατε μια κατάρα, άγιοι πατέρες, σας δίνω μια ευχή: Να ’ναι η συνείδησή σας τόσο καθαρή όσο η δική μου και να ’στε τόσο ηθικοί και θρήσκοι όσο είμαι εγώ». Αυτό τα λέει όλα. Το πρόβλημα με τη θρησκεία είναι ότι εν μέρει κάποιοι έχουν δίκιο στο ότι όλες οι θρησκείες δεν ανέχονται τη μυθοπλασία. Και ο Καζαντζάκης στον «Τελευταίο Πειρασμό» και σε άλλα έργα του κάνει μυθοπλασία με τον Χριστό. Στην «Αναφορά στον Γκρέκο» λέει πως, όταν ήταν μικρός με τη μητέρα του, καθόταν στο σκαμνάκι του, εκείνη στην καρέκλα της πλάι στο παράθυρο και μιλούσαν. «Και πότε η μητέρα μου διηγιόταν για τον πατέρα της, για το χωριό που γεννήθηκε και πότε εγώ τής στορούσα τους βίους των αγίων που είχα διαβάσει και ξόμπλιαζα τη ζωή τους με τη φαντασία μου, δε μ’ έφταναν τα μαρτύριά τους, έβαζα κι από δικού μου». Δηλαδή, από μικρός έφτιαχνε ιστορίες, η φαντασία του δεν μπορούσε να σταματήσει, οπότε έφτιαχνε ιστορίες και με τους αγίους για τους οποίους διάβαζε μανιωδώς.
Η συνέχεια στην “ONtime Σαββατοκύριακο”.