Κώστας Σημίτης: Οι άγνωστες πτυχές της ζωής του

Πέθανε στον ύπνο του, χωρίς να καταλάβει ότι «φεύγει». Ο 88χρονος πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης δεν αντιμετώπιζε κάποιο πρόβλημα υγείας, αλλά από τον Μάρτιο του 2023, όταν έχασε το μεγαλύτερό του αδελφό Σπύρο Σημίτη, πρότυπό του και μέντορά του, είχε αρχίσει να καταρρέει ψυχολογικά, σύμφωνα με το περιβάλλον του. Διετέλεσε πρωθυπουργός κατά το κρίσιμο διάστημα από το 1996 έως το 2004, χρόνια μετεξέλιξης της Ελλάδας από κάθε άποψη. Δεν ήταν μόνο μια εποχή όπου έπνεε ο αέρας του εκσυγχρονισμού με τα μεγάλα έργα, την προετοιμασία για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, το γεγονός ότι η Ελλάδα βρέθηκε στον πυρήνα της Ευρώπης με την υιοθέτηση του ευρώ και τη μεγάλη νίκη της εισόδου της Κύπρου στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Ήταν επίσης και η εποχή με την κρίση στα Ίμια και το φιάσκο με τις μετοχές-φούσκες στο Χρηματιστήριο.

Ο Κώστας Σημίτης γεννήθηκε στον Πειραιά στις 23 Ιουνίου 1936. Ο πατέρας του ήταν υπουργός στην «Κυβέρνηση του Βουνού», η μητέρα του επικεφαλής οργάνωσης γυναικών πριν από τον πόλεμο και στη διάρκεια της Κατοχής.

Σπούδασε νομικά και οικονομικά στη Γερμανία και στην Αγγλία, όπου γνώρισε τη σύζυγό του Δάφνη Σημίτη, το γένος Αρκαδίου. Μαζί πορεύτηκαν για περισσότερα από εξήντα χρόνια και απέκτησαν δύο κόρες, τη Φιόνα και τη Μαριλένα. Ο ίδιος περιβαλλόταν από γυναίκες και τις τιμούσε από παιδί. Όπως γράφει στην πολιτική αυτοβιογραφία του με τίτλο «Δρόμοι Ζωής», στη γειτονιά του, στην Πλατεία Αμερικής, ποτέ δεν θέλησε να προσεγγίσει το καφενείο που βρισκόταν στη διασταύρωση της Αγίου Μελετίου με την Αχαρνών. «Όχι μόνο γιατί δεν είχα λόγο να βρίσκομαι εκεί, αλλά και γιατί με φόβιζε η αποκλειστικά ανδρική παρουσία, το βαρύθυμο ύφος των θαμώνων και τα σύννεφα καπνού» ανέφερε χαρακτηριστικά.

Ο νονός του ο πρίγκιπας

Δεν είναι ευρύτερα γνωστό, αλλά τον Κώστα Σημίτη τον είχε βαφτίσει ο πρίγκιπας Πέτρος, γιος του πρίγκιπα Γεώργιου και της πριγκίπισσας Μαρίας Βοναπάρτη. Σύμφωνα με την οικογένεια Σημίτη, ο πατέρας του ήταν φίλος με το γιατρό της βασιλικής οικογένειας, που είχε δημοκρατικές πεποιθήσεις και ήταν φίλος του πρίγκιπα Πέτρου, ο οποίος διέφερε από την υπόλοιπη βασιλική οικογένεια, επιλέγοντας έναν άλλο τρόπο ζωής. Μέσω εκείνου του γιατρού έγινε η γνωριμία με τον πατέρα του και, όταν σε κάποια κοινωνική εκδήλωση του 1936, στην οποία παρευρέθηκαν και οι δύο, ο πρίγκιπας έμαθε για τη γέννηση του δεύτερου γιου του Γιώργου Σημίτη, ζήτησε να τον βαφτίσει κι εκείνος δέχτηκε. Ο Κώστας Σημίτης βαφτίστηκε σε ηλικία περίπου ενός έτους, στην εκκλησία του Αγίου Διονυσίου Αρεοπαγίτου, στην οδό Σκουφά.

Η γνωριμία με τη Δάφνη

Με τη Δάφνη γνωρίστηκαν την άνοιξη του 1961 στο πάρτι ενός φίλου. Ο Κώστας Σημίτης είχε αναφέρει στην πολιτική αυτοβιογραφία του με τίτλο «Δρόμοι Ζωής» για τη σύζυγό του: «Τα πάρτι και οι χοροί ήταν συνήθως περιστάσεις όπου μπορούσες να γνωρίσεις μια κοπέλα. Καθόμασταν με τη Δάφνη στο ίδιο τραπέζι, σε μια παρέα γνωστών μου. Μου άρεσε. Δεν είχε το προσποιητό ύφος με το οποίο κάλυπταν την ανασφάλειά τους οι κοπέλες εκείνης της εποχής. Ήταν φυσική, χαμογελαστή και βέβαια πολύ όμορφη, με λεπτά χαρακτηριστικά. Της πρότεινα να ξανασυναντηθούμε έπειτα από λίγες μέρες, όπως και έγινε. Από τότε αναπτύχθηκε μεταξύ μας μια σταθερή φιλία και σύντομα μια όλο και πιο δυνατή συμπάθεια. Συναντιόμασταν τακτικά, πηγαίναμε μαζί σε θέατρα, κινηματογράφους, εκδρομές, αλλά όλο και συχνότερα χωρίς πρόγραμμα. Μας αρκούσε να είμαστε μαζί. Έτσι ασυναίσθητα, φυσικά, ερωτευτήκαμε. Τρία χρόνια μετά, τον Αύγουστο του 1964, παντρευτήκαμε».

«Με τη Δάφνη ήμασταν διαφορετικοί χαρακτήρες. Εγώ προσεκτικός, εκείνη αυθόρμητη, εγώ προσανατολισμένος σε όσα με ενδιέφεραν, εκείνη πιο ανοιχτή στο περιβάλλον και σε διάφορες πλευρές της ζωής, εγώ πιο συγκεντρωμένος σε όσα διάβαζα και δούλευα, εκείνη με πολλή προσοχή στην αισθητική, στην αρμονία και στο ωραίο. (…) Γίναμε ένα δεμένο ζευγάρι, με τον καθένα μας να έχει τις δικές του απόψεις και τη δική του διακριτή προσωπικότητα. Κανένας δεν επιδίωκε να επιβληθεί στον άλλο. Το διαφορετικό και το κοινό προσέδωσαν σταθερότητα στη σχέση μας και στην ευτυχία που αισθανόμασταν προχωρώντας μαζί στο δρόμο της ζωής. Τα όσα ακολούθησαν με την πολιτική μου δραστηριότητα δεν χαλάρωσαν το δεσμό μας» αναφέρει σε άλλο σημείο.

Στη χορωδία του σχολείου

Αγαπούσε βαθιά την τέχνη και μάλιστα είχε κάνει και ο ίδιος μια απόπειρα ενασχόλησης με αυτή συμμετέχοντας στη χορωδία του σχολείου στην Αθήνα. Ο ίδιος έχει διηγηθεί μια ιστορία στη δημοσιογράφο Κατερίνα Ανέστη… Τραγουδούσε εντελώς φάλτσα, όμως ο καθηγητής νόμιζε ότι η φωνή προέρχεται από τον μπροστινό του και τον σταμάτησε δίνοντάς του ένα χαστούκι στον αυχένα. Δεκαετίες μετά, όταν συναντήθηκαν, ο Κώστας Σημίτης παραδέχτηκε στο συμμαθητή του ότι εξαιτίας του έφαγε το άδικο χαστούκι.

Οι αγαπημένες συνήθειες

Ο Κώστας Σημίτης, ο οποίος έκανε τις δικές του επαναστάσεις, ξεκίνησε από βομβιστής την περίοδο της χούντας και ως πρωθυπουργός εισήγαγε τον πολιτικό όρο «εκσυγχρονισμός» στην Ελλάδα, ήταν ένας άνθρωπος που του άρεσαν οι συνήθειες.

Η σύζυγός του Δάφνη, με την οποία γνωρίστηκαν και ερωτεύτηκαν όταν έκαναν σπουδές στο London School of Economics, είχε απαιτήσει να μη μιλάνε ποτέ πολιτικά στις ιδιωτικές συναντήσεις τους, κάτι που έγινε σεβαστό απ’ όλους τους φίλους τους. Διαφύλαξε τις χαλαρές στιγμές που είχε ανάγκη και ήταν η μόνη που τον φώναζε «Κωνσταντίνο».

Όταν ήταν στο Μέγαρο Μαξίμου, η «εντολή» της Δάφνης Σημίτη στους συνεργάτες του ήταν ότι στις 2.30 μ.μ., ό,τι και αν έκανε, θα τον διέκοπταν προκειμένου να πάει στο σπίτι τους, στην οδό Αναγνωστοπούλου στο Κολωνάκι, για το γεύμα τους και λίγη ξεκούραση. Τις περισσότερες μέρες επέστρεφε στο γραφείο του το απόγευμα.

Την περίοδο που εκείνος ήταν πρωθυπουργός, το ζεύγος Σημίτη δεν διέκοψε μια συνήθεια χρόνων που είχε. Κάθε Πέμπτη έτρωγε -εναλλάξ στα σπίτια- με πέντε-έξι ζευγάρια με τα οποία έκανε στενή παρέα (Καρατζά, Κρανιδιώτη, Τσουγιόπουλου, Γιαννίτση κ.ά). Κάθε σύζυγος έφερνε τη δικιά της σπεσιαλιτέ και η εκάστοτε οικοδέσποινα μαγείρευε ένα φαγητό.

Σε εποχές που το ΠΑΣΟΚ ίδρωνε στα μπουζουκτσίδικα της επαρχίας στις προεκλογικές περιοδείες και οι περισσότεροι υπουργοί ξενυχτούσαν, ο Σημίτης αποσυρόταν νωρίς στο δωμάτιό του. Χαρακτηριστική εικόνα σε μια προεκλογική περιοδεία στην «πράσινη» Κρήτη. Πολλοί οι σταθμοί με τα τραπέζια και τις τσικουδιές πάνω στο δρόμο, από τους φιλόξενους Κρητικούς. Ο Σημίτης ούτε τα χείλη του δεν έβρεχε, αν και τον ενθουσίαζε η ατμόσφαιρα. Είχε οδηγίες από τη Δάφνη να μην πίνει. «Μην της το πείτε» είχε πει κάποια στιγμή που παραβίασε τον κανόνα.

Σταθερός ήταν και ο καλοκαιρινός προορισμός του. Έκανε διακοπές στη Σίφνο. Πάντα στο ίδιο ξενοδοχείο, δίπλα ακριβώς στη θάλασσα, στον Πλατύ Γιαλό, και με την ίδια παρέα, στην οποία βρισκόταν και η Αγγέλα Κοκκόλα, προσωπική γραμματέας του Γεωργίου και του Ανδρέα Παπανδρέου. Λιγότερες μέρες την περίοδο που ήταν πρωθυπουργός και περίπου ένα μήνα όταν ήταν ελεύθερος από υποχρεώσεις. Το σπίτι του στους Αγίους Θεοδώρους δίπλα στη θάλασσα ήταν πάντα το ησυχαστήριό του. Εκεί έφυγε από τη ζωή, ήρεμος, στον ύπνο του.

Το νόημα της ζωής

«Ο καθένας δίνει στη ζωή του το νόημα που θέλει. Για μένα ήταν πάντα να προσπαθώ να φτιάξω έτσι τον εαυτό μου, ώστε εγώ αλλά και οι άνθρωποι που αγαπώ να απολαμβάνουμε περισσότερη χαρά και ελευθερία. Είμαι αντίθετος με ό,τι καταπιέζει και ό,τι περιορίζει. Είμαι με ό,τι απελευθερώνει», ήταν η απάντησή του σε ερώτηση αν έχει βρει το νόημα της ζωής.

Ο Κώστας Σημίτης υπήρξε υποδειγματικός με τη δημόσια εικόνα του, χωρίς σκάνδαλα και προβολή της προσωπικής του ζωής. «Η ζωή του κάθε πολιτικού πρέπει να δίνει ένα παράδειγμα. Δεν πρέπει να δίνει λαβές για σχόλια. Δεν συμφωνώ όμως ότι η προσωπική ζωή ενός πολιτικού πρέπει να εκτυλίσσεται σε μια προθήκη και να την παρακολουθούν όλοι. Δεν μπορεί όλες οι πτυχές της να είναι αντικείμενο σχολιασμού της κοινής γνώμης» είχε πει σε συνέντευξή του.

Από τον πατέρα του έλεγε πως θυμόταν πιο έντονα εκείνο που του είχε πει κάποτε και το ακολουθούσε πιστά στη ζωή του: «Η πάλη γι’ αυτό που πιστεύεις μπορεί να έχει και αρνητικές συνέπειες, πρέπει όμως να τις υπομένεις, αν θέλεις να πετύχεις κάτι».

*Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ONtime Σαββατοκύριακο (11/1)

Ακολουθήστε την ontime24 στο Google News!